nr. 73 / 39 mars 2005
Zgjedhjet janė nė
prag. Megjithėse ende politika po pėrpėlitet mes deklaratave, diskutimeve,
detyrimeve kushtetuese dhe politike, pėr pėrcaktimin e saktė tė datės sė
zgjedhjeve, ato janė fare afėr. Pėrcaktimi i piketave kryesore tė
pėrfaqėsimit nė zonat mė tė nxehta, dėshmojnė se klasa politike shqiptare e
ndjen pragun e ditės sė votimit si njė prag qė duhet mbėrritur me tė gjithė
motorrėt ndezur. Politika shqiptare ėshtė pėrfshirė tashmė kryesisht nga
ethet e pėrcaktimit tė kandidaturave. Ndėrsa PS ka pėrcaktuar disa kritere tė
reja, PD ėshtė pothuajse nė pėrfundim tė mbulimit tė tė gjitha zonave
zgjedhore mė kandidatėt pėr deputetė pėr parlamentin e ardhshėm. Nėse nė PS
duket se do tė ketė shumė emra tė rinj, PD nuk ka vendosur tė devijojė dhe aq
nga paneli tashmė i njohur i emrave qė do tė pėrfaqėsojnė kėtė parti nė
betejėn e ardhsme zgjedhore, me disa pėrjashtime qė janė dhe surpriza e kėsaj
pėrballje zgjedhore. E papritura e kėtyre zgjedhjeve ėshtė se dy partitė
pretendente pėr mazhorancėn parlamentare do tė hynė nė kėtė kacafytje
zgjedhore me konsulencė tė huaja. Partia Demokratike ka qėnė e para qė ka
prezantuar njė grup amerikan, deri tani i njohur pėr rezultate positive, ku
ata kanė dhėnė ndihmesėn e tyre nė zgjedhje. Menjėherė nga pas i vjen Partia
Socialiste, e cila ka kėrkuar njė gjė tė tillė partnerėve tė tyre britanik,
ndonėse ende pa njė pėrgjigje konkrete. Veē kėsaj edhe emra nga dy kampet
pėrbėjnė njė lloj tė papriture. PD vjen me emra tė themeluesve tė saj. A meritojmė mė shumė Eshtė tepėr e lehtė pėr
tė dalluar ndryshimin mes dy ngjyrave, asaj tė bardhės dhe tė zezės. Aspak mė
e vėshtirė nuk mbetet dallimi se a meritojmė njė Shqipėri ndryshe, apo kėtė
qė kemi. Kėtė Shqipėri ku plaga sociale ka degraduar familjen shqiptare deri
nė buzė tė njė shpėrbėrje tė plotė tė saj, duke shkwrmoqur kwshtu mitin e
familjes sw shenjtw, me tw cilewn me tw drejtw mburreshim. Kėtė Shqiperi qė
papunėsia po bėhet njė tokė gjithnjė e mė e dashur pėr kultivimin e
kriminalitetit dhe gjithė nėnprodukteve tė tij. Kėtė Shqipėri qė pėrfaqėsohet
nė botė me prostitucion, me trafikun e narkotikėve dhe tregėtinė e fateve
njerėzore. Do tė ishte fatale tė
mendohet se fatet e kėtij vendi tė vazhdojnė tė jenė pazare politike, mundėsi
pėr monopole tė tjera biznesi, njė garanci pėr vendosjen e mafias nė
drejtimin e shtetit. Do tė ishte e pafalshme qė tek njė votues i thjeshtė
deri tek lideri i njė partie politike tė tolerohet vijimsia e kėsaj
katrahure. Lubia gllabėruese e ketyre pėrbindshave duhet ndalur me ēdo ēmim.
Tashmė e keqja nuk do tė kursejė si demokratin mė tė lėkundur, ashtu edhe
socialistin mė fanatik, si partizanin e radhėve tė para, ashtu edhe
indiferentin me skeptik. Njė mosnevojė pėr ndryshime sot, do tė jetė njė
domosdoshmeri pėr diēka mė fatale nesėr. Ne duhet tė vendosim pėr ndryshim.
Sot ka pak rėndėsi se kush do tė duhet tė marrė frerėt e kėtij vendi, qė
ēuditėrisht ka shumė vitė qė ecen vetė nė rrugėn pa krye ky ėshtė degdisur.
Djalli vetė tė vijė e ta marrė, le ta themi kėtu troq. As ai vetė nuk do tė
mund tė pėrdreqoste mė keq kėtė vend. Si, nuk jeni tė bindur?! Natyrisht se
mosbindja lind nė radhėt e fanatikėve dhe tė trutharėve. Zoti mos ua bėftė
hise atė tė keqe qė kalojnė mijėra e mijėra familje shqiptare. Fundja sejcili
ka njė votė dhe me votėn e tij sejcili di vetė se ēfarė bėn. Sė paku tani duket
se diēka po merr pėr mirė. Presioni ndėrkombėtar duket se i ka privuar PS
idenė pėr tė vazhduar ende me mekanizmta e zgjedhje-vjedhjeve tė tjera. Tani
ajo po punon dhe po mendon pėr strategji tė reja. Kjo garanci vote ngroh nė
njė farė mėnyre masėn e madhe tė atyre qė besojnė se vota ėshtė ajo qė
pėrcakton fatet tona pėr tė ardhmen. Berisha mes imazhit tė ri dhe dėbimit nga humbja Kryetari i
Partisė Demokratike, Sali Berisha pėrbėn tashmė njė imazh krejt tjetėr
politik. Nuk ėshtė mė ai Berisha i pėrfolur si tejet i konsumuar, si Berisha
qė pėrfaqėson kastėn e vjetėr tė politikės dhe domosdo duhet tė largohet se
nuk ka se ēfarė tė ofrojė pėr vijimsinė politike tė PD, nuk ėshtė mė ai
Berisha qė flitej e pėrflitej ngado, mbarė e mbrapshtė nga populli ynė fjalėdashės.
Berisha tashmė ka njė imazh tė ri. Ai ka mundur tė bėjė shumė pak, nga ajo qė
duhet me pamėdyshje tė realizojė deri nė ndryshimin e madh pėr tė cilin ka
nevojė jo vetėm ky vend, por gjithēka qė pėrcjell nė vetvete realitetin
shqiptar. Berisha me hapjen e PD, me mundėsinė e rikthimit tė themeluesve tė
PD nė pėrfaqėsimin politik tė kėsaj partie, me ofrimin e vizioneve dhe
frymėmarrjeve tė reja Brenda asaj tė ashtuquajture parti hermetike, parti ku
sundon autoritarizmi i NJE-shit. Berisha tashmė ėshtė temė e ditės, kjo edhe
pėr faktin se ai ka demonstruar ndoshta pėr sė pari herė nuhatjen e njė
politikani. Ka ditur se cfarė tė bėjė, e padyshim ka gjetur dhe momentin e
duhur pėr tė prezantuar pjesė nga strategjia e tij politike pėr tė rikthyer
pushtetin opozitės. Nuk pėrjashtohet mundėsia se ai ka ende mjete pėr tė
prezantuar si rrema qė do tI rrisin shpejtėsinė varkės sė PD pėr tė
mbėrritur prej kėtyre zgjedhjeve nė njė 22 mars tė dytė. Ndėrkohė qė
kundėrshtari i tij
historik, Fatos Nano po pėrpėlitet nė njė parti tė dėrmuar. Dhe jo vetėm kaq,
Berisha nuk ka nguruar tė deklarojė atė pėr tė cilėn ishte shprehur disa kohė
mė parė Fatos Nano. Eshtė fjala pėr njė largim tė mundshėm tė kreut historik
tė PD, Berisha, nė rast humbjeje nė zgjedhje. Kryetari i
Partisė Demokratike, Sali Berisha, do tė japė dorėheqjen nėse partia qė ai
drejton do tė humbasė nė zgjedhjet parlamentare tė 2005-s. Kėtė e ka
konfirmuar vetė lideri demokrat gjatė njė interviste dhėnė nė "Top
Channel", ku deklaroi se do tė pranojė ēdo vendim qė do tė dalė nga vota
e lire e zgjedhjeve. "Ēdo shqiptar ėshtė i bindur se fitorja e Partisė
Demokratike ėshtė e thellė dhe me i bindur se kushdo tjetėr ėshtė Fatos Nano
qė ja mbathi nga Kalivaci. Ne menyre absolute, nė njė zgjedhje tė lirė dhe tė
ndershme Sali Berisha do te pranoje me gjakftohtesi verdiktin e sovranit pa
asnje medyshjeje. Ne perputhje me verdiktin, si tė jetė vendimi i sovranit, do te jetė dhe
vendimi im", mėsohet tė jetė shprehur Berisha. Por pavaresisht kėsaj,
duket se kreu i selisė blu ėshtė i bindur pėr fitoren e partisė qė drejton.
Tashmė ėshtė bėrė publike se me fitoren e Partisė Demokratike, kreu i saj,
Sali Berisha, do te jete ne postin e kryeministrit te vendit. Tjeter PD pėr kėto zgjedhje Partia Demokratike nė
tubimin pėrmbyllės tė Ditėt e Shresės ėshtė prezantuar me njė fytyrė
tjetėr. Shumėkush ka mbetur gojėhapur. Kishte dhe nga ata qė shpėrthyer nė
palemika dhe llomotitjeve i dhanė njė dimension tė ri. Por kishte edhe shumė
tė tjerė qė pas kėsaj paraqitje panė njė tjėtėr PD nė skenėn politike. Eshtė
fjala pėr rikthimin nė panelin e pėrfaqėsueve tė lartė tė kėsaj partie tė
themelueve tė saj. Ndonėse mė 20 mars, kur dhe Berisha mbylli nė Tiranė
Ditėt e Shpresės, nė podium u dukėn vetėm Gramoz Pashko dhe Genc Ruli, tė
tjerė emra, si Arben Imami janė tashmė ato qė kanė pranuar ftesėn e PD duke
ju bashkangjitur asaj nė kėtė betejė finale. Tė tjerė ndjehen pjesė e kėsaj
partie. Tė tjerė sedra politike po vazhdon tI mbajė ende me ftesė nė dorė,
ende pa ndonjė pėrgjigje konkrete. Ata janė PD, brenda ose jashtė saj. Kjo
ska dyshim. Ka dhe syresh, tė cilėt ndjehen jo fort tė akomoduar, nėse pas
PO-sė sė tyre, ata nuk do tė jenė po kaq tė rėndėsishėm sa ata e ndjejnė
veten, pasi PD i ka ftuar. Rikthimi i themeluesve Pamja e re, ose imazhi
me tė cilin Partia Demokratike pėrgatitet tė hyjė nė kėtė fazė tė re politike
ėshtė premtuese. Hapja e saj dėshmon se asaj nuk i kanė mbėtur tė tjerė
shanse pėr tė gatitur njė pėrbadhje sfiduese pėr zgjedhjet e ardhwshme
parlamentare. Berisha hedh kėtė hap duke treguar se di tė korigjojė disa
gjėra qė duhet, dhe se nuk ka pse ta vuaj kėtė, kur ėshtė fjala pėr njė
ēmontim tė pushtetit tė Nanos, qė kėrkon tė rimandatohet pėr tė tretėn herė
nė qeverisjen e vendit. Rikthimi i themeluesve tė Partia Demokratike, pas njė
kohe relativisht tė gjatė divorci, dhe njė pelegrinazhi politik nėpėr grupime
tė qėndrės apo tė djathtės, ėshtė njė plus dhe njw pusi politike qw I bwhet
PS, e cila kwt element nuk ka nguruarb ta etiketojw dhe me tw tw gatisw shume
servirje helmatiswse politike pwr opinionin. Ata nuk rikthehen pėr tė bėrė
mrekulli. Ata nuk pretendojnė se me ardhjen e tyre Partia Demokratike do tė
shpėtojė. Nė rastin mė tė mirė, PD do ti ketė tė garantuar zgjedhjet.
Sikurse asnjėri prej tyre nuk mund tė marrė pėrgjegjėsitė e humbjes nė njė
rast tė mundshėm, as lavdinė nė rast fitoreje. Ardhja e tyre mė shumė se njė
kredo, nė atmoferėn e konsumimit politik pėr tė cilėn paragjykohet PD, ėshtė
njė rikthim i besimit tė elektoratit tė kėsaj partie, tek ky formacion. Kur
dihet tashmė se nuk ėshtė vetėm Partia Socialiste, ajo qė i ka tė tronditura
themelet e bazamentin electoral. Shifrat, sipas vetė PD tregojnė se ajo ka
rritje, por kjo jo e krahasuar me 22 marsin, moment kur pas kėsaj partie
shqiptarėt panė dhe gjetėn atė Shqipėri tė ndaluar, atė vetėvete tė
arratisur, atė tė ardhme qė priste nė portat e endrrave qė po zgjoheshin. Me
rikthimin e themeluesve nė radhėt e PD, shqiptarėt, natyrisht pjesa qė mendon
se Partia Demokratike ėshtė ajo qė do ti ndryshojė tė sotmen dhe do ti japė
rrugėtim tė ardhmes, janė mė tė sigurt, mendojnė mė lėhtė dhe vendosin mė
shpejt. Rikthimi i besimit Tė nesėrmen e asaj dite
kur Partia Demokratike tregoi se di tė ndreq gabimet e saj, di tė kėrkojė
falje, duke besuar se gabimet janė njėrėzore, se di tė ringihet mbi mendėsitė
dhe meskinitetet, shumė tė zhgėnjyer nga vargani i njėpasnjėshėm i humbjeve u
ndjenė mė tė sigurt. Mosbesimi i tyre u hoq si me magji. Forca dhe energjia
qė ata fshehin, e drejta pėr tė vendosur me votėn e tyre do tė jetė tashmė
njė sfidė qė do tė pėrcaktojė vijimsinė, pas atij imapsi politik. Jemi
koshient se Partia Demokratike gjatė kėtyre viteve, pas njė swr humbjesh,
nėse mund tė quhen edhe marrja e pushtetit nėpėrmjet makinacioneve tė cenimit
tė vullnetit tė sovranit, ka pėsuar njė lėkundje serioze. Goditjet e marra nė
zgjedhje. Lodhja qė e karakterizoi atė gjatė njė tė qėni gjatė nė opozitė, u
karakterisua nga njė ftohje qė po e pushtonte atė tė tėren. Mitingjet e
shumta, fjalėt nė erė, mpinė nė njė farė mėnyre elektoratin. Tashmė kur shumė
gjėra kanė mbėtur prapa. Tani kur pėr shumė gabime tė bėra qė i kushtuan
dorwzimin e pushtetit, Partia Demokratike dhe pėrsonalisht Berisha, ky i
fundit ka ditur ti pranojė dhe tė kėrkojė falje, shumėēka do tė jetė
ndryshe. Ndryshe fondamentalisht. Kjo edhe pėr faktin se gjithēka duhet
ndryshojė nė kėtė vend. Tamam si nė vitin 1992, kur Shqipėria erdhi nė
pushtet si njė shans i shqiptarėve pėr rilindje. Partia Demokratike tani Parti Demokratike Partia Demokratike po
bėhet gati seriozisht pėr zgjedhjet e verės sė kėtij viti. Shumė faktorė i
garantojnė asaj njė mundėsi pėr tu rikthyer nė pushtet. Lėvizjet politike,
tė porpozuara nga Berisha me krjimin e Komitetit tė Orjentimit tė Politikave,
dhe tani hapjen e dyerve pėr tė larguarit, tregon se Partia Demokratike tani
ėshtė de jure dhe de facto Parti Demokratike. Demokracia dhe hapja qė i
ka dhėnė kėsaj partie lideri i saj Sali Berisha kanė shkriftuar kėtė tė
ashtuquajtur bunker politik. Tashmė miti i NJE-shit mėsohet tė jetė njė
pėrmendore e thėrmuar. Kjo dėshmon se askush nuk do tė frigohet mė, se kjo
parti do tė orjentohet nga mendėsi autoritariste, ku njė flet dhe tė tjerėt
duhet tė aporovjnė. Nuk do tė ketė mė njė klimė tė tillė brenda asaj partie,
qė pretendohej tė jetė e tė gjithėve dhe mund tė jetė e tillė. Nga hapat e
hedhura kohet e fundit, Partia Demokratike ka treguar se ajo ka forcė
rigjenerimi brenda vetes. Veē kėsaj ajo i ka hapur shteg mendimit politik dhe
e ka vėnė programin e saj pėr tė ardhmen qeverisėse pėrballė disa
domosdoshmėrishė sociale, tw cilat janw pritur mjaft mirw si nga komuniteti I
biznesit, ashtu dhe nga grupime qw merren me monitorimin e parametrave
sociale nw vend. Ky ėshtė njė tregues shumė pozitiv, nė kushtet kur
standartet ekonomike nė vend sa vijnė dhe tejkalojnė ēdo limit tė lejuar nga
organizmat ndėrkombėtare. Domosdoshmėria pėr ndryshime Klasa politike
shqiptare e djathtė po bėn pėrpjekjet e saja maksimale qė tė pėrfaqėsohet nė
kėto zgjedhje me njė mundėsi tė pashmangshme pėr fitore. Kjo, pikė sė pari,
pėr faktin se riciklimi i PS nė qeverisjen e vendit do tė ishte njė rrezik i
madh qė do tė kanoste proceset e integrimit dhe zhvillimit. Nevoja pėr
ndryshime nuk duhet dhe nuk mund tė jetė kurrsesi njė arsye thjeshtė
politike, por njė imperativ pėr kėdo qė i do tė mirėn kėtij vend. Deri mė
tash, PS ka dėshmuar se vetėm qeverisje nuk di tė bėjė. Sado qė ajo ka
mundur tė mbahet nė pushtet me pilulat anti-Berishė. Tashti nuk ka mė efekt
asnjė kundėrshti ndaj Berishės apo opozitės, si paterica pėr tė kaluar edhe
kėtė provė. Aq vite sa PS ėshtė nė pushtet, dėshmoi se vetė faji i gjithēkaje
pėr tė cilėn u akuzua pushteti i Berishės ėshtė vetė PS. Koha nė pushtet
ishte mė se e mjaftueshme qė akuzat elektorale ti kthente nė akuza konkrete
dhe tė mbushte burgjet me mėkatarėt demokratė, qė hapėn depot, qė vodhėn
paratė e firmave piramidale, qė shkatėrruan shtetin, e ēmos tjetėr. Tashmė
ēdo qytetar shqiptar ka mundur tė marrė pėr sejcilin mėkat tė pushtetit tė
Berishės, njė pėrgjigje, qė tek depot e armėve, tek firmat piramidale, e deri
tek shkatėrrimi i shtetit. Veē kėtyre, si domosdoshmėri pėr ndryshime ėshtė
edhe shmangia e montimit tė pushtetit diktatorial postkomunist, tashmė mė njė
fytyrė tjetėr dhe me njė filozofi ndryshe nga ajo qė ati i tyre Enver Hoxha e
la amanet. Flet kreu I grupit konsultativ amerikan qė do tė
drejtojė zgjedhjet e PD Kompania
amerikane BG&R ēoi drejt fitores, Gjukanoviēin, Trajkovskin, Tadiēin dhe
Mesiēin Lanny "Ka disa
arsye pėr tė besuar nė fitoren e Partisė Demokratike. Nė radhė tė parė, pasi
mendojmė se kemi udhėheqjen e duhur. Doktor Berisha ėshtė njė udhėheqės i
besueshėm, i cili ka qenė i suksesshėm vite mė parė, njė udhėheqės tek i cili
kam besim. Sė dyti, sepse shumica e shqiptarėve tashmė duan ndryshim" Drejtori
Ekzekutiv i kompanisė amerikane qė do tė organizojė dhe drejtojė fushatėn
elektorale tė Partisė Demokratike nė Shqipėri, tregoi dje gjatė njė
interviste pėr TV "Klan" eksperiencėn e kėsaj kompanie nė shtete tė
ndryshme tė botės, si dhe mėnyrėn se si do tė menaxhojė fushatėn nė vendin
tonė. Lanny Griffith u shpreh pėr pjesėmarrjen e tij nė fushatat elektorale
tė disa presidentėve fitues tė vendeve tė Ballkanit. "Nė lidhje me
fushatat qė kemi organizuar nė rajon e qė kemi punuar, mund tė pėrmendim
fushatėn e Gjukanoviēit nė Malin e Zi, tė Presidentit maqedonas Trajkovski nė
Maqedoni, tė Presidentit Tadiē nė Serbi dhe Presidentit Mesiē nė
Kroaci", tha Lanny Griffith. Drejtori
Ekzekutiv i Barbour, Griffith&Rogers LLC sjell gjithashtu pėrvojėn e tij
nė disa fushata elektorale qė ai ka organizuar dhe menaxhuar nė SHBA.
