Kina ka shprehur mbështetje për përpjekjen e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, për të arritur një marrëveshje me Rusinë për të përfunduar luftën në Ukrainë, gjatë një takimi të G20 në Afrikën e Jugut të enjten, ndërkohë që aleatët e SHBA-së u mblodhën për të mbështetur Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky.
Pak më pak se një muaj pas marrjes së presidencës, Trump ka ndryshuar politikën amerikane për luftën, duke hedhur poshtë një fushatë për të izoluar Moskën me një telefonatë për Presidentin rus Vladimir Putin dhe bisedime midis zyrtarëve të lartë amerikanë dhe rusë që kanë lënë jashtë Ukrainën.
Më ideo të mërkurën, Trump e denoncoi Zelenskyn si një “diktator,” duke shkaktuar deklarata mbështetjeje për presidentin ukrainas nga anëtarët e G20, si Australia, Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar.
“Kina mbështet çdo përpjekje që kontribuon në paqen (në Ukrainë), përfshirë konsensusin e fundit të arritur midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë”, tha Wang Yi për ministrat e jashtëm të G20 mbledhur në Johannesburg, sipas një deklarate nga ministria e tij.
“Kina është e gatshme të vazhdojë të luajë një rol konstruktiv në zgjidhjen politike të krizës,” shtoi ai.
Wang nuk e përsëriti pikën që ai ngriti në Konferencën e Sigurisë në Mynih të premten e kaluar, ku tha se të gjithë palët e përfshira në konfliktin ruso-ukrainas duhet të marrin pjesë në çdo bisedim paqeje.
“Kina është përgjithësisht e kënaqur të shohë zbutjen e marrëdhënieve midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë dhe kalimin e krizës ukrainase në një zgjidhje politike, por do të ketë kujdes të madh për drejtimin e bisedimeve dhe drejtimin e zbutjes së marrëdhënieve SHBA-Rusi”, tha Cui Hongjian, kryetar i studimeve për Bashkimin Evropian në Universitetin e Studimeve të Jashtme të Pekinit.
Nëse Kina merr pjesë në ndërmjetësim, mund të zvogëlojë rrezikun që SHBA të përdorin zbutjen e marrëdhënieve me Rusinë për të dëmtuar interesat e Kinës,” shtoi ai.
Një nga kolegët e tij më pas tha se komentet e mëparshme të Wang Yi-t që të gjithë palët duhet të përfshihen në bisedime përfshijnë jo vetëm Ukrainën dhe Europën, por edhe Kinën dhe vendet e Jugut Global.
Vendet e Jugut Global përfaqësojnë shtetet në zhvillim, të dalura ose me të ardhura më të ulëta, kryesisht në hemisferën jugore.
Megjithatë, analistët të tjerë janë skeptikë për përfshirjen substanciale të Kinës përtej deklaratave retorike në këtë fazë, duke pasur parasysh shmangien e Pekinit ndaj rreziqeve gjeopolitike.
“Kina është e kënaqur të mos thirret menjëherë për të dhënë një përgjigje, sepse ata nuk e dinë çfarë do të kërkojë Trump,” tha Alexander Gabuev, drejtor i Qendrës Carnegie për Europën dhe Eurazinë.
“Trump dëshironte përfshirjen e Kinës fillimisht, por tani ai ka folur me Putinin. Ai është nën bindjen se nuk ka nevojë për Kinën për të arritur një marrëveshje me Putinin dhe Putini do t’i ofrojë atij një marrëveshje më të mirë dhe më të përsosur në të ardhmen,” shtoi Gabuev.
Ëang tha se marrëdhëniet Kina-Rusi janë “po lëvizur drejt një niveli më të lartë dhe një dimensioni më të gjerë” gjatë një takimi me ministrin rus të Jashtëm Sergey Lavrov në margjinat e G20. Të dy do të takohen së shpejti në Moskë për bisedimet e ardhshme, tha Lavrov më herët të enjten.
Analistët e tjerë mendojnë se Kina dëshiron të mbajë një “këmishë në derë” të negociatave sepse dëshiron të marrë pjesë në rindërtimin e Ukrainës.
“Kina mund të drejtojë vëmendjen e saj për të diskutuar një rol të Kinës në rindërtimin dhe ruajtjen e paqes – një diçka që do t’i jepte Pekinit një interes shumë më të madh në arkitekturën e sigurisë evropiane,” tha Ruby Osman, ekspert i Kinës në Institutin Tony Blair për Ndryshime Globale.
Administrata Trump tha të martën se kishte rënë dakord të mbante bisedime më shumë me Rusinë për të përfunduar konfliktin pothuajse tre-vjeçar pas një takimi prej 4 orësh dhe gjysmë në Arabinë Saudite.
Rusia tha se bisedimet ishin të dobishme, por forcuan kërkesat e saj, veçanërisht duke insistuar se nuk do ta pranojnë anëtarësimin e Ukrainës në Aleancën NATO.