Shkruan Arban Murçaj
Heroi i trojeve shqiptare, Prekë Cali, burri që në Konferencën e Londrës të vitit 1913, vëndosi fatin e një pjese të Veriut të Shqipërisë, sot është pa shtëpi.
Projektin e fuqive të Mëdha të Europës, për vendosëjen arbitrarisht të kufifjve të pjesës veriore të Shqipërisë ku një pjesë iu dha Malit të Zi dhe pjesa tjterë Serbisë, anëtari i Komisionit të Kufijve për palën shqiptare Prekë Cali e rrëzoi dhe sot Kelmëndi, komuna më e madhe gjeografike e vendit ngeli tokë shqiptare.
Prekë Cali kishte deklaruar para fuqive të mëdha të Evropës se “ato zhgarravina në hartë shqiptarët nuk i njohin”.
Sot, pasardhësit e tij, me disa shtëpi për vete, me vila e pasuri, nuk po gjejnë dëshirën e mirë të mirëmbajnë kullën e Heroit Kombëtar.
janë zënë si maçokët për një truall ku lindi Heroi. Mbijnë aty këtu ndonjë bust i ndonjë emri pa emer që askush nuk e njeh, buçasin malet nga tingujt me koncerte medemek kulturore, me dixhej dhe tullumbace.
Kaq është keq. Historia po mbulohet me tym të kohës e drita prozhektorësh.
Në fund të Luftës së Dytë Botërore Prekë Cali ishte pjesë e grupimit anti-komunist “Lidhja e Shkodrës”, organizuar më 13 maj 1944 që drejtohej nga Kolonel Mulo Bajraktari. Pjesë e mbledhjes ishin edhe Ndoc Çoba, Çun Jonuzi e Ramadan Reçi.
Prej vitesh debatohet e kulla e heroit ka ngatërruar dynjanë. Dikush ka ndjenja dhe nis ndërto, dikush tjetër shkatërron dhe nuk lejon ringritjen e kullës.
Nuk ka leje Preka, thonë budallenjë kanë nxitur reagime të shumta, pasi Prek Cali mban mbi supe momente të rëndësishme të historisë së Shqipërisë.
Kelmendasit, si pasardhës të një tradite që ndriçon, e duan aty ku ishte kullën e Prekës.
Drejtuesit që paguhen me taksat tona, duhet të kërkojnë falje për mosndërtimin e shtëpisë së Prek Calit.
Mosrespektimi i figurës së Heroit përmes moskujdesjes ndaj kullës që përfaqëson një harresë të padrejtë dhe të pajustifikueshme historike, është mëkat i madh o njerëz, pasi aty kemi kujtesën historike jë vetëm të Malësisë së Madhe, por të Kombit.
