Shkruan Ermira Qerimi Kondo, journaliste indépendante d’investigation, militante de droit de l’homme.
“Masakra e kafes së pandës në Pejë: ndërtimi i gënjeshtrës shtetërore dhe mjet i propagandës gjenocidale. ”
Kontekst i përgjithshëm.
Në mes të konfliktit në Kosovë, natën e 14-15 dhjetorit 1998, një sulm i armatosur mësyn kafenenë Panda, vend takimi për të rinjtë serbë në Pejë, qytet me shumicë shqiptare.
Gjashtë të rinj serbë u vranë në atë që nga autoritetet serbe paraqitet si akt terrorist nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK).
Krimi, brutal dhe i pazgjidhur në atë kohë, u përdor menjëherë si pretekst për rritjen e represionit ndaj shqiptarëve.
Faktet e vendosura dhe pikat kyçe:
Viktimat:
Bojan Stajić (16 vjeç),
Ivan Obradović (15),
Vukota Gvozdenović (16),
Dragan Trifkoviq (17),
Svetislav Ristić (24),
Dhe Ivan Radević (24).
Reagim i menjëhershëm i regjimit serb:
Arrestimi i gjashtë të rinjëve shqiptarë, torturuar, pa prova, për të arsyetuar akuzat ndaj UÇK-së.
Blerja:
Këta gjashtë të dyshuar janë liruar në vitin 1999. Nuk ka asnjë element që i lidh me masakrën.
Zbulesa dhe përgjegjësi.
Deklaratë e Aleksandar Vuçiqit (dhjetor 2013), kryeministër i atëhershëm, deklaratë e bërë për të bindur BE-në, se shteti serb ka ndryshuar, në hapjen e kapitujve lidhur me anëtarësimin e tij (edhe njëherë kalkulimet):
“Nuk ka asnjë provë që ky krim është kryer nga shqiptarët. “Ka gjëra të tmerrshme me të cilat duhet të përballemi. »
(Koha.net, 2013)
Hetim zyrtar dhe për shtyp:
Dokumentet tregojnë se masakra ishte një operacion i rremë me banderolë i orkestruar nga shërbimet sekrete serbe (DB, JSO).
Objektivi: caktimi i përgjegjësisë ndaj UÇK-së dhe sigurimi i alibi ushtarake për shtypjen e popullatës shqiptare.
Heshtje shtetërore: pavarësisht zbulimeve, shteti serb (pa çudi) asnjëherë nuk ka hapur gjyq formal.
Familjarët e viktimave i dërguan një letër të hapur Vuçiçit në vitin 2017 duke kërkuar të vërtetën, pa asnjë përgjigje.
Kujtim zyrtar në Kosovë.
Në dhjetor të vitit 2023 me rastin e 25 vjetorit të masakrës, qeveria kosovare para rrënojave të kafes Panda në Pejë shpalosi pllakën përkujtimore:
“Këta të rinj janë vrarë nga shërbimet e sigurimit shtetëror serb për të arsyetuar politikën e tyre gjenocidale ndaj shqiptarëve. »
(Balkan Insight, 2023)
Burimet kryesore (listë përzgjedhëse)
1. Balkan Insight – Përkujtimi i masakrës së Pandës në Kosovë (2023)
https://balkaninsight.com/…/kosovo-cafe-massacre…/
2. Koha.net – Deklaratat e Vuçiqit dhe reagimi familjar (2013-2023)
https://www.koha.net/…/vrasja-e-6-te-rinjve-serbe-ne…/
3. Wikipedia (SQ) – Masakra e Panda Bar
https://en.wikipedia.org/wiki/Panda_Bar_massacre
4. Radio Kontakt Plus (Serbi) – Targa qeveritare kosovare dhe reagimi serb
https://radiokontaktplus.org/…/Kosovo…/55835/
5. Shqiperia Jone – Analyse du crime d’État et propagande militaire
https://www.shqiperiajone.org/…/pse-shteti-serb-vrau…
Përfundim.
Kjo masakër është pjesë e logjikës së instrumentalizimit të terrorizmit shtetëror për të ushqyer gjuhën e urrejtjes dhe luftën.
Njohja e tij e vonuar e pjesshme nga autoritetet serbe dhe kujtesa e tij zyrtare në Kosovën e pas pavarësisë tregojnë se është thelbësore dokumentimi i këtyre krimeve për të ndërtuar një drejtësi restauruese, për të shmangur përsëritjen e tyre dhe për të legjitimuar hyrjen e Kosovës në institucionet evropiane dhe qasjen në vendin e merituar në OKB. @followers @à la une
European Commission President of the European Parliament U.S. Department of State European External Action Service – EEAS Council of Europe Commissioner for Human Rights Council of Europe Commissioner for Human Rights Marco Rubio David McAllister Parliamentary Assembly of the Council of Europe European Union in Kosovo Council of the European Union OSCE – The Organization for Security and Co-operation in Europe OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) Nations Unies Emmanuel Macron Friedrich Merz President Donald J. Trump NATO UNESCO.