"Personalisht kam punuar nė fushata prej fillimeve tė viteve '70. Kam
ndihmuar partnerin tim aktual nė biznes, zotin Barbour, nė fillim pėr garėn
senatoriale kur u zgjodh senator dhe para dy vjetėsh, nė garėn pėr guvernator
tė shtetit tė Misisipit, qė gjithashtu u kurorėzua me sukses", tha Lanny
Griffith. Ndėrkohė, pėrsa u pėrket fushatave presidenciale, ai pohoi se ka
punuar nė disa tė tilla, ku ka qenė drejtor strategjik i fushatės pėr shtetet
jugore tė SHBA nė fushatėn '87-'88 tė Presidentit Bush, si dhe ka patur disa
detyra tė ndryshme nė fushatat 2000 dhe 2004 tė Presidentit Xhorxh Ė. Bush. Lidhur me
suksesin e padiskutueshėm nė fushatėn e ardhshme elektorale tė PD-sė, Lanny
Grifith shprehet se ka disa arsye, ku ndėr mė kryesoret ėshtė lidershipi
aktual. "Ka disa
arsye pėr tė besuar nė fitoren e Partisė Demokratike. Nė radhė tė parė, pasi
mendojmė se kemi udhėheqjen e duhur. Doktor Berisha ėshtė njė udhėheqės i
besueshėm, i cili ka qenė i suksesshėm vite mė parė, njė udhėheqės tek i cili
kam besim. Sė dyti, sepse shumica e shqiptarėve tashmė duan ndryshim", u
shpreh Drejtori Ekzekutiv i Barbour, Griffith&Rogers LLC. Mė tej, nė
pėrgjigje tė pyetjes pėr konceptimin e fushatės si njė pėrballje mes dy mė tė
mėdhenjve, kryeministrit aktual Fatos Nano dhe kryetarit tė PD-sė, Sali
Berisha, Griffith tha se nė njė farė mase, ēdo fushatė ėshtė e personalizuar,
ėshtė njė fushatė midis individėve. "Sigurisht
qė edhe kėtu do tė ketė njė dimension tė tillė. Kryesisht do tė jetė njė
fushatė pėr ēėshtje qė kanė tė bėjnė me natyrėn e korruptuar tė regjimit
socialist tė Fatos Nanos dhe do tė ndihmojmė", tha Drejtori Ekzekutiv i
Barbour, Griffith&Rogers LLC. Ndėrkohė, edhe
pse termat e kontratės me PD-nė janė konfidenciale, Griffith u shpreh se kjo
fushatė ėshtė pjesėrisht ēėshtje biznesi. "Mund t'ju
them se vitet e fundit unė jam marrė me Europėn Lindore nė sensin e biznesit.
Por kjo ka tė bėjė edhe pasionin tim pėr tė ndihmuar demokracinė, ekonominė e
tregut tė lirė", pėrfundon Drejtori Ekzekutiv i Barbour,
Griffith&Rogers LLC intervistėn e tij pėr TV "Klan". Berisha: Fitore pėr shqiptarėt Kryetari i PD-sė,
Sali Berisha, nė njė intervistė televizive dhėnė pėr ALSAT, ka sqaruar para
dy ditėsh se, i mbetet strikt filozofisė sė ripėrtėritjes sė PD-sė, pėrfshirė
kėtu grupin parlamentar tė kėsaj partie dhe pjesėn e deputetėve qė pėrbėjnė
kėtė trupė politike. Ai ka konfirmuar se, nė zgjedhjet e ardhshme, disa prej
deputetėve aktualė nuk do tė kandidojnė dhe ata do tė zėvendėsohen me figurat
e shoqėrisė civile dhe anėtarėt e rinj tė KOP-it. Gjithsesi, Berisha dėshmoi
nė intervistėn e tij se, Fatos Nano do tė ketė pėrballė njė kandidaturė tė
fortė nga ana e PD-sė, e cila po pėrzgjedh njė prej kandidaturave tė ofruara
qė, sipas Berishės, janė tė shumta, pėr tė sfiduar kreun socialist nė zonėn
elektorale, tė vetmen nė Shqipri me 25% mė pak votues, sipas dėshirės sė
Nanos qė, pėr tė arritur kėtė avantazh, ka bllokuar ndarjen e zonave pėr
shumė javė. Megjithatė, sipas Berishės, detyra parėsore ėshtė lufta ndaj
korrupsionit dhe mbrojtja e xhepave tė qytetarėve tė varfėr, nė njė pėrpjekje
titanike pėr tė rikthyer besimin dhe ėndrrėn e vrarė tė njerėzve pėr progres
dhe mirėqenie. Pėrsa i pėrket pėrballjes nė Tiranė, mes kandidaturave tė
PD-sė e PS-sė, karakteristike ishte dhėnia e detajeve se si Harasani dėrgon
mesazhe tek Shaban Memia pėr ta marrė shtruar punėn e kandidimit, ndėrsa
Anastas Angjeli i dėrgon gazetarėt Berishės, pėr ta pyetur se ku e ka gjetur
njė kandidaturė si Pango, nė pėrballjen elektorale. Berisha u shpreh i
sigurtė nė fitore, ashtu siē edhe nė tė kundėrt, nė bazė tė pranimit tė
standardeve pėr zgjedhjet dhe demokracinė pohoi se, nėse zgjedhjet do tė jenė
tė lira e tė ndershme, atėherė do tė pranonte verdiktin e popullit. -Cilėt do tė jenė kualitetet e PD-sė qė do
tė kandidojnė? Do tė kandidoj
themeluesit e PD-sė e anėtarėt e KOP-it, do tė pėrpiqem tė bėj njė koalicion
sa mė tė plotė. Mendoj se do tė jetė lista mė e mirė qė PD ka paraqitur
ndonjėherė, qė nga themelimi i saj. -Do ketė nga
deputetėt aktualė qė nuk do tė kandidojnė? Do ketė qė nuk do
tė kandidojnė, ashtu siē do tė ketė njė pjesė tė mirė tė tyre, qė do tė kandidojnė. Kjo ėshtė normale. -A ka njė analizė tė
grupit aktual parlamentar? E vėrteta ėshtė se ky
grup ka njė kontribut tė madh. Nė fakt, nė njė takim qė kam patur me disa nga
opinionistėt (pasi e vėrteta ėshtė se i ndjek me vėmendje gazetarėt qė kanė
njė pikė tė pėrbashkėt me politikanėt, ndjeshmėrinė ndaj publikut, madje nė
disa raste, kjo ndjesi ėshtė me e madhe se sa e politikanėve) u shtrova
pyetjen: pse ju gazetarėt nuk keni vlerėsuar komisionet hetimore
parlamentare, duke u pėrpjekur tė argumentoj se kanė qenė absolutisht jo tė
dėshtuara?! Ka qenė njė pėrpjekje shumė e fuqishme pėr tė denoncuar
korrupsionin, mirėpo fatkeqėsisht nuk ėshtė arritur t'u serviret me mėnyrėn e
duhur mediave, qė ato t'ia pėrcjellin publikut kėto pėrpjekje. Gjithashtu,
mund tė marrim morinė e fundme tė interpelancave dhe debateve, pavarėsisht se
mė vjen keq qė janė eklipsuar nga disa momente temperaturash tė larta nė
Kuvend qė, pėr hir tė sė vėrtetės, ėshtė kthyer nė qendėr tė debatit politik
nė vend, siē e tregon edhe njė raport ndėrkombėtar. Natyrisht qė ripėrtėritja
ėshtė ligj i PD-sė. -A do ta ndryshoni ju
zonėn tuaj tė kandidimit, Kavajėn? Jo, as e kam
ndėrruar dhe as do ta ndėrroj. S'mė ka shkuar kurrė nė mendje ta ndėrroj.
Fakti qė krytari i PS-sė u largua me panik nga Tepelena, ėshtė njė ogur,
ėshtė njė lajm i sigurtė i disfatės sė tyre tė plotė. Qė tė ikė kryetari i
forcės kryesore qeveritare nga zgjedhėsit e tij, do tė thotė se ka bėrė
mėkate tė mėdha, do tė thotė se nuk e ndjen mė veten kund, tė sigurtė. Kjo
ėshtė e paprecedent nė historinė politike tė partive tė Europės. Nuk e lėshon
kryetari pozicionin, sepse ėshtė si ajo poezia e Viktor Hygoit "nuk
ndjej mė, as komandė, as flamurtar". Nuk ka dyshim se, ata janė nė njė
rrokullisje. E njėjta gjė po ndodh me
Gramoz Ruēin. E ēoi nė Tepelenė dhe ky bėri testin nė Salari, ku i thanė se "mė
mirė tė mos i ishim kėta djem, se na i mashtrove e na i le rrugės". Pra,
kėto zgjedhje do tė kenė risi tė mėdha. Kryetari do tė pėsojė fatin e Ramiz
Alisė, i cili, nė vitin '91, iku nga Skrapari dhe erdhi nė zonėn e shokut Enver
dhe votuesit ia hoqėn mandatin dhe e nxorėn nė pension. Edhe Nano shkon
tashmė nė Sarandė dhe u thotė "Mė shpėtoni!". Eshtė i pashpresė. -Kandidimi i zotiti
Nano nė Sarandė, a e ka bėrė PD-nė tė mendojė dhe tė llogarisė se, cilin
kandidat do i vėrė pėrballė? A ėshtė menduar strategjia qė do tė sfidojė
kreun e PS-sė? Me shumė vėmendje po
pėrcaktojmė strategjinė qė do ndjekim nė kėtė rast. Ai ka fobi nga
zgjedhėsit. E vetmja zonė nė Shqipėri ėshtė me 25% mė pak zgjedhės, ėshtė
zona e tij. Me shifra flasim pėr njė zonė me 17 mijė zgjedhės, nga mė shumė
se 21 mijė qė kanė tė tjerat. Por unė, u thashė kėshilltarėve tė mi se, jo me
17, por edhe me 7 mijė ta ketė, ai do tė humbasė, se ėshtė i pashpresė. -Kush ėshtė kandidati i
PD-sė pėrballė kryeministrit Nano? Janė disa, nė fakt, por
po studiohet kandidatura mė e pėrshtatshme, pasi vullnet kanė shprehur shumė,
nga tė gjitha kampet, nga ai politik, jo politik, nga kampi lokal, qendror.
Ka njė dėshirė shumė tė madhe dhe Nanos i ka hyrė lepuri nė bark e tė gjithė po
i vėrsulen. -Si i shikoni
kandidaturat e Tiranės qė ka PS? Ata janė tė pėrgatitur
tė gjithė pėr nė opozitė. Edhe parelinjtė, ēdo ditė po marrin nė telefon
rivalėt e tyre, qė janė kandidatėt e PD-sė. Harasani ėshtė manjak, i dėrgon
Shaban Memisė, i cili do tė marrė mandatin nė atė zonė ku kandidon pėrballė
atij, mesazhe tė shumta. Kėrkon tė konvertojė paratė e vjedhura, nė mandat
politk. Ai lufton pėr para, ndėrsa Shabani pėr politikė. Anastas Angjeli kap
gazetarėt dhe u thotė "i thoni Berishės, ku e gjeti kėtė Pangon?! Por i
thoni se nuk jam i trembur" dhe tani po pėrpiqet tė blejė vendin nė
listė e i thotė Nanos, ta caktojė nė njė vend tė sigurtė nė listė, qė tė
marrėsh kaq. Edhe ne i monitorojmė ata. Realisht, kandidaturat e reja tė
Nanos janė kandidatura tė disfatės, sepse Nano po kandidon korrupsionin. A e
pa ndokush tė marrė e tė kandidojė pedagogėt e universitetit? Kė gjeti
pastaj, Igli Toskėn! Gjeti kėtė grup qė janė bėrė simbole tė korrupsionit.
Nuk them se nuk ka nė kampin socialist, njerėz tė pakorruptuar, por kėta janė
mė afėr meje, se kryetarit tė PS-sė. -Ēfarė do i kėrkonit Fatos Nanos? Tė dalė nė
pension tė parakohshėm. Mos tė luajė nė kazino me paratė e shqiptarėve! Mos tė luajė
bixhoz me paratė e shqiptarėve! Tė pushojė me paratė e tij, por jo me ato tė
shqiptarėve, tė taksapaguesve, pasi tė gjithė e dimė se, tė marrėsh njė
kruazjerė, tė shėtitesh nėpėr det e tė pushosh, minimalisht ēmimi ėshtė 300
mijė dollarė. Kėtė e marrin vetėm sheikėt, por asnjė nga politikanėt
europianė. -Ēdo tė ndodhė me
aleancat dhe aleatėt, pėrveē shoqėrisė civile dhe tė tjerėve, qė ju i keni
pėrfshirė tashmė, nė planet tuaja? Do tė ketė negociata me
ta. Ne jemi tė hapur, por kėrkojmė tė mbizotėrojė sensi i realizimit. Ne nuk
kemi paragjykime pėr aleatėt dhe aleancat, sigurisht, me njė sens realizmi. -A ėshtė i sigurtė
koalicioni me PR-nė? Ky koalicion ėshtė i
ēmuar pėr PD-nė. PR ėshtė njė aleat i ēmuar pėr ne dhe pėr kundėrshtitė qė
kemi, kemi edhe mirėkuptim. -Do ta pranoni
rezultatin, nė rast humbjeje? Nė rast se zgjedhjet do
tė jenė tė lira e tė ndershme, nga gjykatėsit ndėrkombėtarė, do e pranojmė
rezultatin e tyre. -A i qėndroni
deklaratės sė disa javėve me parė se, nė rast tė ardhjes nė pushtet, do tė
jeni kryeministėr? Unė jam njė
ish-president dhe, pėr shumė arsye, jam presidenti i parė i zgjedhur me votėn
e lirė tė shqiptarėve, qė sė bashku me njė grup intelektualėsh dhe
studentėsh, u angazhuam pėr tė shembur njė diktaturė. Kam patur njė shans tė
procedoj me ekipin tim, me reformat mė tė thella qė vendi ka njohur
ndonjėherė. Nėse do tė kisha punuar njė ditė pėr historinė, duhet t'i kisha
thėnė "mirupafshim!" politikės, por unė jam njė njeri qė ka kaluar
24 vjet nė shėrbim tė njeriut dhe do ta quaja njė shėrbim thelbėsor, sepse
vetė shėndetėsia ėshtė e tillė. Njė njeri qė, edhe kur u angazhua nė
politikė, sė bashku me tė tjerėt, e bėri pėr tė qenė i lirė dhe sė bashku me
tė tjerėt pėr tė dalė nga mbretėria e frikės, pėr tė dalė nė liri. Nje njeri
qė drejtoi vendin nė kursin mė tė thellė tė reformave, pa llogaritur koston e
tij si politikan. Pra nuk ėshtė pushteti dhe s'mund tė jetė ai pasioni im.
