Shkruan Zef Ndreka
-Vetëm kështu mund të rikthehet opozita në pushtet.
Rrotacioni politik është një nga mekanizmat më të shëndetshëm të një demokracie funksionale. Në rastin e vendit tonë, qëndrimi i Sali Berishës në krye të Partisë Demokratike ka ndikime të ndjeshme në këtë proces.
Mund të veçojmë disa elementë kryesorë:
1. Fokus i brendshëm te përçarja, jo te zgjerimi.
PD ka vite që është e përçarë midis fraksioneve pro dhe kundër Berishës.
Kjo e ka dobësuar opozitën, duke e lënë më shumë të zënë me konfliktet e brendshme se me ndërtimin e një alternative të besueshme ndaj mazhorancës.
2. Perceptimi publik dhe imazhi.
Berisha shihet nga një pjesë e gjerë e opinionit si figurë e konsumuar politike, e lidhur me tranzicionin 30-vjeçar.
Kjo vështirëson tërheqjen e elektoratit gri (votuesit e pavendosur), që janë vendimtarë për rotacion.
3. Mungesa e brezit të ri.
Qëndrimi i gjatë i Berishës ka penguar ngritjen e një lidershipi të ri brenda PD-së.
Në demokraci, rotacioni nuk është vetëm ndërrim partish në pushtet, por edhe gjeneratash në udhëheqje.
4. Shfrytëzimi nga mazhoranca.
Rilindja socialiste e Edi Ramës e përdor prezencën e Berishës si argument.
“Opozita është e vjetër, nuk ka ndryshim, nuk ka risi.”
Kjo forcon narrativën se rrotacioni nuk do sillte gjë të re.
5. Faktorët ndërkombëtarë.
Berisha është shpallur “non grata” nga SHBA e Britania e Madhe. Ky fakt e dëmton rëndë imazhin e PD-së si forcë e gatshme për të marrë pushtetin, sepse rrit skepticizmin ndërkombëtar mbi legjitimitetin e saj.
Qëndrimi ende i Berishës në krye të PD-së është një nga arsyet pse Shqipëria nuk po përjeton rotacion politik.
Një opozitë e mbërthyer nga e shkuara nuk arrin të shndërrohet në alternativë reale. Pa një rilindje të brendshme në PD (lidership i ri, platformë moderne, hapje ndaj shoqërisë), shanset për rotacion mbeten minimale, vetëm teorike.
Qëndrimi i Sali Berishës në krye të Partisë Demokratike është një nga pengesat kryesore për rrotacionin politik në Shqipëri. Opozita, e mbërthyer nga e shkuara dhe konfliktet e brendshme, nuk arrin të shfaqet si alternativë moderne për qytetarët.
Figura e Berishës, e konsumuar dhe e goditur nga shpalljet “non grata”, e vështirëson fitimin e besimit të elektoratit gri dhe të partnerëve ndërkombëtarë. Kështu, pushteti i mazhorancës forcohet jo vetëm nga forca e vet, por edhe nga dobësia e një opozite që ende nuk ka gjetur lidershipin e ri.
Pa këtë ndryshim të brendshëm, rotacioni mbetet i paarritshëm.
Opozita shqiptare sot duket e dobësuar, por rrugët për t’u ringritur ekzistojnë, varet nga vizioni dhe guximi.
1. Rilindja e lidershipit.
Pa një udhëheqje të re, me fytyra të besueshme dhe të papërfshira në tranzicionin e vjetër, opozita nuk ka shans për të fituar besimin e qytetarëve.
Duhet hapur dera për gjeneratën e re të politikanëve, profesionistëve, njerëzve të shoqërisë civile.
2. Bashkimi i opozitës.
Fragmentimi është dhuratë për mazhorancën. Nëse PD dhe forcat e tjera opozitare nuk bashkohen të paktën në kauza të mëdha, rotacioni nuk është i mundur.
Mund të mos ketë një lider absolut, por një front të përbashkët me program e kauza konkrete.
3. Program real, jo thjesht anti-Rama.
Opozita duhet të tregojë jo vetëm pse Rama duhet të ikë, por çfarë do të sjellë ndryshe: ekonomi, punësim, shëndetësi, emigracion.
Pa një ofertë të besueshme, votuesit gri nuk lëvizin.
4. Kthimi tek qytetari.
Jo vetëm fjalime politike, por lëvizje në terren, në protesta, në komunitete, pranë halleve të njerëzve.
Larg elitizmit dhe grindjeve brenda Tiranës politike.
5. Mbështetja ndërkombëtare
Opozita nuk mund të qeverisë nëse është në konflikt me SHBA-në e BE-në.
Prandaj, lidershipi i ri duhet të jetë i pastër dhe i pranueshëm ndërkombëtarisht.
A ka shpresë opozita?
Po, por vetëm nëse pranojnë se modeli i vjetër ka dështuar. Rrotacioni nuk është i pamundur, por kërkon një opozitë të re, të bashkuar dhe të besueshme. Pa këtë, Shqipëria rrezikon të mbetet peng i pushtetit të gjatë të një partie të vetme.
Opozita shqiptare sot është e dobësuar dhe e fragmentuar, kryesisht për shkak të mbajtjes së Partisë Demokratike nën hijen e Sali Berishës. Kjo pengon rrotacionin politik dhe forcon pushtetin e mazhorancës.
Rruga e vetme për të ringritur opozitën është një rilindje e lidershipit, pra hapja ndaj gjeneratës së re, bashkimi i forcave të shpërndara dhe një program që prek hallet e qytetarëve. Ka figura për të qenë liderë të besueshëm, pasi nuk janë të përlyer nga tranzicioni dhe kanë energji qytetare.
Shpresa ekziston, por vetëm nëse opozita ka guximin të kthejë faqen dhe të gjejë një figurë përbashkuese që bashkon, jo ndan.