Pasioni im i vėrtetė ėshtė qė unė tė mund t'u shėrbej qytetarėve tė mi. Ne e
kemi njė armik dhe quhet varfėri. Kjo e ka njė shkak dhe ky shkak ėshtė
korrupsioni. Po tė pyesėsh nėse e kam ndjerė ndonjėherė veten mė tė fortė nė
ndonjė fushė se ajo nė tė cilėn unė jam, atėherė unė do tė them: absolutisht
nė asnjė! Kam qenė kardiolog i apasionuar, por ky profesion ka qenė shumė i
vėshtirė dhe unė rrija me mėdyshjen, nėse bėja ndonja gabim qė natyrisht
kushtonte. Kam qenė njė opozitar shumė i vendosur, por prapė se prapė, nuk
mund tė them se kisha sigurinė totale. Asgjė s'kam mė tė sigurtė nė
pėrpjekjen time se, sa pėrballjen me kėtė kancer qė po rrėnon shqiptarėt dhe
shoqėrinė tonė. Nuk ka dyshim se unė do tė jem drejtues i qeverisė sė
ardhshme dhe do ta godas, do ta ndėshkoj korrupsionin, me forcėn mė tė madhe
tė ligjit. Do tė pėrpiqem tė mbroj xhepat e qytetarėve tė varfėr. Demokratėt pėrzgjedhin
pjesėn mė tė madhe tė emrave, ndėr kandidaturat edhe biznesmenė Zgjedhjet, PD zgjedh 70
emrat e parė Kandidatėt Bamir Topi Tiranė Besnik Mustafaj Tiranė Majlinda Bregu Tiranė Edi Paloka Tiranė Ylli Pango Tiranė Elida Reēi Tirane Spartak Ngjela Tiranė Bujar Nishani Tiranė Lulzim Basha Tiranė Shaban Memia Tirane Genc Ruli Gjirokastėr Bardhyl Londo
Gjirokastėr Besnik Aliaj
Gjirokastėr ose Lushnjė Arben Imami i
papėrcaktuar Gramoz Pashko Korēė Selami Xhepa Bulqizė Sali Shehu Dibėr Ali Koēeku, ose Shemsi Prenēi Dibėr Gani Hoxha Mat Avni Shehu Mat Jozefina Topalli
Shkodėr Aldo Bumēi Shkodėr Valentin Palaj Shkodėr Pjetėr Arbnori Shkodėr Zef Gjoka Laē Preē Zogaj Lezhė Xhovalin Prenga Mirditė Pal Dajēi Mamurras Ilir Bano Lushnjė Marjeta Zaēe Lushnjė Fatos Harizaj
Skrapar Hasan Halili Fier Fatmir Mediu
Fier, aleat Gjergj Pentovini
Korēė Ridvan Bode Korēė Edmond Spaho Korēė Fredi Olli Devoll Besnik Jaēelli
Mokėr-Buēim Uran Butka Korēė Genc Juka Durrės Esat Teliti Durrės Sami Gjergji Durrės Ilir Rusmajli Vorė Liri Dibra Durrės Besnik Aliaj
Gjirokastėr ose Lushnjė Sali Berisha Kavajė Jemin Gjana Kamėz Kujtim Hashorva i
papėrcaktuar Armando Bora Vlorė Fatos Beja Vlorė Bujar Leskaj Vlorė Flamur Shehu Pėrrenjas ose Tiranė Aurel Bylykbashi
Elbasan Omer Stringa Elbasan Aleksandėr Sallabanda
Berat Maksim Ēikuli Berat Mitro Ēela Pėrmet Blerim Ēela
Gramsh Muhamet Ukperaj
Has Hyqmet Salja ose Skėnder Ēota
Librazhd Dhimitraq Lapa
Himarė Nestor Tereska Berat Njazi Kosovrasti Krujė Bahri Shehu Ndroq Leonard Demi Paskuqan Zone e lirė pėr PDR
Dajt Luan Malltezi
Peqin Ibrahim Bruka
Kukės Edmond Leka i
papėrcaktuar Teuta Baleta i
papėrcaktuar Florian Mima i
papėrcaktuar Albert Vataj, Sokol Pepushaj Vizioni i ekonomistit Paulin Radovani nė Shkodėr Po tė analizohen
rrethanat nė tė cilat ka lindur e ėshtė rritur pak biznesi nė Shkodėr, do
shohim komplementaritet qė ekziston mes dy qėllimeve, spekullimit dhe anės sė
mirė. Ne kėsaj here do qėndrojmė tek shembulli i mirė. Mekanizmi i rritjes sė efekteve ekonomike, duke zbutur shumė
gjendjen e vėshtirė qė po kalon kryeqendra e veriut shqiptar, Shkodra, ka
kaluar pėrmes njė hartimi dhe zbatimi rigoroz, tė pėrshėndetshėm, tė njė
biznesi tė pastėr nga firma italo-shqiptare Bertoni, me bashkėpronar
ekonomistin e njohur e tė respektuar shqiptar Paulin Radovani. Ekonomisti Radovani ka dhėnė njė kontribut tė madh duke menduar
e punuar nė vazhdimėsi pėr rritjen e ekonomisė. E rėndėsishme, madje primare
ka qenė edhe ėshtė funksionimi pėr biznesmenin Radovani, se sa tė kėnaqur
janė punėtorėt. Ai, ndryshe nga bizneset e tjera nuk ka diferencuar punėsimin
e tė djathtėve apo tė majtėve, nuk ka shikuar besimin, nuk ka shfrytėzuar
situatat qė ka kaluar shoqėria shqiptare, por ka zbatuar rregullat e njė
tregtie tė bashkėpunimit institucional nė shėrbim tė interesave tė tėrė
komunitetit tė Shkodrės dhe tė shlyerjes sė detyrimeve si njė taksapagues i
rregullt, sipas ligjeve, duke merituar fjalėt mė tė mira. Ne ishim nė drejtorinė e KESH-it dhe vėrtet tė duket e
pazakontė qė njė biznes nė Shkodėr paguan aq shumė para, deri nė 15 milion
lekė tė vjetra nė muaj pėr konsum tė energjisė elektrike. Edhe ai pra, ka
mundėsi spekullimi, por jo. Paratė i merr ndėrmarrja elektrike dhe pėr
drejtorin Nikė Ndoci do ishte fat i madh nėse tėrė bizneset ngrihen nė
nivelin e ndėrgjegjes dhe korrektesės sė firmės Bertoni. Por kėtu del njė
pyetje: Po ky KESH, a ka detyrime ndaj kėsaj firme qė paratė i merr deri nė
qindarka? Normalisht qė po, pasi prodhimi dėmtohet nėse mungon energjia, pasi
edhe punėtorėt pastaj do tė ndjejnė pasojat. Dhe drejtori i KESH-it pėr
Shkodrėn nė tė vėrtetė ka punuar me pėrkushtim brenda mundėsive. Por shembulli i ekonomistit Radovani ėshtė vėrtet pėr fjalė tė
mira nė kėtė kohė vėrtet tė keqe. Ai u ėshtė pėrgjigjur tė gjitha kushteve
doganore, ka pėrballuar edhe vėshtirėsitė e tregut, por edhe ka arritur qė
punėtorėt ti paguajė mesatarisht sa dy rroga mėsuesish. Dhe tė mos harrojmė,
mėsuesit kanė pėrfunduar universitet. Ky sukses i Radovanit, normalisht ka
zbutur edhe problemet sociale qė po kalon Shkodra, si ngatėrresat, ndarjet e
ēifteve, madje ka ndikuar shumė edhe nė mundėsimin e rritjes dhe edukimit tė
fėmijėve, pasi ēdo gjė ėshtė e lidhur pazgjidhshmėrisht me ekonominė. Pra ai
ka zgjidhur hallet e tė tjerėve, pavarėsisht ngarkesave tė veta. Vėmendje
meriton edhe njė aspekt tjetėr, nė pamje tė jashtme i padukshėm. Pavarėsisht
ērregullimit tė tregut tė kėpucėve, pra rritjes sė kostos sė punės, ēka do tė
thotė rritje e kostos sė prodhimit, Radovani ka arritur tė ndikojė edhe tek
bashkėpronarėt pėr tė mos ulur pagat e bashkėqytetarėve tė tijj. Do dėshironte e meritonte Shkodra edhe biznese tė tjera tė
tilla. Sokol Pepushaj Skandal i policisė shqiptare nė Rinas: Arrestohet njė
amerikan i pafajshėm Nė kohėn e mbretėrisė
shqiptare, ndėrsa Shqipėria kalonte njė krizė tė thellė, deri edhe nė mungesė
tė ushqimit kryesor, bukės, nė Parlamentin e asaj kohe u propozua njė
zgjidhje mjaft interesante. Njė deputet verior (mė duket mirditor) dha
propozimin e tij, madje me njė logjikė shumė tė ftohtė: Propozoj ti shpallim
luftė Amerikės. Ajo ėshtė njė superfuqi botėrore. Do ta fitojė luftėn me ne,
do tė na pushtojė. Pėr njė komb me rreth 200 milion banorė (nė atė kohė) nuk
do tė jetė shumė problem tė mbajė me bukė edhe rreth 800 mijė tė tjerė, - tha
deputeti mirditor. Nė kėtė moment e gjithė salla e Parlamentit shqiptar ushtoi nga
duartrokitjet dhe propozimi i zgjuar dhe qė zgjidhte situatėn e asaj kohe
do tė kalohej nė votim. Nė kėtė kohė, njė deputet tjetėr nga jugu (mė duket
se ishte nga Gjirokastra) ngriti njė dyshim, i ēuditshėm, por matematikisht i
mundur: Jam dakord ti shpallim luftė Amerikės, siē thotė kolegu. Por nė
luftė nuk ekziston vetėm humbja. Nėse e fitojmė luftėn ne dhe e pushtojmė
Amerikėn, me se do ti mbajmė edhe 200 milion amerikanė, ndėrsa nuk mund tė
mbajmė 800 mijė shqiptarė, - tha deputeti gjirokastrit. Ėshtė ndoshta e vėrtetė, ndoshta e sajuar, por morali i saj
ėshtė i qartė: Kemi qenė, jemi dhe do tė jemi vendi i paradokseve. Historia
qė do tju rrėfejmė mė poshtė ka lidhje sigurisht me Amerikėn (SHBA), me
Shqipėrinė, por nė qendėr ėshtė njė amerikano-shqiptar (mė shumė amerikan dhe
aspak shqiptar, pasi ka vetėm pasaportė amerikane qė nga viti 1996). Quhet Sokol Nikoll Nikaj. Ka lindur mė 5 korrik 1970. Ėshtė
pinjoll i njė familjeje tė persekutuar, me tė afėrm tė pushkatuar dhe tė
dėnuar politik gjatė viteve tė diktaturės. Si shumė tė tjerė, nė gushtin e
vitit 1990, ndėrsa nė Shqipėri ishte nė lulėzim diktatura komuniste, Sokoli
arratiset duke kaluar nė kufirin e vendit tonė me Jugosllavinė. Vendi i tij i
ėndrrave, si edhe i shumė shqiptarėve tė tjerė sot e kėsaj dite, ishte
Amerika, bastioni universal i lirive dhe i tė drejtave tė njeriut. Pas pėrpjekjeve dhe kėrkesave i aprovohet azili politik nga
shteti amerikan. Udhėton pėr atje dhe qė nė vitin 1991, pajiset me leje-qėndrimi tė
pėrhershme, ose Green Card amerikan. Mė 1996, Sokoli merr edhe nėnshtetėsinė
amerikane, duke u pajisur si ēdo qytetar tjetėr i kėtij vendi edhe me
pasaportėn e SHBA-sė. Qė nga ajo kohė, i djegur nga malli pėr tė afėrmit dhe
vendin e tij, ai ka vizituar 5 herė Shqipėrinė si qytetar amerikan. Asnjėherė
gjatė ekzistencės sė tij ai nuk ėshtė pajisur me njė pasaportė shqiptare, pėr
vetė rrethanat e jetės sė tij. Aventura e pakėndėshme dhe e ēuditshme e Sokol
Nilaj fillon mė 4 mars 2005. Edhe kėtė herė nga Amerika ai ėshtė nisur drejt
vendlindjes, si qytetar amerikan, pėr tė shuar mallin e takuar tė afėrmit.
Avioni ulet nė Rinas, nė aeroportin me emrin mė tė bukur nė botė, atė tė Nėnė
Terezės, Shenjtores shqiptare. Pa i dhėnė asnjė shpjegim, Sokolin e ndalojnė
shėrbimet e policisė sė rendit nė kėtė aeroport. Pėr tre orė rresht mbahet nė
dhomat e izolimit tė Komisariatit tė Policisė sė Rinasit. Ndėrkohė, pritet tė
vijnė nga Malėsia e Madhe, mikrobuzet e policisė sė atjeshme. Uniformat blu
tė Malėsisė arrijnė, e prangosin dhe e dėrgojnė nė qelitė e paraburgimit tė
Komisariatit tė Koplikut. Mė nė fund i tregojnė se pėr ēfarė ėshtė ndaluar. Arsyeja ėshtė
e thjeshtė, e shkurtėr, e ēuditshme dhe aspak logjike: Sokol, nuk ke kryer
shėrbimin e detyrueshėm ushtarak. Me pasaportė amerikane prej rreth 9 vitesh
dhe pa marrė asnjėherė njė pasaportė shqiptare nė zotėri, Sokoli u thotė se
ėshtė nėnshtetas i SHBA-sė. Gjithsesi deri mė 11 mars 2005, nėnshtetasi
amerikan Sokol Nilaj, shijon kushtet komode tė paraburgimit shqiptar. Mė
shumė pėr tė mos hapur probleme me shtetin amerikan, me vendimin 19 tė
Gjykatės sė Shkodrės, lirohet pėr plotėsim afati dhe dy muaj burg, tė cilat i
thuhet se do ti konvertojė nė gjobė financiare pėr mosparaqitje pranė Degės
Ushtarake nė Malėsi tė Madhe. Fillimisht duhet tė pohojmė se nė Shqipėri, mosha maksimale pėr
tu thirrur rekrut me detyrim nė ushtri ėshtė 27 vjeē. Nė rastin kur ka
shmangie nga ky detyrim, nė lojė duhet tė hyjė Gjykata Ushtarake, pas
denoncimit qė Dega e Mobilizimit duhet tė bėjė pranė Prokurorisė Ushtarake.
Nė rastin e parė amerikano-shqiptari Sokol Nilaj, i datėlindjes 5 korrik 1970
ėshtė sot afro 35 vjeē. Nė rastin e dytė, atij duhej ti paraqitej njė urdhėr
prokurorie pėr ndalimin e tij, ose njė vendim gjykate pėr dėnim nė mungesė.
Asnjėherė atij nuk iu paraqit njė dokument i tillė. Gabimi flagrant i
policisė apo edhe i drejtėsisė shqiptare ėshtė ndalimi i njė shtetasi
amerikan, qoftė edhe me kombėsi shqiptare, por qė ėshtė qytetar me tė gjitha
tė drejtat, i pajisur me pasaportė tė SHBA-sė. Sipas procedurave dhe
konventave ndėrkombėtare, nė momentin e ndalimit, autoritetet shqiptare duhe
tė njoftonin Ambasadėn e SHBA-sė nė Tiranė, ose Sokol Nilajt ti krijonin
mundėsinė e komunikimit me kėtė institucion. Kjo ėshtė njė e drejtė
ndėrkombėtare e njohur. Jemi tė bindur se ndalimi i Nilajt ka patur tjetėr synim. Atė e
kanė njohur mirė se ka jetuar 15 vite nė SHBA, ėshtė i pajisur me pasaportė
amerikane. Mė shkurt, e kanė ditur se mund ti zhvasin, siē edhe i kanė
zhvatur, mjaft para. Nė njė vend si Shqipėria, i cili mund tė thuhet se ėshtė
han pa porta, ku kanė hyrė, hyjnė e do tė hyjnė edhe terroristė tė kėrkuar
nga e gjithė bota, ndalohet pikėrisht njė amerikan, pjestar i njė kombi qė
ēdo ditė po derdh gjak pėr mbrojtjen e vlerave mė tė mira tė demokracisė dhe
lirisė nė botė. Deri mė sot, asnjė strukturė e shtetit shqiptar nuk ėshtė
kujtuar tė paktėn sa pėr sy e faqe, ti kėrkojė ndjesė Sokol Nilajt. Ky i
fundit, nėnshtetas amerikan me banim nė Florida, ėshtė i vendosur tė vėrė nė
vend drejtėsinė dhe dinjitetin e tij. Sapo tė kthehet nė Amerikė, ai do tė
hedhė nė gjyq shtetin shqiptar qė e terrorizoi padrejtėsisht, duke e trajtuar
njėsoj si njė terrorist i Al-Kaedas, tė cilėt kėto kohė nė Shqipėri hyjnė pa
doganė fare. Ai nuk ka zotėruar asnjėherė pasaportė shqiptare, edhe pse me tė
Ministria e Mbrojtjes ka dashur tė plotėsojė planin e rekrutėve, ndėrsa
Ministria e Rendit apo edhe policė tė thjeshtė, kanė dashur tė plotėsojnė
planin e tė ardhurave tė jashtėligjshme. Pėr fat tė keq tė tilla raste ka
shumė, por Sokol Nilaj ėshtė i vendosur ti shkojė deri nė fund gjetjes tė sė
drejtės, vendosjes nė vend tė dinjitetit, aq mė shumė se atij i kanė marrė
shumė para me procedurat pėr tė rifituar lirinė. Me tė tillė ministra, komisarė apo edhe policė tė thjeshtė,
shumė mirė Shqipėria mund ti hapė luftė edhe SHBA-sė. Kėtė herė lufta do tė
jetė pėr ta pushtuar Amerikėn me tė vėrtetė. Vetėm kėshtu amerikanėt do tė
shpėtojnė nga rėnia e dollarit, duke u bashkuar nėn mbretėrinė e lekut
shqiptar tė pamposhtur. Blerti Delija Jak Gjergji nė shėnjestėr tė terrorizmit Njė trishtim tepėr tė
madh ka provuar Jak Gjergji dhe familja e tij nė fshatin Beltojė tė Shkodrės.
Sipas Partisė Demokratike, Jak Gjergji ka investuar shumė nė instalimin e
demokracisė shqiptare, ku qė nga krijimi i kėsaj partie, nė fillim tė viteve
1990, ka qenė kryetar i Partisė Demokratike tė seksionit Beltojė, fshat ky
rreth pesė kilometėr larg qytetit verior tė Shkodrės. Gjithashtu, Jak Gjergji
ėshtė zgjedhur me votėn e popullit kėshilltar i Komunės Beltojė dhe ka punuar
me pėrkushtim e ndershmėri, saqė ėshtė respektuar nga banorėt. Por grupet
terroriste e kanė vėnė nė shėnjestėr pėr ta eliminuar fizikisht. Mė
27.06.2001, tre ditė pas zgjedhjeve pėr deputetė nė Kuvendin e Shqipėrisė, tė
24 qershorit 2001, i kanė gjuajtur me armė zjarri shtėpinė. Jak Gjergji, ish vėnė
nė shėnjestėr tė terrorizmit, pasi si komisioner i PD-sė nuk kish pranuar tė
manipulohej vota e popullit. Por edhe ditėt e fundit, pikėrisht mė 15.03.2005
shtėpia e tij ėshtė bėrė objekt i plumbave, por Jak Gjergji tashmė ėshtė i
larguar nga Shqipėria, ndoshta pėr tė mos u rikthyer kurrė mė. Kėshtu pra,
liria ėshtė e vrarė, njerėzit dhe jeta e tyre nė mėshirė tė terrorizmit, tė
vdekjes. Albert Vataj Shteti i krimit Na ndajnė veē rreth tre
muaj nga dita qė shqiptarėt do u drejtohen kutive tė votimit. Situata
politike ėshtė tejet e nxehtė. Baronėt e krimit, siē i ka quajtur kohėt e
fundit Ambasada Amerikane ata qė sollėn njė situatė tė tillė, po bėjnė gjithė
pėrpjekjet pėr tė krijuar njė klimė ku vota e popullit tė vidhet, sikundėr
tash tetė vjet radhazi. Demokratėt ndihen tė kėrcėnuar edhe fizikisht. Ja, ky
djalosh qė shihni nė fotografi, quhet Albert Balto Simoni, lindur mė
02.11.1985. Duke qenė se rrjedh nga njė familje e persekutuar nga regjimi
diktatorial komunist, nga njė familje qė ėshtė pėrfshirė qė nė fillim tė
proceseve demokratike nė Shqipėri nė angazhimet pėr njė Shqipėri tė lirė, pa
dhunė, pa korrupsion e padrejtėsi, duke u aktivizuar edhe vetė si veprimtar
nė demonstratat nė Shkodėr kundėr errėsirės, papunėsisė, korrupsionit, mė
datėn 17 shkurt 2004 keqtrajtohet egėrsisht nga policia pėr pjesėmarrje nė
kėto demonstrata. Sipas burimeve nga selia e PD-sė, edhe djali tjetėr i Balto
Simonit, Altin Simoni, ėshtė pėrndjekur e dhunuar disa herė. Berdica e Madhe e Shkodrės njihet si vendi mė antikomunist, por
edhe qė ėshtė viktimizuar ēnjerėzisht. Kėshtu, viktimė e njė dhune tė tillė,
ku jeta i ėshtė rrezikuar shumė herė ėshtė edhe Albert Simoni dhe familja e
tij. Ėshtė ky produkti i kėtij shteti kriminal qė po pėrpiqet me ēdo ēmim,
edhe duke vrarė njerėz, kundėrshtarė politik, tė mbajė karriget e pushtetit. Vasel Gilaj Deputetė, gėzuar festėn tuaj, 1 Prillin Kombi shqiptar
fatkeqėsisht as edhe njėherė pėrgjatė tėrė historisė sė vet nuk qe nė gjendje
tė ndryshojė parimet. Gjithherė iu pėrshtat drejtimit tė bajraktarizmit.
Gjithherė u gėnjye, gjithherė anormalen e pranoi si natyrshmėri. E, meqenėse
edhe pėrgjatė kėtyre 15 viteve tė tė ashtuquajturės demokraci u zhgėnjye, tė
paktėn tė urojė deputetėt: Gėzuar 1 Prillin. Mė thoni tė paktėn nė veriun e
Shqipėrisė a ka njė deputet tė besueshėm, pėrjashto Nikollė Lesin, Pjetėr
Arbnorin e ndonjė tjetėr?! Nė tė vėrtetė, si populli, si indiferenti ndaj votės, si
militanti i kangjellave e dinė qė ėshtė koha tė mos u jepet kurrė mė vota
hajdutėve, mashtruesve, pėrfituesve tė tenderave, atyre qė kanė ngritur
biznese, vila, atyre qė premtojnė thasė me para pėr fushatėn kur dihet qė
vetėm me postera harxhojnė mė shumė se rroga e katėr viteve nė parlament. Nė veriun e Shqipėrisė, qė tashti kanė nisur luftėrat e
prapaskenat. Dinastitė bėjnė lista edhe me nga 30 kandidatė pėr zonė.
Deputetėt aktual janė pakėz mė tė fortė. Nėse nuk mė kandidon subjekti,
hidhem i pavarur, bėrtet secili qė ndjen erė spostimi. Ja, ky ėshtė parimi i tyre, prandaj ti votues nuk duhet ti
besosh mė. Duke qenė tė bindur se votuesit do i dėgjojnė edhe kėsaj here
si fėmijėt, kur tu thonė: Dyqani ishte mbyllur, kėsaj here do tė blej
karamele, ata, pra kandidatėt pėr deputetė, kanė nisur tė pėrzgjedhin edhe
zonat elektorale, ku shumica do ndėrrohen, duke i thėnė njėri-tjetrit: ti
hajde tek unė, e unė po vij tek ti, ēka don tė thotė : ty stė besojnė tė
tutė e mua smė besojnė tė mitė. Pra, po bėhen gjithnjė pėrpjekjet pėr tė
mashtruar edhe njėherė, duke penguar njė kohė tė mundshme pėr njė pamje tjetėr
tė sė ardhmes. Ne kėsaj here spo zgjatemi mė shumė, por po u urojmė
sinqerisht deputetėve aktualė, gėzuar festėn e tyre, 1 Prillin! Sokol Pepushaj Shamata pėr emrat, lufta e askush dikushit pėr tu bėrė
gjithkushi Mbasi po kalojmė njė
moment jo tė kėndshėm edhe kur ta thotė dikush njė fjalė tė mirė matesh e
mendohesh. Ku don me dalė ky qė po mė lavdėron? Apo si i themi ne nga
Shkodra, ska turp ma tė madh se kur legenat arrijnė tė fusin nė film. Por
sinqerisht kam arritur nė gjykimin tim tju jap njė pėrshėndetje ju si gazetė
qė i keni hapur faqet pėr njė qėllim fisnik: mendimit perėndimor shqiptar nė
luftė me tė keqen. Prandaj me plot gojėn e them se po vazhduat kėshtu, shumė
shpejt do shpėrbleheni me njė pasuri qė tė gjithė kanė nevojė pėr tė, si tė
pasur e tė varfėr. E kjo ėshtė komplimenti, prandaj ju e ajo pjesė e medias
qė ėshtė rreshtuar kundėr banditizmit, pa frikė meritoni tė quheni kalorėsi i
mendimit tė lirė, meritoni komplimente. Bravo. Atėherė i lėmė komplimentet e merituara
plotėsisht dhe hyjmė direkt nė temė. Flasim pėr lėvizjet e fundit tė
qeveritarėve, ku mė nė fund janė bindur se ēka do tė thotė vota. Deri tani tė
shkretėt kishin harruar qė janė askushi nė kėtė botė po tė mos emėrohen apo
votohen. Ua kishim kujtuar por nuk merrnin vesh. E ēka kishin harruar?!
Kishin harruar atė qė shqiptarėt apo njė pjesė e mirė e tyre kanė arritur nė
pėrfundimin ekzak se pikėrisht ata qė ishin askushi nga tė gjitha pikėpamjet,
janė sot fatkeqėsisht dikushi por jo gjithkushi si i rren mendja. Atėherė del
ekzaktėsisht ajo qė thashė mė lart, askush dikushi kėrkon tė bėhet me zor
gjithkushi. E pse ndodh kjo gjamė? Kjo ndodh sepse shqiptarėt nuk e dinė sa
tė rėndėsishėm janė, e po ta dinin do shihnin e pėrjetonin atė ēka meritojnė,
pra pėrbuzjen ndaj fėlliqėsirave e respekt pėr atė qė e meriton. Shqiptari
ėshtė rraskapitur aq shumė nga fallxhorėt, fuksat, kodoshėt, piskavicat,
thepet, ngatėrrestarėt, burracakėt, grindavecėt, kulimat etj.,
etj., e pėr ēėshtje etike spo vazhdojmė. Mė erdhi tė shkruaj nga ajo ēpo
shoh e po dėgjoj nga ato tipa qė sia kanė idenė ēdo tė thotė njerzillėk apo
moral. Pikėrisht kėta tipa e pėrdorin fjalėn moral si pa asgjė tė keqe, e u
duket si ēamēakiq 5-lekėsh, qė pėrdoret pėr tė pastruar dhėmbėt, pėr tė
qetėsuar nervat ose kur je duke lėnė duhanin. Pėr
ēka thashė mė lart e kam fjalėn pėr qeveritarėt, pra nga askushi u bėnė
dikushi, vetėm pėr faktin e fatin tonė tė keq, se votohen nga njė pjesė e
shqiptarėve qė udhėhiqen nga shpirti marksist, qė pėr to ėshtė e domosdoshme
tė jenė ushtar e shėrbėtor i kujtdo kjoftė, apo zhumile qeveri. Ah, pėr pak
harrova, pėr kėto zgjedhje duken mė cilėsore se na zhumile mazhorancė,
premtojnė ta kthejnė, rolet nė parlament. Shqip, parlament e qeveri bixhozi, e
po ndodhi ajo qė sduhet tė ndodhė, pra tė jenė pėrsėri fitues edhe kėtė
radhė, me plot gojėn e them, pėr hajėr na kjoftė, mirupafshim pra e bingo
horllėk, e lum kush tė ja rrojė qeveritarėve. Ciao, e hangshi krenat tuaj, pa
tė keqen tonė. Leonardo Shkodra Shqipėria drejt Europės me... sulltan! Pak muaj pėrpara ditės
sė bardhė e tė lumnueshme tė zgjedhjeve parlamentare, njėri nga dy
udhėheqėsit tanė shpirtėror, njėri nga monarkėt e dy partive qė pjellin e
ushqejnė pushtetin, njėri prej tyre do tė jetė veziri i ardhshėm i
Shqipėrisė. Nė qoftė se Nano kalėron mė i pangopur se kurrė, ai tė paktėn
ėshtė treguar vėrtet i sinqertė, pasi asnjėherė nuk ka deklaruar se do ti
lėshojė apo do tia dhurojė ndokujt tjetėr frerėt e pushtetit, por
pėrkundrazi plot guxim e trimėri ka rrahur e vazhdon tė rrahė gjoksin. Unė
deri sa tė jem njeriu mė i votuar do tė mbretėroj me pallė. Edhe sfidanti i
tij, Berisha, pas shumė vitesh fshehjeje e maskimi pas frazash demagogjike,
nė fund u rrėfye sinqerisht, se nė rast se fiton zgjedhjet do tė mbajė
pėrpara shqiptarėve pėrgjegjėsitė e premtimeve elektorale. Shkurt llafi, ai
dhe vetėm ai do tė jetė nė krye tė ekzekutivit shqiptar nė rast fitoreje tė
zgjedhjeve nga e djathta nė maratonėn e ardhshme elektorale. Pėr tė artikuluar kėtė fjali, zotit Berisha iu deshėn plot 8
vjet tė mbushura me tensione, probleme, konflikte, rrėmujė, dėshtime dhe
ringjallje shpresash pėr ringritje triumfuese. Nė njė shoqėri me hapėsirė demokratike konkuruese, parimi ėshtė
ky: Personi me mbėshtetje politike mė tė madhe nė krye tė partisė qė fiton
zgjedhjet ėshtė personi qė ka enkas postin mė tė rėndėsishėm ekzekutiv.
Logjika ėshtė shumė e thjeshtė, ai qė ka udhėhequr drejt fitores ėshtė njeriu
qė ka meritėn mė tė madhe dhe pėr pasojė ka pėrgjegjėsinė mė tė madhe nga
gjithė ekipi tjetėr i lidershipit pėr tė mbajtur premtimet pėrpara
elektoratit nė qeverisjen e nesėrme. E njėjta logjikė duhet tė aplikohet nė rast humbjeje, shefi i
partisė mė sė pari ka pėrgjegjėsinė mė tė madhe tė humbjes dhe nė kėtė mėnyrė
ai ėshtė i detyruar tė japė dorėheqjen ose ti nėnshtrohet votėbesimit tė
partisė sė tij pėr tė vazhduar mė tej. Tė gjitha format e tjera janė mashtrim
i elektoratit nga pikėpamja e legjitimitetit, tjetėrsim i vullnetit tė
elektoratit. Jashtė orbitės sė kėsaj skeme legjitime demokratike kanė
devijuar tė dy liderėt historikė tė partive tona primare. Pas 14 shtatorit
1998 u pa e qartė, Nano nuk mund ta mbante dot pushtetin, prandaj nė krye tė
qeverisė erdhi shpėtimtari Majko; e njėjta gjė vazhdoi edhe me tė fortin
Meta edhe nė 2001 nė vazhdėn e kėsaj linje PS vazhdoi fushatėn me kapiten
ekipi Nanon dhe kryeministrin e quajtur mė tė suksesshėm socialist, Meta.
Anomalia nė gjirin e kampit monolit socialist u zgjodh me pėrfundimin e
fushatės triumfatore pėr Katharsis tė ndėrmarrė nga Nano kundėr rivalit nė
potencial Meta. Akti i rikthimit tė Nanos kryeministėr ka qenė nė tė njėjtėn
kohė njė korigjim i vonuar i njė anomalie tė zgjatur nė sistemin tonė politik
tė drejtimit. Gjatė luftės sė ēuditshme Nano-Meta u pa qartė se komuniteti
ndėrkombėtar mbėshteti tė riun Meta, duke iu kundėrvėnė katharsisit dhelpėrak
tė veteranit tė zgjuar Nano. Por ligjet e politikės fituan mbi modifikimet
dashamirėse tė ndėrkombėtarėve qė deshėn ti bėnin mekanizmit demokratik dhe
ligjit tė tij tė hekurt. Nė demokraci hierarkia politike pėrcaktohet pėrmes
votės dhe anasjelltas kush nuk votohet nuk mund tė mbahet me zor nė pushtet.
Kapsllėku nė tė majtėn socialiste u zgjodh kurse vetė zoti Meta duke
manifestuar intuitė politike profesionale dha dorėheqje e mė pas doli nga
zgjoi i vet. Ndėrsa fenomeni Rama ndodhet nė tė njėjtėn pozitė si Meta dikur,
por koha do ta vėrtetojė se si ky do tė arrijė tė zėrė vendin qė i takon apo
do tė pėsojė fatin e hidhur tė Metės. Nė anėn tjetėr tė medaljes ngėrēi i PD-sė ka qenė i njė forme
tjetėr. Faktorė tė ndryshėm ndėrkombėtarė dhe lokalė janė pėrpjekur tė
shmangin Berishėn nga timoni i PD-sė. Prirjet e tij autokratike, dėshtimet e
njėpasnjėshme kanė nxitur faktorėt e jashtėm tė mbėshtesin disidencėn brenda
PD-sė, duke filluar me Selamin e vazhduar deri tek Pollo e kompani, tė cilėt
u detyruan tė ndėrmarrin akte tė guximshme duke dalė me bajrakun e tyre
pėrpara elektoratit pėr tė kėrkuar rriskun e vet tė vėnė nė rrezik. Nė
pamundėsi pėr ti hequr Berishės timonin e PD-sė dhe kėsaj tė fundit tė qenit
parti kryesore e opozitės ėshtė gjetur zgjidhja pėr tė mbajtur PD-nė jashtė
pushtetit, kjo ka qenė shkaku i mbajtjes sė njėrit sy mbyllur nga faktori
ndėrkombėtar pėrballė shpėrdorimit skandaloz tė pushtetit nga borgjezia e
madhe socialiste. Prandaj, nė qoftė se ka ndonjė person qė ėshtė ndier i
lumtur pas deklarimit tė zotit Berisha se ai mund tė jetė kryeministri i
ardhshėm i Shqipėrisė, mė i lumtur se ēdokush tjetėr ėshtė ndier vetėm zoti
Nano i cili qė me kohė i ka kujtuar Berishės se ekzistenca e tij nė politikė
ėshtė avantazhi numėr njė pėr tė. Ajo qė ėshtė pozitive pėr momentin ėshtė se
tė paktėn pėr herė tė parė nė kėto 15 vjet rivalėt pranojnė tė marrin
pėrsipėr pėrgjegjėsitė e ngadhnjimit dhe tė dėshtimit njėkohėsisht, por duhet
tė lusim Zotin fort tė mos pėrsėritet historia e shkuar kur i humburi pėr tė
shpėtuar kokėn e vet ulėrin e nuk pranon zgjedhjet sido qė tė jenė ato. E dhimbshme ėshtė pėr votuesit zgjedhja alternative mes dy tė
kėqiave tė detyrueshme qė u imponohet edhe sot shqiptarėve pas 15 vitesh
pluralizėm politik. E keqja mė sė shumti ėshtė njė kategori subjektive,
vėshtirėsisht e krahasueshme pėr mė shumė kur krahasimi shtrohet pėr diskutim
pėr dy protagonistė kryesorė tė sė keqes (Cila do tė jetė zgjedhja mė e mirė
pėr ne e ujkut apo e dhelprės, ndėrkohė kur pėr zgjedhje tė mesme nuk kemi
asnjė shans, P.M. nėnvizimi im). Dy partitė tona tė mėdha kanė devijuar me
pėrmasa alarmuese nga parimet demokratike tė organizimit. 15 vjet pas
krijimit, organizimit apo reformimit tė tyre nė krye tė kėtyre partive shohim
tė njėjtin monark po tė njėjtėt njerėz, po tė njėjtat fytyra. Pavarėsisht
se kėto parti kanė udhėhequr nė mėnyrė tė shkėlqyer dėshtimet spektakolare si
nė opozitė ashtu edhe nė pozitė, pavarėsisht se Shqipėria vazhdon tė jetė
shteti me tranzicion mė tė dėshtuar nė Lindje, ndėrkohė Nano e Berisha kanė
mundur tė mbijetojnė pa u tundur aspak gjithnjė karizmatikė, gjithnjė tė
plotfuqishėm, gjithmonė kampionė absolutė brenda llojit tė vet, gjithnjė tė
duartrokitur e tė hyjnizuar si profetė nga ithtarėt e tyre dhe tė pėshtyrė si
djajtė nga kundėrshtarėt e vet. Ėshtė dhimbje dhe frikė e madhe tė shohėsh se si shumė njerėz
sot nė Shqipėri vazhdojnė ta perceptojnė e ta gjykojnė si diēka normale
faktin qė kryetari i njė partie tamam si dje nė komunizėm apo nė mesjetė tė
mbetet pėr vite tė tėra nė krye. Ėshtė e shėmtuar tė shohėsh tė tjerė njerėz
qė me njė servilizėm tė turpshėm pėrpiqen ta paraqesin kėtė paralizė
politike, kėtė shpėrfytyrim tė pushtetit tė individit si diēka normale apo
shpėtimtare pėr fatin e partisė nėnė. Mosndėrrimi i liderve ėshtė njė fatkeqėsi e radhėn pėr kėtė
popull tė sunduar gjithmonė nga lider tė papėrgjegjshėm. Ky fenomen ėshtė njė
ngecje nė llumin e traditave autoritariste dhe autokratike dhe nuk mund tė
shėrbejė si maskė pėr ta mbuluar kėtė fenomen as demokracia, as vota e
lirė, as aftėsitė e jashtėzakonshme qė i bėn liderėt tanė tė
pazėvendėsueshėm. Asnjė lider nuk dėshiron tė largohet vullnetarisht dhe kanė
qenė tė paktė ata qė janė larguar vetė nga drejtimi, por kanė qenė e janė tė
zgjuar dhe pragmatistė ata qė e kanė kuptuar dhe e kuptojnė situatėn qė bie
ndesh me idealin e tyre tė demokracisė, ndaj kanė preferuar tė largohen dhe
prandaj tė tillė lider respektohen dhe mbeten nė kujtesė pėr mirė edhe pas
perėndimit tė karrierės sė tyre. Xhorxh Uashingtoni mbetet top-model i
demokracisė amerikane, ndoshta jo pėr aq sa bėri si president por pėr faktin
qė refuzoi njė mandat tė tretė presidencial, duke bėrė kėshtu njė investim tė
paēmuar me vlera kapitale pėr demokracinė amerikane. Nė qoftė se flasim pėr
demokraci si antitezė e diktaturės, duhet pranuar se vjen njė moment qė
demokracisė i shėrbehet duke u larguar. Kėtė gjė nuk e dinė as sduan tia
dinė as Nano, as Berisha, as xhuxhomanėt e tipit Gjinushi, Ceka e kompani, tė
cilėt pushtetin kanė tė vetmen dashuri e qėllim tė jetės sė tyre. Ēdo ditė dėgjojmė ankesa, sharje, mallkime e lutje nė adresė tė
Berishės e Nanos tė cilėt pothuajse nė unison shihen si gogoli e sinonimi i
sė keqes nė politikėn shqiptare. Ata kanė tė drejtė tė ndjehen triumfatorė
se kanė fituar ēdo betejė nė partitė e tyre dhe janė tė pėrgatitur pėr ēdo
fitore deri sa tė plaken nė krye tė fronit si baca Enver. Partitė e vėrteta demokratike, tė majta e tė djathta, jo pa
dhimbje e sakrifica tė mundimshme kanė vendosur rregulla konēize statutore ku
pėrcaktohet numri i mandateve tė liderit politik nė krye tė partisė. Ėshtė
vėrtetė e trishtueshme kur tė kujtosh se nė fillimet e pluralizmit akoma pa u
divorcuar mirė me komunizmin, partitė qė lindėn, krahas entuzjazmit romantik
pėr njė demokraci europiane, ato kishin fiksuar nė statutet e tyre pikėrisht
kohėn e kufizimit qė lideri tė mos qėndronte mė shumė se dy vjet tek ndonjė
parti e dy mandate tek ndonjė tjetėr. Me tė ardhur nė pushtet, gjėrat
ndryshuan, oreksi vjen duke ngrėnė, partitė tona janė vėrtet barėngrėnėse
tė pangishme nė pushtet, kėshtu qė statutet e vjetra u hodhėn nė koshin e
mbeturinave dhe u pėrpiluan statute tė reja, ku hoqėn pikat kufizuese dhe
ndėrtuan kodakė tė rinj, tė pėrshtatur sipas nevojave personale pėr ta bėrė
liderin sa mė jetėgjatė. E thėnė troē kjo ishte njė tradhėti e padukshme e
parimeve tė demokracisė tė njė partie tė hapur, tradhėti e cila ka ndodhur nė
tė dy kampet e politikės me tė njėjtin stil duke e ēuar politikėn tonė nė
gjendje konfliktuale, klanore dhe tė mjeruar qė ėshtė sot. Deri mė sot
liderit tanė i kanė bėrė partitė e tyre tu binden verbėrisht, kur ndėrkohė
duhet tė kishte ndodhur e kundėrta, liderėt kur kanė dėshtuar duhet tu ishin
bindur anėtarėsisė dhe anėtarėsia duhej ti kishte zbritur nga kali. Kur liderėt tanė politikė nuk do ta ndjejnė veten tė
pėrjashtuar nė krye tė partive tė veta? Kur ata nuk do ta konsiderojnė mė
partinė si ēiflig apo akoma mė keq, si mushkė veē sa pėr ti hipur vetė? Kėsaj pyetjeje nuk mund ti pėrgjigjet njeri, as mė optimisti,
pasi nė horizont akoma nuk duhet kėrkund njė zbirilatje e tillė. Prelė Milani Urti pas kuvendit Kohėt e fundit po
dėgjojmė vendosmėri e jo retorikė si duan ta paraqesin disa dėshirėn e
ish-pagėzuesve tė Partisė Demokratike pėr tu kthyer kokėulur si djem
plangprishės nė gjirin e saj. Pasi e pėshtynė, e pėrbaltėn dhe u
bashkuan me socialistėt, alias komunistėt, tė penduarit e mbetur jetimė qė
skanė kurrfarė ideali, veē ndjenjės sė tyre tė etjes pėr pushtet, po duan tė
mbushin karburatorin e PD-sė. Ta themi hapur qė nė fillim, ata sduan
gjė tjetėr veē ndonjė copė llokmė nė pushtet tashti qė ua ka ndjerė prapanica
lagėshtirėn, sepse stani socialist ėshtė kalbur e pikon gjithandej... Njė sentencė latine thotė se miku i
armikut tim, ėshtė armiku im. Ndoshta kjo sentencė nuk ka vend
kėtu, meqė jemi nė politikė e sipas Gėbels: Nė politikė nuk ka moral, as
ligj, as besim. Tash po dėgjojmė se jo vetėm imamėt,
shehėt e rulėt po duan tė kthehen nė PD, por po duket i lėkundur edhe Ceka
qė pėr tė paktėn dhjetė vjet e kusur, ska mejte duke gėrmuar nė vjetėrsinė
e mplakjen e PD-sė e liderit tė saj, a thua se nuk kanė lindur sė bashku! Tė kishin vepruar si Eduard Selami,
Aleksandėr Meksi e ndonjė tjetėr, do ta hante populli sapunin pėr djathė, se
ata nuk vazhduan tė merreshin me politikė, por Ceka, Imami & Co., i kanė
treguar dhėmbėt liderit tė demokracisė, zotit Sali Berisha. PDR-ja mori ato vende
nė parlament vetėm se njerėzit ngatėrruan siglėn se do ta thohin b... e maces
nė kėto zgjedhje, ashtu siē do ta shohė edhe LSI-ja e Ilir Metės. A thua se
Iliri nuk qe kryeministėr dhe e pengoi njeri tė bėnte ato mrekullira qė
premton kur tė nusėrojė edhe njėherė. Nuk e kuptojmė pse dr. Berisha po i pret kahėhapur ato
bukėshkalė qė duan tė lajnė duart si Pilati pėr bėmat qė i sollėn partisė sė
tij nė ditėt mė tė vėshtira, a thua se vetėm Presidenti ishte e ėma e tė
zezave qė kurdisėn xhaferėt, qerxhalinjtė, kamberėt e populli! Montalembert thotė: Populli falė ato qė e mundojnė, por ska
pėr tė falur kurrė ata qė e rrejnė (gėnjejnė, thonė toskėt). Me ju ishin
edhe Preē Zogaj, Dashamir Shehu e ndonjė sheh tjetėr, por e ruajtėn veten se
nuk i dihet, - thanė - kthehet moti pėr sė mbari.... Sbėn si ju, zotėrinj,
qė: Atėherė filluan ta pėshtyjnė nė fytyrė, ti bien grushta e
disa tjerė flakaresha dhe i thoshin: Na trego, o Krisht, kush tė ra?!
(Bibla, 1994, fq. 1423). Nė qoftė se PD-ja, kryesia e saj me drejtues, z.Sali Berisha
kanė pėr tė ofruar pranė asaj partie njerėz qė u ka dalė boja e su ka mbetur
kurrfarė yndyre pas shkatėrrimeve tė 97-ės, ta dinė se nė zgjedhjet e kėtij
viti, 2005, do tė pėrcėllohen, jo nga vapa e korrikut, por nga braktisja e
elektoratit. Demokratėt e vėrtetė, qė nuk janė kameleonė, si disa krerė nuk
do tė paraqiten nė kutitė e votimit, gjė tė cilėn e duan socialistėt nė
pushtet qė po mbyten nė korrupsionin e tyre e duan tė kapen pėr shkumė. Nė
qoftė se zgjedhje e ardhėshme do tė zhvillohen tė drejta e tė ndershme,
vėrtet qė do tė pėrsėritet 92-shi, edhe pa ngritjen nė piedestal tė atyre
qė e formuan PD-nė. Anarshia vjen gjithmonė nga lart e jo nga masat, thotė Martin
Luteri. Populli nuk ka pėr tė votuar profetėt e rrejshėm, qė luajnė
syrin sa nė tė djathtė e nė tė majtė. Ata lloj njerėzish, populli i quan
shakshi, njė fjalė e plakur shqipe qė nocionin e saj nuk e shpjegon as
Fjalori i Gjuhės sė Sotme Shqipe, por qė ka ardhur koha tua kujtojmė... Broz Simoni Agim Dakėn e pushkatoi shteti nė zyrė tė policisė. Oficeri qė e vrau, i lirė Duke iu referuar
Kushtetutės, lėvizja e njerėzve brenda territorit ėshtė e lirė dhe e lirshme.
Po nė Kushtetutė pėr cėnimin e lirisė sė personit ka ligje ndėshkimi qė
privon lėvizjen e njerėzve. Kjo lėvizje privohet vetėm kur ndaj personit ka
filluar njė procedim penal, pra kur dyshohet se ka kryer njė vepėr penale. Duke iu referuar ligjeve tė lartpėrmendura, shtetasi Agim Daka
konfirmojmė se deri nė ekzekutimin e tij tė mistershėm nuk ka patur asnjė
precedent penal, pra ka qenė i lirė si tė gjithė shtetasit e tjerė dhe
konkretisht: -Nuk ka qenė person i
shpallur nė kėrkim. -Nuk ka qenė me masė
sigurimi apo ndjekje penale, prokurori, polici, gjykatė. Pyesim Si funksionoi lidhja e mistershme e ndalimit tė Agim Dakės nė
Vorė, i cili po udhėtonte me furgon nė linjėn Shkodėr-Tiranė si tė gjithė
pasagjerėt e tjerė. Gjithashtu pėrdorimi i dhunės nė ambjente publike dhe
shoqėrimi i tij nė postėn e policisė nė Vorė me komandant poste z.Bujar Laze
prej ku ėshtė dorėzuar nė komisariatin Nr.4 tė Tiranės tek xhelati Artan
Cuku, shef i policisė kriminale nė duart e tė cilit Agimi gjeti vdekjen. Nė kėto rrethana me tė drejtė na lindin kėto pyetje qė kėrkojnė
pėrgjigje dhe analizė hetimore: 1. Pėrse Agim Daka u
ndalua dhe u keqtrajtua nė Vorė dhe nė ambjentet e policisė? 2. Pėrse u dėrgua nė
komisariatin Nr.4 tek xhelati Artan Cuku qė i mungonte vetėm trekėmbėshi? 3. Pėrse Adim Daka
duhej tė vriste veten nė zyrat e vrasėsit nė Tiranė, mos vallė nuk kishte
vend tjetėr apo mungesė armėsh qė tė vetėvritej nė Shkodėr, e pse nė Tiranė? 4. Ēfarė iu ka gjetė
Agim Dakės me vete pėrveē letrave qė do tė paraqiste nė Ambasadėn Greke pėr
njė jetė mė tė mirė (e si pasojė kujtoni 9 janarin)? 5. Ēfarė kėrkonte Artan
Cuku mė tepėr nga Agim Daka mė tepėr se iu kėrkua nė Vorė? 6. Dėmtimet e
pashembullta dhe evidente nė trupin e Agim Dakės kush i bėri dhe pėrse u
bėnė, mos vallė edhe kėto ia bėri vetes? 7. Cili ėshtė hetimi
tjetėr qė kėrkonte Shkodra pėr Agimin nė telefon? 8. Kėto dėmtime Agimit
iu dhanė para apo pas ekzekutimit me vdekje? 9. Ku e mbėshtet
Policia e Tiranės versionin zyrtar se Agim Daka kohėt e fundit ka qenė me
leje dhe banim nė Tiranė, kur ai ėshtė me leje dhe banim nė lagjen Ndoc
Mazi nė Shkodėr? 10. Mbi ēfarė baze
informacioni mjeko-ligjor (media gazeta Shekulli,d atė 26.01.2005, thuhet
se kohėt e fundit Agim Daka ka shfaqur shenja tė depresionit) apo jeni mėsuar
qė tė vrisni njerėz dhe pastaj tė thoni se ishte i ēmendur dhe prandaj vrau
veten? 11. Mbas tė gjithė
atyre goditjeve qė ka marrė trupi dhe koka e Agim Dakės gjithnjė duke iu
referuar logjikės, si ėshtė e mundur qė Agimi tė ēarmatosė njė shef krimesh i
pėrgatitur fizikisht dhe me eksperiencė krimesh, apo ti besohet palės
ekzistuese dhe ekzekutuesit Artan Cuku? 12. Mbasi Agimi u
ekzekutua nė zyrat e shtetit, ku si rregull duhej tė ishte mė i sigurtė se
askund tjetėr, a ėshtė e moralshme nėse i ka mbetur kėtij shteti njė fije
morali se ēfarė i ka ndodhur djalit tuaj nė duart tona qoftė edhe mashtrim? 13. Kur njė zyrtar i
shtetit ekzekuton qytetarin e pafajshėm nė zyrėn e vet pėrse vrasėsi hetohet
nė gjendje tė lirė apo pritet njė dekoratė trimėrie si nė sigurimin e shtetit
diktatorial? Ju lutem pėrgjigjuni moralisht dhe juridikisht ju qė kryet kėtė
vepėr makabėr ēnjerėzore dhe tė pashembullt! Ju pyesim: a- A e nderuat veten,
institucionin qė ju ka punėsuar (Ministrinė e Rendit), Qeverinė dhe imazhin e
Shqipėrisė nė arenėn kombėtare e ndėrkombėtare, apo e fėlliqėt atė duke ia
grisur biletėn drejt Evropės qė nuk do ta shohė kurrė me njerėz dhe me
administratė tė tillė si ju. b- Pyetjes sė fundit
ēbesim ka mė populli shqiptar tek ju, po i pėrgjigjemi ne: Tė gjithė shqiptarėt janė tė pasigurtė
me kryeplak Fatos Nanon dhe me brigadierin dhe specialistin e krimit Igli
Toskėn. Le tė jetė ky njė denoncim para Zotit nga familja Daka dhe daja i
Agimit. Babai i Agimit - Prel Daka Dėshmitar i Agimit - Zoti Daja i Agimit - Mėhill Ēuni Arben Luke Gjuraj - demokrati shkodran qė respektohet
shumė... Shqipėria po
shkatėrrohet prej emigracionit tė detyruar, veēanėrisht pas vitit 1997, kur
nė pushtet u rikthyen ish-komunistėt. Me politikat e tyre tė represionit dhe
kėrcėnimit pėr jetėn ndaj demokratėve, qeveria socialiste ka detyruar tė rinj
e tė reja aktiviste dhe mbėshtetės tė Partisė Demokratike ta lėnė Shqipėrinė,
nė drejtim tė vendeve perėndimore dhe SHBA-sė. Ėshtė e tmerrshme tė
braktisėsh atdheun dhe familjen pėr tė mos u kthyer mė kurrė! Njė prej kėtyre
tė rinjve ėshtė edhe Arben Luke Gjuraj, i cili u detyrua tė braktisė vendin
dhe nėnėn e tij pas zgjedhjeve tė vitit 2001, i kėrcėnuar dhe i keqtrajtuar
nga strukturat e fshehta tė sigurimit tė shtetit qė komandohet nga Partia
Socialiste nė pushtet. Arbenin e kujtojnė ēdo ditė shokėt dhe miqtė e tij
demokratė, anėtarė dhe drejtues tė PD-sė, nėna dhe njerėzit e afėrt, pasi u
bė njė kohė e gjatė qė gjendet larg Shkodrės, qytetit tė dashur qė e donte aq
shumė. Pjesėmarrės aktiv i tė gjitha protestave antikomuniste nė
Shkodėr, njė prej iniciatorėve tė rihapjes sė Kishės Katolike nė kėtė qytet,
drejtues i zoti i disa fushatave tė kandidatėve tė PD-sė, Arben Gjuraj
nderohet me respekt pėr gjithė kėtė kontribut tė pazėvendėsueshėm pėr
proceset demokratike nė Shqipėri. Nuk mungon dėshira e Arbenit pėr tu
rikthyer nė Shkodėr, por egėrsia e qeverisė socialiste nuk ka tė ndaluar.
Vazhdimisht nėna dhe njerėzit e afėrt tė tij provokohen dhe kėrcėnohen
gjithnjė e mė shumė, pasi kėtė vit zhvillohen edhe zgjedhjet politike nė
Shqipėri. Ish-komunistėt e kanė tmerr Arbenin, pasi kanė njohur shumė mirė
rolin e tij nė mbėshtetje tė PD-sė dhe aftėsinė e tij pėr ti sfiduar ata. Kohėt e fundit shumė seksione dhe dega e PD-sė nė Shkodėr kanė
festuar pėrvjetorin e themelimit tė Partisė Demokratike dhe emri i Arben Luke
Gjurajt, si njė ndėr themeluesit e saj, ka qenė i pranishėm kudo nė kėto
festime. Ėshtė folur pėr tė me respekt dhe mirėnjohje tė thellė pėr rolin dhe
kontributin e tij. E, nė fakt, kur pėrmendet emri i Arbenit me tė drejtė mund
tė pyetet se si nė vitin 2005, nė njė vend europian vazhdojnė kėrcėnime tė
tipit fashist, dhunohen liritė dhe tė drejtat njerėzore, shtohet emigracioni
i detyruar. Dhe qeverisja antihumane socialiste vazhdon... Edlira
Kuka Shqipėria: dhunė, terror, frikė, pasiguri pėr jetėn Dhuna, terrori,
instalimi i frikės, pasiguria pėr jetėn, vrasjet mafioze si nė mesditė, si nė
mesnatė, si nė qytete tė vogla, ashtu edhe tė mėdha, janė disa nga kėrcėnimet
permanente tė kėtij shteti qysh se erdhi nė pushtet pėrmes grykės sė pushkės
mė 29 qershor 1997. Shefi i opozitės shqiptare, prof.dr.Sali Berisha nė kėtė
prag zgjedhjesh pėrditė po e akuzon me fakte kėtė pushtet qė po e ēon
popullin shqiptar drejt greminės. Ditėt e Shpresės tė opozitės shqiptare,
pra slogani i kėtyre zgjedhjeve qė presim po ua nxjerr nė shesh para tėrė
shqiptarėve mbrapshtitė kėtyre shtetarėve qė punojnė vetėm pėr veten e tyre,
klanet mafioze dhe linjat e terrorizmit. Gjithsesi, opozita shqiptare sot ndjen
nevojėn e shumė veprimtarėve tė saj, pasi dhuna shtazarake shumė tė tillė i
ka detyruar tė braktisin Shqipėrinė, vetėm pėr tė shpėtuar jetėn e tyre e tė
fėmijėve. Kėshtu ėshtė detyruar tė veprojė edhe Geg Pal Jakini, i cili nuk
jeton nė Shqipėri familjarisht, megjithėse jetėn e kishte tė lidhur me
shpresat dhe pėrpjekjet pėr njė Shqipėri demokratike, ku jeta e liritė
themelore tė njeriut, tė respektohen. Geg Jakini njihet nė Shqipėri si njėri
ndėr personat qė mori pjesė nė rrėzimin e bustit tė Stalinit mė 14 janar
1990, nė varrimin e tė parit dėshmor tė demokracisė shqiptare Pėllumb
Pėllumbit mė 16 qershor 1990 dhe ku u dhunua nga policia e ish-presidentit
komunist Ramiz Alia, si pjesėmarrės aktiv nė shembjen e shtatores sė Enver
Hoxhės mė 13 dhjetor 1990, si demonstrues kundėr votėvjedhjes mė 2 prill 1991
para ish-godinės sė Komitetit tė Partisė sė Punės nė Shkodėr, dhe ku u
pushkatuan katėr vetė, Arben Broci, Bujar Bishanaku, Nazmi Kryeziu e Besnik
Ceka, ku u plagosėn rėndė 163 shkodranė, ku u dhunuan shumė tė tjerė, mes
tyre edhe Gega, si njėri ndėr ata qė nė varrimin e deputetit demokrat Azem
Hajdari mė 14 shtator 1998, ku policia bėri kėrdinė mbi kortezhin, u rrah
keqas. Vala e arrestimeve pėr ngjarjet e 14 shtatorit e detyroi tė largohet
pėr nė Greqi, nė qytetin Nausa, pėr pesė muaj e gjysėm. Sapo vjen nė Shqipėri pėrballet
sėrishmi me presione, me terror, me dhunė. Mė shumė bėn njė jetė ilegale. Dhe
vjen 17 tetori 2000, ora 900. Atentat pėr ta vrarė nė ambjentet e
Bashkisė sė Vaut tė Dejės. Autor i atentatit janė policėt e shtetit! Atentati
ka qėllim vrasjen e Geg Jakinit, anėtar i Kėshillit Bashkiak, i zgjedhur me
votėn e popullit dhe vėllain e tij Fran Jakini, Kryetar i Partisė Demokratike
pėr Vaun e Dejės. Pak orė mė vonė, nė orėn 1430 tė datės 17 tetor,
arrestohet Gega dhe vėllai i tij Frani. Ky i fundit si person nė kėrkim! A ka
absurditet mė tė madh, kryetari i PD-sė, person nė kėrkim?! Po kryemafiozi
Fatos Nano, siē e ka quajtur botėrisht Sali Berisha, madje edhe
bashkėpunėtorėt e vet, pra ministrat socialkomunistė shumė herė kishte
probleme me Bashkinė e Vaut tė Dejės. Manipulimi i zgjedhjeve tė 1 tetorit
2000 pėr pushtetin vendor, kishte bėrė qė Bashkia e Vaut tė Dejės tė mos
funksiononte fare. Pra, kishte patur manipulim tė madh nė qendrėn e votimit
nr.11 tė Naraēit. Forcat e djathta tė politikės shqiptare ishin ankuar me
fakte tė gjalla dhe njė vendim gjyqėsor i Gjykatės sė Lartė urdhėronte
pėrsėritjen e votimeve nė Naraē. Megjithatė, shteti hajdut e kriminel, nuk
pranonte zbatimin e vendimit tė formės sė prerė! Asokohe Geg Jakini, pas
arrestimit, qėndron tre ditė nė paraburgim, nėn dhunė e tortura. Pritej
pafajėsi, por nė sallė tė gjyqit jepet arrest shtėpie. Nė njė vendim tė
mėvonshėm Prokuroria e Rrethit Shkodėr pushon ēėshtjen ndaj Gegės, duke i
thėnė, si herė tė tjera, Na fal! Por ēėshtja me kryetarin e PD-sė, Fran
Jakini vazhdon. Ai edhe u dėnua me gjobė. Po nejse, meqė nuk po zbatohej
vendimi i Gjykatės sė Lartė pėr pėrsėritje votimesh, trembėdhjetė
kėshilltarė, pėrfaqėsues tė PD-sė, mė datėn 20 shkurt 2001, ngujohen nė grevė
urie, pėr tė vdekur pėr drejtėsi, pėr zbatimin e njė vendimi tė Gjykatės sė
Lartė Shqiptare, qė ky shtet i ēuditshėm nuk pyeste pėr gjyqėsorin e vet. Si
bėhej pastaj me nivelet e tjera tė gjykimit?! Greva nisi nė ambjentet e
Prefekturės Shkodėr, nė zyrėn e Shoqatės Politike Antikomuniste 13 Dhjetori
1990 dhe tė Shoqatės sė ish tė Persekutuarve Politikė, ku kryetari i
antikomunistėve shqiptarė Luigj Curri, i cili ėshtė edhe anėtar i stafit tė
gazetės sonė, asokohe mori guximin qė mund ti sillte pasoja pėr jetėn, duke
u siguruar ambjentet e grevės. Nė kėtė grevė urie ishte edhe Geg Jakini,
kryetar i grevės, i cili organizonte shokėt dhe pėrpiqej tu ngrejė lart
moralin pėr drejtėsi. Greva, siē ka folur tėrė shtypi shqiptar, madje edhe
mediat e huaja, pati shumė pasoja. Pesė grevistė u shtruan nė spital, njė
grevist urie vdiq. Ishte pikėrisht Mark Gjini, i cili nga pasojat e grevės
vdiq pak ditė pas pėrfundimit tė saj. Ajo grevė kishte si fund datėn 28
shkurt 2001, ku socialkomunistėt u detyruan tė plotėsojnė kėrkesėn e
grevistėve, duke caktuar si ditė zgjedhjesh pėr qendrėn e votimit nr.11 tė
Naraēit, datėn 18 mars 2001. Ato zgjedhje vėrtetuan manipulimin, pasi mė 28
mars u fituan nga Partia Demokratike. Mė 27 mars 2001, kandidati i PD-sė Rrok
Lorja, tashmė Kryetar Bashkie, merr detyrėn nga Komisioni Qendror Zgjedhor i
Republikės sė Shqipėrisė. Por ish-kryetari nuk pranonte tė hapte derėn, tė
jepte ēelėsat e Bashkisė, le mė pastaj tė niste procedurat pėr dorėzimin e
dokumentacionit. Dhe Geg Jakini, nėnkryetar i Kėshillit Bashkiak dhe anėtar i
Kėshillit tė Qarkut tė Shkodrės, pas konstituimit, merr njė vendim tė drejtė
por tė rrezikshėm pėr jetėn. Ndėrton njė komision nga administrata e
Bashkisė, ku nė prezencė tė Kryetarit tė Kėshillit Bashkiak Myftar Baba dhe
shumė aktivistėve tė tjerė demokratė, nė orėn 1500 tė datės 27
mars 2001, hap me forcė derėn e Kryetarit tė Bashkisė, duke i uruar tė
zgjedhurit me votat e popullit, detyrėn. Si rrjedhojė e kėsaj fitoreje tė
ligjshme, nisi hakmarrja e paligjshme, madje shtazarake. Pas 12 orėsh, mė
datėn 28 mars, nė orėn 0300 regjistrohet akt terrorist nė shtėpinė
dhe lokalin e nėnkryetarit tė Kėshillit Bashkiak dhe anėtarit tė Kėshillit tė
Qarkut Geg Jakinit. Lokali ishte bazė e Partisė Demokratike, ku zhvilloheshin
takime, mbledhje, merreshin vendime. Lėnda plasėse, shumė e fuqishme,
shkatėrroi banesėn, lokalin, madje edhe objekte tė tjera pėrreth. Zoti kish
bėrė mrekullinė e vet tė mos ketė viktima. Kėshtu pra, njėri ndėr njerėzit qė ka investuar kaq shumė pėr
demokracinė shqiptare, njėri ndėr ata qė ka paguar shumė dhe jetėn e ka patur
gjithėherė tepėr tė rrezikuar, sot nuk ndodhet nė Shqipėri. Ėshtė ky njė
denoncim pėr politikėn qė po pėrmason pėrditė e mė shumė konfliktet, hakmarrjet
mesjetare, dhunėn, terrorin. Sokol Pepushaj Jeta e
Bledar Ēluajt e rrezikuar Ėshtė njė djalosh i ri i quajtur Bledar Bashkim
Ēulaj, i cili e ka jetėn shumė tė rrezikuar nė Shqipėri. Fenomeni i
gjakmarrjes e ka detyruar tė largohet nga vendi i vet. Babai i tij, Bashkim
Muē Ēulaj, qysh mė datėn 10.04.1998, kur shtetasi I.Xh. nė ambjentet e
Spitalit Pediatrik tė Shkodrės, plagosi me armė zjarri mjekun Kadri Ēulaj,
xhaxhain e Bashkimit, ka patur shumė probleme me jetėn e vet dhe tė familjes
sė vet. I.Xh., i cili qėlloi nė ambjentet e spitalit, ka patur tė shtruar
vajzėn e tij, e cila pat vdekur si rrjedhojė e humbjes sė gjakut. Por babai i
vajzės qėlloi me shtatė plumba mjekun, duke hapur njė konflikt nė gjithė
fisin Ēulaj. Bledar Ēulaj largohet nga Shqipėria, i ati, Bashkimi ka kaluar
nė skizofreni, familja sot i jeton pra nė Mal tė Zi, motra Nadina qė ka kryer
studimet e mesme dhe pret tė vazhdojė juridikun nė Universitetin e Lundit nė
Suedi, jeton nė ankth pėr fatin e tė afėrmve qė i pret plumbi i hakmarrjes
mesjetare, motra tjetėr, Arjeta ka njė vit e gjysėm me trauma psiqike dhe nuk
ėshtė e aftė as tė flasė. Ėshtė kjo
pra njė tragjedi e njė familjeje shqiptare, e cila ėshtė mė afėr vdekjes se
sa jetės, ndėrkohė qė shteti ėshtė mposhtur nga Kanuni. Zog
Hysenaj Vizion i
bukur i poetit Nikolla Spathari Shėnime pėr
vėllimin poetik Pėrtej shiut Mė ka ndodhur shpesh herė tė kem njohur autorė
vėllimesh tė ndryshėm poetik dhe me keqardhje kam konstatuar qė poezia, tė
cilėn e shkruajnė ata, tė mos ketė asgjė tė pėrbashkėt me portretet e vėrtetė
shpirtėrore tė tyre. Kjo diskordancė mes ADN-sė sė poetėve dhe tė
ashtuquajturave vepra artistike tė tyre, ska shpjegim tjetėr veē asa qė kėto
krijesa tė mbjella dhe tė pjekura me zor, sjanė veēse njė dėshtim i paralajmėruar
i pseudokrijimtarisė sė tyre. Kur mė ra
nė dorė libri poetik i Nikolla Spatharit Pėrtej shiut, fillimisht mė
frikėsoi njė parandjesi e tillė. Por duke shfletuar fletė pas flete kėtė
libėr simpatik, tek unė dhe jo vetėm tek unė, u kristalizua mendimi se
Nikolla Spathari, i cili ėshtė edhe njė tregimtar, romancier dhe publicist i
njohur, e paskėrka kapur dashin e poezisė pėr brirėsh dhe flet me tė si tia
dojė e bardha zemėr. Ajo qė ėshtė mė tepėr prezente nė konstruktin e poezisė
sė Nikollės, krahas sinqeritetit dhe prirjes pėr tu vetėrrėfyer poetikisht,
ėshtė toni i fuqishėm autoritar i tij. Ėshtė ky tipar, i cili duke u
pėrcjellė tek lexuesi nėpėrmjet pėrthyerjeve emocionale dhe nuancave
artistike, e bėn unin poetik bashkėshoqėrues tė tij nė ēdo varg. Poezia e
N.Spatharit, krahas frymės lirike, ėshtė nė vetvete njė materie e padukshme e
ndėrtuar me plazmė shqetėsimesh qė nuk shihen me sy, por qė ndjehen nga larg.
Kjo ndodh sepse porta ku troket dhe vetėrrėfehet poeti janė ato porta
shqetėsimesh dhe brengash qė ne i hapim dhe i mbyllim nė ēdo ēast. Duke e
ndėrthurur rrėfenjėzėn, poezia e tij stingėllon mė si tentativė por kthehet
nė reminishencėn artistike. Kėshtu, nė poezinė e ndjerė kushtuar nėnės, poeti
shkruan: Ikėn tė
gjitha: Shtėpia e
djegur nė njė buzėmbrėmje vjeshte, Vrasja e
babait njė tė diel nė perėndim... Ditėt u
kthyen nė dhimbje, Netėt u
bėnė trishtim... Natyrshmėria
me tė cilėn autori i kap motivet dhe aftėsia e tij pėr tė krijuar me to
pasqyra refleksioni, dėshmon se ai nuk niset vetėm nga njė ngacmim spontan
dhe aq. Atė e tėrheq motivi, por nuk e udhėheq atė. Ėshtė autori ai qė e ēon
nė hullirat e dėshiruara prej tij. Poeti nuk dėshiron vetėm tė gėrvishtė nė
qiellin e pėrfjetur tė imagjinatės sė lexuesit, por tė krijojė me tė sinonime
mendimi, duke ndėrtuar me ta ura bashkėbisedimi dhe tentativa tė pėrhershme
pėr ndryshueshmėri gjer nė pėrsosje.. mė e dukshme kjo nė poezitė: Njė botė
e re, Nė kryqėzim, Kėrkohet Migjeni, Nė vendlindje, 50-vjetori i
fitores mbi fashizmin, 1997, etj. Do tė kisha
dashur Tė ēvendos
kohėn, tndryshoj tvėrtetėn, Nė kopėsht biblik, tė gjendem unė Adam i vetėm. Jo tė mbretėroj Kėta njerėz pa skrupull, kėtė botė tė vjetėr, Pėr tė lindur, po qe e mundur, Krejtėsisht njė tjetėr. Kjo poezi, e cila ngjason me frymėn e njė poezie revolte tė
Migjenit, Tė lindet njė njeri mbart nė vetvete njė ridimensionim mė tė
pėrparuar e mė modern, bashkėkohor tė heroit, i cili nuk dėshiron tė pajtohet
me kėtė realitet, por ta ndryshojė sa tė jetė e mundur kėtė. Poezia e Nikolla Spatharit me tendencėn e saj tė vazhdueshme
pėr ti thėnė gjėrat troē, por bukur, ndėrtohet kryesisht mbi
shumėllojshmėrinė e figurave dhe gjetjeve tė spikatura. Shpesh autori pėr tė
arritur tek e pėrgjithshmja dhe konkretja, niset nga vetvetja. Kjo sėshtė
prirje individualiste, por ravijėzim i asaj qė kemi thėnė, se poeti ėshtė
barometri mė i saktė i kohės ku jeton. Duke bėrė qė ai, jo vetėm tė
prezantojė denjėsisht shqetėsimin e vet poetik, por dhe ta shpėrfaqė atė nė
brendinė e thellėsinė e tij tė admirueshme. Le tė sjellim imazhet e gjetura
tek Shiu i verės, ku nėpėrmjet lojės sė bukur me objektet, zogj, ēadra dhe
kėshtjella fėmijėsh, lexuesi pėrjeton emocione tė bukura poetike: U ulėn retė mbi kulmet e ēative, Njė vetėtimė kaloi Pasi preku xhamin e dritares sime,... apo nė poezinė tjetėr,
Lulet: Gjithė jetėn lule Me ngjyra tė shumta, me pamje pėrrallore, Tė jetė dashuria kjo, Apo hipokrizia njerėzore!? Poeti ka njė ndjeshmėri dhe tejdukshmėri tė theksuar pėr
njeriun dhe objektin e tij poetik. Kjo ndodh pasi ai nuk e sheh atė si njė
poster demagogjik, apo njė trup fizik pėr tė deklamuar ditirambe fallco.
Pėrkundrazi, objekti njeri, pėr konceptin filozofik tė Nikolla Spatharit,
ėshtė diēka mė shumė se thellėsia e njė oqeani. Tek objekti njeri autori sheh
tė ngjizen dramat e dashuritė e pafundme tė jetės dhe tė vazhdimėsisė. Ai
ėshtė planeti ku poeti vendos kokėn e tij dhe nxjerr prej andej mrekullitė
dhe lėndėn e parė pėr kėngėt e tij tė jetės. Jo rrallė autori pėrdor njė
satirė tė hidhur, e cila i shkon aq pėr shtat problemit qė trajton. Tek poezia Humba njė shok, ndonėse autori bėn prezent njė
fenomen jo fort tė rrallė pėr shoqėrinė tonė, siē ėshtė ai i degradimit dhe
rrudhjes shpirtėrore tė njeriut, pėrshkrimi artistik ėshtė aq i goditur, sa
tė duket se brenda tetė vargjeve tė poezisė vegjeton njė histori e tėrė
njerėzore: Mbrėmja mė gjeti tė pikėlluar, Se humba papritmas njė shok,... ...Jo, jo, e humba fare thjeshtė: U bė deputet... Tek Nikolla poet, kur shkruan pėr fatin e
heronjve tė tij lirikė, ndihet njė fill i padukshėm, me tė cilin lidhen dhe
identifikohen kohėrat dhe influenca e saj tek ata. Shpesh herė poezia e
Nikollės ndėrtohet mbi bazė marrėdhėniesh tė heshtura midis objektit dhe
heroit lirik qė ėshtė njė alter ego e autorit. Mė e dukshme kjo nė poezitė:
Epitaf mbi varrin tim, Humba njė shok, etj. Nikolla Spathari ėshtė njė krijues qė
sillet butėsisht dhe e merr me tė mirė vargun e poezisė sė tij. Poezia e tij,
qė nė shumė raste krijon ndjesinė e njė koncerti me vegla tingėllimash
shpirtėrore, ka njė unitet e harmoni artistike tė pranueshme. Duke kėrkuar
vija paralele pėr tė bėrė krahasime tė mundshme artistike, mund tė themi se
poezia e Nikollės, herė-herė tė kujton natyrėn meditative tė Gjetjes, e veēantė
nė formėn e saj, por smbetet aspak poshtė frymės polemizuese dhe tendencėn
filozofike tė Rudolf Markut, poetė kėta qė i bėjnė nder poezisė sonė moderne
shqipe. Kjo na shtyn qė, duke lexuar vėllimin poetik tė Nikolla Spatharit, tė
marrė kuptim shumėdimensional thėnia e menēur e Gabriel Garsia Markez:
Aftėsia e krijuesit ėshtė tė tregojė gjėra tė mbinatyrshme nė mėnyrė tė
natyrshme. Shumica e krijimeve tė kėtij autori nuk
priret nga bume metaforash e kėngė majekrahu, qė i ka me shumicė poezia e
trevave transalpine nga ai zbret. Nėse nė kėtė rast poezia e Nikollės ka
humbur diēka nga vetja, ajo e ka zėvendėsuar atė mė pas me diēka tjetėr mė tė
bukur, me rezonimet e pėrvojės mė tė mirė shqiptare e asaj botėrore. Tek
krijimet e tij mbisundon kėrkesa pėr tė shkruar me frymėn qė kėrkon poezia
jonė e re moderne (jo moderniste). Edhe nė lirikė, poezia e Nikollės rreket
nga pėrkufizimi i konkretes dhe i shpirtėrores. Kjo lloj poezie e ndjen sė largu
frymėmarrjen magjike tė sė bukurės dhe i zė prita ēapkėne asaj. Por me kėtė
kategori estetike, siē na ėshtė bėrė zakon shpesh, poeti nuk kupton vetėm
figurėn e sė dashurės, apo atė qė ia bėn zemrėn ti dridhet. Vizioni i tij ėshtė
shumė mė i gjerė se kaq. Shpirti i ngazėllyer i poetit rend me tė njėjtin
pėrkushtim si mbas fytyrės engjėllore tė vajzės pėrtej shiut, ashtu edhe nė
hapėsirat e blerta tė mugulluara nga lulet dhe bari transalpin. Kjo thyerje dimensionesh dhe ndryshueshmėri sfondesh i japin
krijimit poetik njė tjetėr kumbim nė shpirtėrat e lexuesve. Ndaj sėrish nuk
ka se si tė mos na vijė ndėrmend thėnia e bukur e Franc Kafkės, qė i shkon aq
shumė pohimit tonė: Poeti shpirtėzon botėn qė njeh aq mirė dhe depėrton nė
lirinė e saj, duke u nisur nga ajo qė lexuesi duket tė ndryshojė lirinė e
tij. Dhe tė ndryshosh pėr disa orė lirinė tėnde, pėr tė lexuar
krijime tė tilla me vlera tė larta artistike, pa dyshim qė ia vlen. Agim Bajrami, Durrės Intervistė me studiuesin Lekė Rrotani -Na tregoni pėr
fėmijėrinė dhe rininė tuaj? -Fėmijėria ime ka qenė
e vėshtirė, kryesisht pėr arsye ekonomike. Mendoj se tė gjithė shqiptarėt
kanė pasur vėshtirėsi ekonomike, sepse ishte koha e atillė. Por edhe unė si
fėmijė kam pasur ėndrrat dhe dėshirat e mia. Mė vonė kėto ėndrra dhe dėshira
vazhduan edhe nė rininė time, e cila mund tė them se edhe ajo ka qenė nė
pėrgjithėsi e vėshtirė. -Por, me gjithė kėtė,
vėshtirėsitė nuk ju penguan qė kėto ėndrra rinore ti realizonit me aq sa tė
mundnit? -Po, kam dėshiruar
gjithmonė tė shkruaj poezi, tė pikturoj etj. E nė tė vėrtetė kėto dy talente
tė mia u bėnė pjesė e pandashme e jetės sime. -Ju po mė thoni se
piktura ėshtė njė ndėr dėshirat tuaja qė tani ėshtė kthyer nė profesionin
tuaj. Fillimet tuaja nė kėtė fushė dhe aktivitetet qė keni bėrė? -I pari qė ka ndikuar
tek unė nė kėtė fushė ka qenė mėsuesi im i vizatimit, Pjerin Sheldija.
Ekspozita ime e parė ka qenė mė 1962 nėn shkallėt e konviktit (Kisha e
Murgeshave sot). Kur emigrova nė Zvicėr kam punuar me piktorin e shquar
kosovar Jetulla Haliti (Eti). Gjithashtu nuk kanė munduar ekspozitat e
ndryshme nė Zvicėr, pėrkatėsisht nė qytetet Zyrih, Bazel, Solothurn, nė
Paris, Luksemburg e Bruksel. Nė pėrgjithėsi pikturat e mia tė vona kanė
stilin e ri tė postmodernes. -Cila ėshtė piktura qė
keni mė shumė pėr zemėr, nėse mund ta veēoni ndonjėrėn? -Do tė veēoja portretin
e mikut tim Eti, dhe gjithashtu Katedralen e Solothurnit, e cila ėshtė e
ekspozuar nė Selinė e Arqipeshkvisė sė atij qyteti. Mė pas isha anėtar i
Akademisė sė Arteve tė Europės, duke marrė titullin Akademik e nė 2003 fitova
ēmimin e parė dhe mora medaljen e artė nė Bruksel. -Ju, pėrveē suksesit qė
keni korrur nė Zvicėr nė fushėn e pikturės, edhe nė Itali besoj keni
pasqyruar talentin tuaj. Na thoni diēka, ju lutem? -Edhe nė Itali kam bashkėpunuar
me piktorė tė ndryshėm. Mund tė pėrmend piktorin e madh shqiptar Ibrahim
Kodra. -Le ta lėmė pak
pikturėn, pėr tė folur pėr poezinė. Njė tjetėr pasion i juaji, i cili falė
punės suaj ndėr vite ka dhėnė dhe frytet e tij. Ēkeni pėr tė na thėnė pėr
fillimet tuaja si poet? -Nė tė vėrtetė, poezinė
e kam trashėguar nga prindėrit e mi. Mbaj mend kur babai im, netėve tė ftohta
tė dimrit, recitonte pėrmendėsh vargjet e At Gjergj Fishtės dhe kėngė tė
ndryshme kreshnikėsh. Mė pas poezia lindi tek unė ashtu si tek ēdo i ri qė e
ndjen diēka pėr ta kthyer nė vargje. Gjithashtu kujtoj qė tė gjitha
letėrkėmbimet e mia me njė xhaxha timin, ishin me poezi. Kėto do ti quaja si
trokitjet e para nė derėn e familjes sė letrave. -Ndonjė poezi tė botuar
nė gazetat e asaj kohe apo... -Kam provuar disa herė
tė botoj nė gazetėn Zėri i rinisė, gazetė e asaj kohe, por asnjėherė nuk mė
janė botuar, pėr njė arsye qė sot nuk ka asnjė vlerė: mungesė partishmėrie... -Edhe pse nuk u botuan
poezitė tuaja tė rinisė, vazhduat tė shkruanit, apo jo? -Po, kam vazhduar tė
shkruaj sepse poezia tė jep kėnaqėsi tė veēantė shpirtėrore. -Diēka rreth karakterit
tė poezive tuaja, nė pėrgjithėsi. -Qė nė fillimet e mia,
e deri tek vitet 1990, poezitė e mia kanė pasur karakter lirik. I janė pėrkushtuar
tėrėsisht natyrės, dashurisė, shoqėrisė etj. E nė tė vėrtetė, kėto poezi
mbeten edhe sot pas kaq vitesh nė dorėshkrim, por besoj se nė njė tė ardhme
jo shumė tė largėt do tė botohen. Pastaj poezitė e tjera qė u shkruan pas
vitit 1990 u shkruan nė mėrgim dhe pėrgjithėsisht kanė karakter atdhetar e
politik. Ndėrkohė kėto poezi janė botuar nė tre vėllime, pėrkatėsisht Zemėr
e trazueme mė 2002, Unė dhe koha mė 2003 dhe Fletėhyrje pėr nė ferr mė
2004. Mund tė pėrmend se kėto libra i promovova rreth njė muaj mė parė, i
rrethuar nga ngrohtėsia e shokėve, e miqve dhe e kolegėve... -Pėrveē poezisė a keni
provuar tė shkruani prozė? -Kam nė dorėshkrim
dramėn O vdekje, o liri!, kushtuar luftės sė Kosovės, si dhe njė
pėrmbledhje me tregime titulluar Jetimja e Prizrenit, tė cilėt do tė
botohen sė shpejti. -Po shkėputemi nga
poezia pėr tė kaluar nė njė tjetėr pasion tuajin dhe pikėrisht tek
arkeologjia. Si lindi ky pasion dhe si u shndėrrua nė profesion? -Pasioni im pėr
arkeologjinė ishte spontan. Territori i Kelmendit, gjetjet e rastit mė shtynė
ti hyj seriozisht arkeologjisė. Pastaj bashkėpunimi me Institutin e
Arkeologjisė nė Tiranė, dhe afrimi me profesorėt e nderuar Skėnder Anamali,
Frano Prendi, Bep Jubani, Gėzim Hoxha, Bashkim Lahi etj., bėnė qė unė tė
bindesha pėr ti hyrė mė thellė kėsaj rruge. Pastaj u mora me kėrkime nė
fushėn e paleontologjisė dhe speleologjisė me profesor Anton Fistani dhe me
tė pasionuarin Gėzim Uruēi. -Dhe cilat ishin
konkretisht arritjet tuaja nė kėtė fushė? -Si rezultat i kėsaj
pune, u zbulua vendbanimi i lashtė i Vuklit, vendbanimi i Buzėgjarpnit,
varrezat antike tė Plezhės, njė skulpturė antike bronxi nė Trush, shpellat e
Kelmendit me fosile etj. Tė gjitha kėto janė pasqyruar nė formė artikujsh nė
revista e nė gazeta tė ndryshme. -Nė qoftė se do tė
krahasonim pikturėn me poezinė, mė thoni ndryshimin dhe ngjashmėrinė ndėrmjet
tyre? -Mendoj se ata janė tė
pandashėm pėr mua, megjithėse do tė veēoja pikturėn. Megjithatė tė dyja
bashkė plotėsojnė karakterin tim artistik. -Cilėt janė, sipas
jush, faktorėt kryesorė qė ndikojnė nė krijimin e imazhit tė artistit nė
pėrgjithėsi? -Artisti lind. Mendoj
se pėr tė pasur jetėgjatėsi nė art, duhet mjedis i pėrshtatshėm. Pėr veten
time nė kėtė mjedis unė pėrmend Etin, Ndue Sinishten, qėndrimi me Vaēe Zelėn
e Ibrahim Kodrėn etj. Kanė qenė kėto artistė qė, nė njėfarė mėnyre kanė qenė
frymėzimi im pėr tė ecur... -Cilat janė qėllimet
pėr tė cilat jeni kthyer nė Shqipėri? -Kam ndėrmend tė
qėndroj pėrgjithmonė kėtu. Pėr mua atdheu ėshtė gjėja mė e shtrenjtė. Kam
dėshirė tė rri pėrgjithmonė nė vendlindje dhe ti pėrkushtohem arkeologjisė,
poezisė dhe pikturės. -Ēfarė keni ndėrmend
ti jepni nė planet mė tė afėrta? -Nė fakt, kur isha nė
Zvicėr, kam zhvilluar disa kurse kualifikimi pėr ngritjen intelektuale dhe
mendoj se, n.q.s. shkaqet pėr tė emigruar ishin ngaqė dola nė pension tė
parakohshėm, arsyet ekonomike dhe dėshira pėr tė njohur perėndimin, kam
ėndėrruar gjithmonė qė Shqipėria tė bėhet si Zvicra dhe tani jam mė i bindur
se kurrė se Shqipėria mund tė ecė pėrpara dhe pėr kėtė nuk mungojnė
elementet. Pėr kėtė pikėqėllimin e kam nisur nga vetja. -Ndonjė tė fshehtė
tjetėr qė mund tė na zbuloni nga karakteri juaj artistik? -Jam marrė edhe
me gjurmime folklorike si, p.sh. me mbledhjen e
gojėdhėnave. Mbresa tė forta mė kanė lėnė tregimet pėr luftėrat heroike qė
kanė bėrė ndėr shekuj, jo vetėm malėsorėt e Kelmendit, por edhe gratė
malėsore. Kėto gojėdhėna tregohen nga pleqtė me njė krenari tė ligjshme. Pėr
mua Kelmendi ėshtė vendi i burrave tė mėdhenj dhe grave tė mėdha. Mjafton tė
pėrmend se nė Kelmend gjendet vendi i quajtur Greēė, ku Luigj Gurakuqi, Dedė
Gjo Luli e patriotė tė tjerė morėn vendimin pėr mėvetėsimin e Shqipėrisė. Emiranda Lukaj Nga libri, Pėrqafun me
klithmėn, I Albert Vataj Lirikė dashunie Nė krahnor si zog i
tulatun Zemra jote rrah tan
gulēim Asht tretun ndėshira
tansia Ska cak tėrbimi
i kurmit tem Ti kridhesh
nllavėn e epshit Drithijet e
trupit tIingjyn ma i zjarmti perėndim ndėr gishta mė kullotin
ttana lulet e prillit pjalmi i kundėrmimit
tan i deh me amshmim Ofshamė tė thella
tyshtin kredhjen Epem qiejve tapogjeut Sprajmė nlangzime tuj
u tret Fundi kap fillin e na
lidh npėrjetsi E pėrgjithmonshmja Asht caku i
fundmė qi e veshim Kur lakuriq
tallazohen Ttamėltat ēaste
tė mishit Amen Ambėlsisht Pendė pėllumbash
kanė mjegullat Nė luginėn e
prarume thorizontit Zėrat mbi bar
rrėshqahen tanė angullimė Balluket u prekun dufin
e turreve Si rrapi, ngulun jam
njiktu Kurrizin e pėrthyem tė
dritės kundroj Okra e njati dielli
shpuzitės ngjyn gjithēka Edhe heshtjen
piklluse tė nji vashe Terratisja Rrethrrotullia
tash asht nji kokrriz rane E zotnimi jon nji
pamundsi e kahmotshme Epena naltsive
tma tathtave horizonte Tuj dash me gjet
terratisjen ton prej Hyu Koha ka ndalur U sosėn netėt Netėt qė u
dėrdhėn trajtave tona Muret prap
kundėrmojnė myshk Baltėn e pudrosin
pėshpėrimat Endemi nė pritjen
e kahershme Ka ka ndalun Tonat janė ata qi
kena Pėrmi gjithēka
asht Nji Zjarri Purteku yt prej
mjelme Ēukit tana
dėshirat e krijimit Si rrufeja gjokset e
kaperthimeve tnalta Kalėrue kena qė nė Eden Shfrimet qė uturijnė nė
kurm Iu dhamė shkulmimit tė
ėndjeve E pupluam klithmat Pėrfundjen e njė
dėshire gri Hetuam nė behjne tonė
shitane Dimėn nė mish Tansish tė ksaj dėshire
zhgrrythem Pėr tken vėrshim Tehu i njati
pragu Ndėr shkreptima
sysh mprehet Kurrnji tingull
smrrin Deri te gulēima e ktij
krahnori Qielli, vetėm qielli si
bisk Nmshirėn e duhisė
viket Strehėve, shiu
teposhtet tan dėshpėrim Nervin e nji statuje
pėrgjoj nmurosjen teme Buzėt mshpuziten nkujtesėn e puthje sė
largėt Urrejtja mė vesh nė
kėtė stinė cergėsh E prap kam ftohtė. Qyteti ku u mėkova me pėrvujtninė Fytyra tndrydhuna
shpalohen Rruginave qė
kundėrmojnė lagėshti e myshk Dielli pėrthyhet maleve
qė e fillėrojnė Kumbanjelave e minareve Zashėm nadja derdhet. Rozafati kaluem asht
kaher e mot Mbi kurrizin e lakuem
tė legjendės Drini e Buena degzohen Nė nyjen qė marrin
frymė vriket e bujtsve Tuj rrugtue masanej
amėlsisht Pėrmes zoritjes
speshkatarėve e thijeranit Tarabosh Tamli rigon nėr
vjolishte E gazmendi piklon si
gji Nė terratinė qė
shakadan skamja. Nėr kujtime lulebore qi
harlisen oborreve Shtaton ashiknia e
zotnillėku Vajznia perpushet nėr
zjarme dashnish Dashtunish qi din veē
ata me i nez. Mortesh palohen ttana
mramjet e qytetit tem E dillei qivureve
shkokrrohet Qielli rrin nalt kesaj
mahije Njaq nalt sa shpirtnat
e ksaj robnie Nsofėr buka shtrohet e
amėl Ani se pa tnjom
diku-diku Kangtė e lulet jesin
gjallė nkėt zapti vaji e kuje Ska mort me e xan,
ska shpirt me e dhan Vark jam ni nė syt e
tyne prej Buene E kam shkue larg pėr me
met aty Aty ku njihem si
kurrkush kurrkun Iki dhe kthehem
deng me mall Tuj metun
askurrkun ma shejtnisht se njaty. Nata sasht korb Nkrahnuer
mka dhimt shikimi jot i pervujtun Zvarr jam hek
pamundsive tmija Ani ēka me gjimue
nuk ka mujt Spari kam pranu sfidėn
e arsyes Mishin plumb tran
nvedi e kam ni Zotin ishte von me e
pranue Po rri me njikyt kismet Tuj shtėrngu grushtin
deri ndhimb E gjoksin kam nigju tek
spo munet as me gjimu Ani, gajlen po ja di
veē vedit E njasaj pėshpėrime
tmolisun tė shpresė Qi shqipton tan poterė: Nata sasht korb Mė syt e shpirtit Mushtin e buzve tuja
kam pi Edita jam shujt krejt Si kjo kashore
naltsie qė sysh asht shterr Krahnori jot
valzon nmu Bardhėsinė e
tamėlt ttana breroreve Shejtnimin kam
mrrit tėrbimeve tgjakut Ska lule aromėn
tane Bukurinė kurrnji
passion ska mujt me e pėrjetue E megjithatė Toksore ke metun Nė duhinė e
pamatė tė pėrjetimit. Ky asht mallkim Kanga XXIII Gjama e Skenderbeut 1 Gjamė e vaj nat
Lezhė sot Pėr Shqiptarė,
per Kastriot! Gjama e vaji Kjanė Shqipnia
Skanderben! 2 Nlog tqytetit Mbi krye tTij Pėrkrenarja mbi
ballė tgjanė Madhni fornit i 3 Shumė nishanat
nat krahnur, Mbulue shtatin me
flamur, Me flamurin kuq e zi, Shpatn e randė njeshun
per i! 4 Roja e nderit narmė
mbėrthyet, Zoja e djali i rrinė te
kryet, Pėr rreth Vigut gra ne
zi, Ndejė nder shkamba:
miq, pari! 5 Logut rreth: popull,
ushtri, Kambsori e kalori, ... e rruga vlojnė
Shqiptarė, Rrajnė nat mort princa
e bujarė! 6 Rrajnė nat mort princa
e bujarė, Paranikė edhe brimtarė, Nder brimtarė ma i pari
prini Princi i madh Lek
Dukagjini! 7 Leka Vigut dalė
kundruellė Perkrenaren ntokė e
huellė, Synoj Vigun vrant, per
mnerė Thekt i thirri per tri
herė! 8 I mjeri un per ty,
Skenderbe I mjeri un per ty e per
kumt tzi, I mjeri un per ty e per
Shqipni, I mjeri un nket ditė
tė sotit I mjeri un per derė
tKastriotit 9 I mjeri un per ty,
Skenderbe, I mjeri un shtylla e
llogorit, I mjeri un zana e
mizorit, I mjeri un o ndera e
mikut I mjeri un o mnera e
anmikut! XXIII Shqipėria nėn Turk, pėrpjekjet e saja Mbrendė e jashtė pėr liri e pavarėsi Gjon Gjergj Kastrioti kėthehet nga mergimi Nė Shqipėri, ku kryeson kombin nė luftė pėr liri. 1 Me dorzim tkalasė
Shkodrane, Shqiptaria ilirjane, Ra nen zgiedhen
otomane! Ra nen Turk Toka
balkane! 2 Shqiptaria u da nSanxhaqe, Nder timare, nder
bajraqe, Taks, xhelep
edhe travinė, Shqiptarinė e
banė robinė! 3 Shtinė dasinė e
mbodhen mninė, Vend me vend,
krahinė nkrahinė! Por sna e shkim i
huej kombsinė Ngjak e kemė
atdhedashninė! XXII Dorzimi i Kalasė sė Shkodres dhe emigrimi i Shkodranve nė Republiken e Venedikut. 1 Nat Stambollė u ba i
trathti: Venediku me Turki Na kan lidhė nji tzezė
tregti: Dyshė me da tmjeren
Shqipri! 2 Venediku ntri qytete: Durrs, Ulqin, Butrint
per vete! Tri qytete nen Turki: Shkodra, Drishti,
Lezhja mbDri! 3 NKala tShkodres kndon
firmani: Venediku edhe
Sulltani, Na u banė sot dy
shtete mike! 4 Paqa
Turko-Venedike, Nat Stambollė
sot u nenshkru, Paqa muer vendim per
ju!... 5 Shkodranė, tlirė jeni
me lshue, Armt e brezit pa i
dorzue; Jetė e nder janė
sugurue: Venediku a dorzanue! 6 Ushtrit Turko-Venedike, Nkurriz tShkodres,
bamunė mike: Nballė tUrs Buens,
e nderė tKalasė, Gardh ntdy anat
rrugs janė qasė! 7 Ra buria, krisi lodra: Nderė tKalasė, Vaj,
doli Shkodra! Nji mij vetė: fmi,
burra e gra, Tri mij tdekunė fli
nKala!... 8 Ushtrit
Turko-Venedike, Para Shkodres
heroike: Drejtqendrim,
gatishmeri Nkalim
tShkodres: turp janė ngri!... 9 Burra e gra, luftarė
Shkodranė, Shpatė, tagana njeshė
per anė Vuejtė, uri e varrė:
nishanė, Kalasė ulen
hijerandė!... 10 Prijnė ma tvjetrit,
per pleqni, Vinė mbas tyne,
plot urti: Dora-doras, gra e fmi, Burra e djelm plot krenari!... 11 Vjen Barleti me dorė
ngji: Palė Flamurin Kuq e
Zi... Nzemer tTi dy
histori: Skenderbeu dhe
Shkodra e Ti! 12 Nat Urė-Buene kur kan
mbrri, Nbarkė me vela tmjert
kan hi, Nato brakt e
Venedikut, Rrjells teposhtė,
Adriatikut! 13 Per mergim u nis
karvani: Buene Dri, pse po na
bani? Syė fatosa, pse po
kjani? Oh, sa i ambel a
Vatani! 14 Nat Kala kurban
kemė lanė: ..., kunorė, vlla,
babė, ja nanė! Rreziku na ka zanė, Jashtatdheut jeten me
lanė!... 15 Jashtatdheut
jeten me shkri, Me u djegė malit
per Shqipri... Per Shqipri, per
Shkodėr e shpi,... Per gjindi e per
vllazni!... 16 Lam-tu-mirė, oj, nana
Shkodėr! Lam-tu-mirė, fushė,
mal e kodėr! Lam-tu-mirė, kala,
shtėpi! Lam-tu-mirė, heroj ra
fli§! 17 Lam-tu-mirė, oj Buenė
e Dri! Lam-tu-mirė,
atdhe-Shqipri! Lam-tu-mirė, dhe, gur
e ujė! Mjer kush bahet
per dhe thuej!... 18 Larg prej teje,
Nanė-Shqipri, Do truejmė
gjuhė e histori, Do tpunojmė na per
liri, Tgzojnė dikur brezat
e ri!... 19 Skenderbegu nat dhe
tzi, Per ty u shkri o brezi
i ri; Per ty u shkrine
Shkodra e Krueja, Namin atmes, Rini,
rueja! Dom Zef Gilaj Botohen pėr herė tė
parė nga dorėshkrimi origjinal Haberet e akshamit nė gazetėn Shqipėria Etnike Dade humb bastin me Nanon dhe nervozon Europėn Gjatė ditėve tė fundit tė muajit shkurt, zonja Arta Dade kishte
qenė nė krye tė delegacionit parlamentar shqiptar, i cili do tė merrte pjesė
nė njė seancė tė parlamentarėve europianė qė do tė zhvillohej nė Vjenė. Nė
pėrbėrje tė delegacionit bėnte pjesė edhe deputeti dhe shefi i opozitės Sali
Berisha. Para nisjes, shefi i pozitės Fatos Nano kishte takuar zonjėn Dade
dhe me humor thumbues i kishte thėnė: ... Znj.Dade, kėto ditė qė je nė Vjenė
me Sali Berishėn, Partia (Socialiste) do tė ngarkojė me njė mision tė posaēėm
qė ti me joshjet e hiret e tua mund ta zbutėsh doktorin siē e di ti vetė....
Mirėpo kėto fjalė duket se e kishin ofenduar vejushėn e bukur, e cila si me
ironi ia kishte kthyer shef Nanos duke i thėnė, se nėse e zbus Sali Berishėn
kėnaqėsia do tė jetė e imja pasi do tė provoj energji tė pashtershme
origjinale, e jo si tė tuat, Fatos, qė janė energji tė marra borxh tek
doktor Ferid Murati. Nano i zėnė ngusht, sfidon znj.Dade duke i thėnė se nėse
arrin tė joshė doktor Berishėn, unė me ty vė bast se do tė ndaj Xhoanėn e tė
marr ty... Dade tėrė mllef pranon sfidėn, tė cilėn mundohet ta pėrgatisė sapo
mbėrrin nė Vjenė. Me gjithė joshjet dhe nurin e kryetares sė delegacionit,
doktor Maloku, siē ia ngjiti znj.Arta, nuk u josh, pėrkundrazi e nervozoi,
gjė qė bėri tė humbė bastin me Nanon dhe qetėsinė nė fjalėn e saj para
parlamentarėve. Znj.Arta Dade, e cila me hiret e saj edhe prej vejushe nuk
ishte mėsuar tė refuzohet shpesh. Pas kėtij incidenti, mediat kundėr e pro Dades
e Nanos dhanė shumė habere, por vetėm pėr Berishėn nuk dhanė mė kryesori,
duke mos hamendėsuar (sqaruar) se kėtė refuzim Berishės demokratėt ia morėn
si ndershmėri tė tejskajshme, apo si impotencė tė moshės... Kryeprokurori Sollaku, njė sollak i vėrtetė Ėshtė interesant se si
Kryeprokurori i Shqipėrisė (me origjinė nga Jugu) ka mbiemrin Sollaku, siē i
themi ne nga Veriu njė njeriu tė majtė nga gjymtyrėt, por ėshtė mė interesant
se si kėtė Sollak e pranuan dhe votuan jo sollakėt, pra tė djathtėt. Pėr atė
kohė kur u kalua nė parlament pėr miratim ky prokuror, askush nuk e mendonte
kėtė koinēidencė mbiemri (i majti) me veprimet politike tė majta tė kėtij
hierarku tė lartė shtetėror. Mirėpo kohėt kaluan dhe Kryeprokurori Theodhori
Sollaku nė tė gjitha veprimet e tij qė duhej tė ishin tė mbėshtetura nė
kushtetutė e ligje, i ka mbėshtetur tek politika e majtė e shefit tė Qeverisė
Fatos Nano. Shembujt janė tė shumtė, por mė tė spikaturit janė lirimi nga
akuzat pėr krime tė rėnda tė organizatės terroristo-komuniste me emrin
Hakmarrja pėr drejtėsi, kujtojmė kėtu Altin Arapin dhe Orik Shytin, madje i
pari i akuzuar direkt pėr vrasjen e shoferit tė vetė Kryeprokurorit; si edhe
kėrkesėn politike tė Prokurorisė pėr heqjen e imunitetit tė deputetit,
kryetarit tė PDK dhe botuesit Nikoll Lesi, i cili zbuloi nė Parlament lidhje
kriminale tė Fatos Nanos dhe Fehmi Abdiut me trafikun e armėve e tjerė, ku
Prokuroria nė vend qė tė hetonte kriminelėt, heton e kėrkon tė burgosė
zbuluesin. E vetėm pas kėtyre veprimeve parlamentarėt e djathtė kanė
filluar tė kujtohen se Kryeprokurori Sollaku qenka njė sollak i vėrtetė, por
tashmė ky ėshtė i pandreqshėm. Si pėr ti ngushėlluar tė djathtėt nė
pėrgjithėsi njė hokatar i afėrt me PD-nė kishte filluar tė bėrtiste: tė
gjithė tė zgjedhurit me konsensusin e votat e PD-sė nė parlament janė
sollakė, pasi sollak ėshtė me dorė edhe vetė Berisha qė i ka votuar... dhe
pėr kėtė jepte shumė emra, por mė tė spikaturit ishin Kryeprokurori Sollaku
dhe Presidenti Alfred Moisiu... PS-ja nuk miraton krijimin e shoqatės sė spiunėve tė
shtetit komunist Ndėrsa pritej tė
miratohej projekt-ligji pėr hapjen e dosjeve tė spiunėve tė Sigurimit tė
Shtetit komunist, njė grup spiunėsh nismėtarė kishin bėrė gati
dokumentacionin pėrkatės pėr krijimin e shoqatės jo-opozitare
(pro-qeveritare) tė spiunėve, me qėllim qė tė mbroheshin nga abuzimet me
hapjen e dosjeve. Gjithsesi kjo shoqatė thuhej se do tė kishte shumė tė mira,
pasi tė paktėn do tė punėsonte, ose mė saktė do tė dypunėsonte mjaft nga spiunėt
nga qendra nė bazė, si dhe do ti ngarkonte pa frikė nė jetėn politike apo
shoqėrore haptas (se fshehtas ata janė). Mirėpo kjo, siē dukej nuk paska qenė
e shkruar. Grupi nismėtar nė fjalė sapo mori vesh dėshtimin (na vjen haberi)
i paskan kėrkuar takim Gramoz Ruēit, ish-shefit tė tyre nė kohėt e lavdishme
tė spiunimit. Nė kėtė takim tė realizuar, ky grup i paska kėrkuar hesap se
pse nuk e kishin miratuar projekt-ligjin e hapjes sė dosjeve. Ruēi i befasuar
me kėtė kėrkesė tė spiunėve tė tij, mendoi tu bėjė si nė parlament, njėherė
O...O...O... e pastaj U...U...U..., por menjėherė u kujtua se kėto pseudonime
ua kishte dhėnė vetė ai nė ditėt qė po vinte pluralizmi, prandaj pėrdori njė
taktikė tjetėr, duke u thėnė se ju spiunėt e keni shoqatėn (organizatėn) ku
mund tė anėtarėsoheni. Dhe kjo organizatė ėshtė ajo e veteranėve (komunistė)
tė luftės nac.-ēl.. Spiunėt, disi tė pakėnaqur u ankuan se nuk kishin
luftuar pėr tu pranuar nė kėtė organizatė, pasi njė pjesė nuk kishin as
moshėn. Mirėpo shef Gramozi e kishte menduar edhe pėrgjigjen, ku u tha se nė
kėtė organizatė nuk ka luftėtarė tė vėrtetė, o derėzi, pasi veteranėt e
vėrtetė kanė vdekur ose i ka bėrė partia tė vdesin me kohė, por nė kėtė
organizatė ka luftėtarė tė tjerė, por ama luftėtarė tė luftės sė klasave, qė
ju nė kėtė fron keni qenė tė parėt. E ndėrsa emėrtimet do ti keni tė vjetrit
Veteranė e tė rinjtė Mėkėmbės... Pra e gėzofshi shoqatėn apo organizatėn,
quajeni si tė doni, se partia ka nevojė pėr ju, por edhe ju pėr partinė...
Interesant se kur dolėn nga zyra e Ruēit kėta spiunė-veteranė filluan ti
thėrrisnin njėri-tjetrit jo me emra tė vjetėr apo zyrtarė, por me ato qė u
tha shefi si Veteran, Mėkėmbės, Shoqatė, Organizatė, Luftėtarė e tjerė e
tjerė... A ka deputet tė opozitės qė nė fund tė mandatit po
bėjnė tregti me mandatet? Kėsaj pyetjeje shpesh
herė i ėshtė dhėnė pėrgjigje me hamendje, qė sado tė vėrteta tė kenė pasur,
pėrsėri mbetej vetėm hamendje. Ndėrsa nė seancėn e datės 24 shkurt kjo pyetje
ka marrė njė pėrgjigje pa hamendje. E themi pa hamendje se nė sallėn e
parlamentit ndodheshin 100 deputetė, ku ndėr kėta 22 deputetė ishin tė
P.Demokratike plus tė partive tė tjera tė djathta, dhe tė tjerėt deputetė tė
majtė. E ndėrsa nė kėtė seancė kėrkohej tė votohej kandidatura pėr anėtarė tė
Gjykatės sė Lartė e propozuar nga Nano e firmosur nga Presidenti, ēfarė do
tė thoshte qė Drejtėsisė sė pėrfolur shqiptare ti shtohej edhe njė djall i
kuq mė shumė. Kandidatura kishte emrin Besnik Imeraj, dhe siē dihet vinte nga
vatha socialiste. Me gjithė disa kundėrshtime tė vogla pėr kandidaturėn dhe
mėnyrėn e propozuar nga Presidenti, kur u votua, Besnik Imeraj fitoi nė
parlament plot 90 vota, ku vetėm 9 deputetė votuan kundėr dhe 1 abstenoi.
Gjithsesi nė bazė tė inventarit rezulton se 12 deputetė tė Partisė
Demokratike e tė tjerė tė djathtė kanė votuar me kėnaqėsi socialistin e orėve
tė para Besnik Imerajn pėr anėtar tė Gjykatės sė Lartė... Mirėpo ne si gazetė
pėr kėtė eveniment qė nuk ėshtė i pari, por mė i dukshmi kėrkuam ndonjė haber
domethėnės. Mjerisht ne i gjetėm dy, por nuk e di a do tė na i besojnė
lexuesit. Haberi i parė ėshtė bėrė me qėllim qė ta mbushin deri nė grykė
drejtėsinė socialiste me djaj tė kuq, e kėshtu i tejmbushur thesi i dreqėsisė
do tė zbrazet keq e mė keq, pėr tė mos u mbushur kurrė me socialistė. Ndėrsa
haberi i dytė qė na u duk mė i besueshėm na lajmėron se ka shumė deputetė
tė PD-sė e tė djathtė qė kurrė mė nuk do tė kenė mandatin e deputetit, pasi
me ardhjen pranė PD-sė tė KOP-it kėta do tė bėhen tė Shkop-it (siē edhe ishin
nė fakt), prandaj kėtė fund-mandati janė gati ta fusin nė ekonominė e tregut,
ku tregtarja aktuale mjaft rentabėl ėshtė pozitarja P.Socialiste... Pas
kėtyre habereve ne nuk na mbetet gjė tjetėr veēse tė urojmė palėt, PS-ja
gėzoftė votat, deputetėt paratė, ndėrsa votuesit hėngshin hajgaret. Dhjetė kushtet pėr tu pranuar nė PASOK-un grek Kėto ditė tė para marsi
udhėheqėsi i lavdishėm i socialistėve Fatos Thanas Nano bėri njė vizitė nė
vendin e tij Greqi (pasi kishte marrė pushimet dimėrore nga vendi ku punon
pėrkohėsisht si kryeministėr). Nė kėtė vizitė, ku si qėllim kishte
vėllazėrimin e dy popujve, arriti njė marrėveshje tė suksesshme pėr
dy-anėtarėsinė e shqiptarėve, sė pari tė jenė anėtarė tė PASOK-ut, partia
socialiste greke, dhe pastaj edhe anėtarė tė Partisė Socialiste Shqiptare.
Mirėpo pėr tė arritur dy-anėtarėsinė (nė dy parti) Papandreu i dorėzoi Nanos
10 kushtet qė duhet tė plotėsojė njė socialist shqiptar pėr tu anėtarėsuar
nė PASOK-un grek. Pėr tu ardhur nė ndihmė shqiptarėve qė e dėshirojnė
dy-anėtarėsinė nė partisė socialiste, ne pasi siguruam 10 kushtet (qė ende
janė sekret) vendosėm ti botojmė si mė poshtė: 1. Ai qė kėrkon tė jetė
anėtar i PASOK-ut tė ketė marrė pjesė me armė nė dorė, pėr shkatėrrimin e
shtetit demokratik shqiptar nė vitin 1997 (vėrtetim nga PSSH). 2. Vėrtetim qė
gjithmonė ka votuar pėr PS dhe Fatos Nanon (vėrtetim nga Celibashi-Subashi). 3. Tė jetė vetėm i
besimit ortodoks (vėrtetim nga Janullatosi). 4. Tė ndėrrojė emrat
shqiptarė me ata grekė (vėrtetim nga zyrat e gjendjes civile). 5. Deklaratė personale
qė ėshtė me kombėsi Vorio-Epiriot, edhe nėse ėshtė nga Malėsia e Madhe (kjo
deklaratė tė legalizohet vetėm nga noterėt e liēensuar nga socialistėt). 6. Tė ketė qenė agjent
i Sigurimit tė Shtetit komunisto-socialist (vėrtetim nga sekretari i PS,
Gramoz Ruēi). 7. Tė urrejė pėr vdekje
malokėt e Berishės (vėrtetim nga Frrok Ēupi). 8. Tė pranojė
punėdhėnėsit grekė, por edhe grekėt e tjerė si padronė absolut, qė bėjnė
ēfarė tė duan me shqiptarėt dhe nuk do tė ankohen askund. 9. Nė votimet
parlamentare tė kėtij viti tė votojnė pėr vete dhe pėr njė socialist grek,
vetėm pėr PS dhe Skėnder Gjinushin... pra me dopio-votė. 10. Nė rast humbjeje nė
kėto zgjedhje tė PS, tė jetė i gatshėm pėr tė rrokur armėt kundėr
P.Demokratike e Sali Berishės, si gjithnjė nėn komandėn e andarteve grek... Pra, siē shihet Papandreu kėrkon fare pak dhe Nano miraton pa
merak. I mblodhi kėto habere
me ndihmėn e sollakėve tė majtė e tė djathtė, Ndue Bacaj Kushtuar Mark Sadikut e fisit tė tij, Pecajt e Shalės
ku ka lindur urtėsia, burrėria, trimėria, falja e fisnikėria Mark Sadiku ka
kenė i mercur nė Pecajt e Shalės Pat drejtu dhe
djelmni Bėnte ligjet nė
kohėn e tij Nė fis tė Mark
Sadikut pan studju akademit Nė dyert e botės
pan studjue Historit i paten
msue Shqiprin nalt
donin me ēue Pan studju teologjit
dhe Shqiprin nelt doni me e ngjit Ndryshe biblat pan
studjue Fisi fisin me nderue Veprat kultit mos me i
rezue Fet kultur Zotit me i
qendrue E si motra mir me shkue Njifshin mir
kufit e Arbris edhe tokat e Iliris Dhe kufit e gjith
Gegris edhe urat e Dalmacis Dinin mir kufit e
Vorioepirit edhe tokat e Ēamėrisė Por njė dit
akademik kur dhuna revolucionare filloj me u rrit Dyert e bots
kėrkon me i lypė Nė dyert e bots
fillun me kėrkue Shqiprin kurr
sdonin me lėshue Veē kur jeta u vu
nrrezik O nga Shqipria u vendos
me ik Nė kurbet me hije
tė rana Morėn rrugėn
gjithkun nė kam Dhe u ulėn me
pushue ball pėr ball me lisin paln Nji shkim lisit
ja lėshuan nga i pik lotit fillun Kishin bes me
shejten nat an Ket lajm shejtnit
e kishin nigjue Orėt e Shalės
done mu largue Tė gjith shejtnit
pran lisit ishin afrue kokėn ulur tuj nigjue Bashk me shejtnit
edhe lisat ishin afrue Nė an tė lumit u
nigjue i za Fillun shejtnit veē me
qa O, o, pėrsri lumi njė
za tė rrall Kurr nė kte ven nuk
kthehena tė gjall Shejtnit e lisat filun
tė qajn Pse po qajn lisat e
Planės Po largohen orėt e
Shalės Pak me frikė rrugėn
vazhduen A drejt Thethit duhet
udhtue a Bjeshkt e Nėmuna duhet mej kalue Rrug tė vėshtira i
mendojn veē kafsht e egra anej kalojn Noj ēoban jo i
bekuar Munet rrugės noj
gur me jau lshue Pėr fat Zoti i
pat nimue Edhe nė bot tė
huj ata ku shkun lisin Plan kur se harrun Edhe emrin ja
pagėzuen Sokol Ndue
Vuksani - Lindur nė Gimaj tė Dukagjinit, emigrant nė Itali Lisat e bekuar tė Planės Lisat e Planės
qofshi bekuar Gjithmon
kalimtarėt pran jush Ndonjiherė edhe Dhe rrugė tė
gjata nė kam kanė pėrshkuar Nė kurbet me hije
tran edhe sjan kthye kurr nė kte an Shum herė besė me
ty lis kanė lanė Thellė rrajtė tua
nė tokė kanė hi Nė tė gjith bot
fara tė kanė mbi Nė Mal tė Zi e nė
Dalmaci, nė Serbi deri te carat nė Rusi e pėrtej nė Siberi Nė Amerikė, nė Australi
e nė Kinė e nė Arabi E deri tek mretėresha
nė Angli O nga kohnat e Iliris
kanė shumė shekuj lisat qė kanė mbi Thonė qė ke vite
me mija Dhe nė tė gjith
bot faret e lisave ku kanė mbi Rraj tė forta nė
tokė kanė shtri Tė gjitha farat
ty lisave ku tė Se kėshtu krajlat
i patėn detyrue Gjuhėn lisave me
jau ndėrrue Nga farėt e lisave qė
kanė ikė Janė rritė shkencėtarė
akademikė Lisi i Planės o i
bekuar Guvernatora nė
dyert e botės Dhe gjith botės i
kanė dhanė marė Lisi i Planės
qofsh i bekuar Kur kulēedrat
lėshojnė stuhi Dhe prurjet nė
lum tė Shalės duke u shtua pa nda Rriten prurjet pa u nda Shkama, lisa nė lum tuj
ra Eruzione me tė shkatrru Gjam e vetimė si tė
tėrbume Sa nė dritė tė vetimės
mundesh me lexu Sa dhe lisat vinė tuj u
mlue Kto kulēedra tė
egėrsume e tė ēmendura e tė tėrbume Vijn drejt lisave pėr
me i rrėzue Edhe digat me i
shkatėrrue Dhe vorret e shejta me
i rrėnue Atherė ēohen dragojt
nė kamė Troboin e Drenicė,
Konispol e Aleksandri Gjithmonė besė me
dragojt e Shalės pėr me i rujtė lisat e Planės Lisat e Planės qofshi
bekue Gjenerala ju kanė
nderue Besa e tė
shejtėve ska me ju lėshue E gjithė bota nė
sy ka me ju shikue Monument kanė me
ju pagėzue Guvernatorat e botės
kanė me ju shikue Se ju jeni lisat e
bekuar Se nuk jeni vetėm lisat
e Planės Por jeni lisat e tanė
Shalės Sjeni veē tė Shalės
por tė gjith Shqipėrisė Se keni rrajtė mbi
Koēekt (shkami) e Iliris Sokol Ndue Vuksani - Lindur nė Gimaj tė
Dukagjinit, emigrant nė Itali Kushtuar princeshės Ledi Diana origjinė shqyptare Pecaj
tė Shalės Nė ēdo anė
shejtnit mė ishin afru Orėt e natės nuk
kishin kalue, edhe lotėt mi patėn vazhdue Princeshė Diana mė njef
mue E dikush jetėn ma ka
shkatrru E kam gjakun gjak
shqyptarė fise tė lartėsue (Pecaj Shalė) O, je fise Pecaj
princeshė Dian Tė nderon bota fisin
tan Djemėt e Shalės duhet
mendue Me kenė vllezėr tė
nderue Kudo nė botė me kenė tė
bashkuar Unė njė thirrje si
motėr jam tuj ju ba Me mbledhė fiset nė
gjithė Shqypėri Ku i kanė rrajėt nė kta
shkami Troboin deri nė Serbi Te Prek Calėt deri te
carėt nė Rusi Nė fiset e Hotit
Aleksandri Nė Kurbin nė fiset tė
Fanit e Dibrės nė atė anė Nė Drenicė, Konispol e
Sarandė Nė fiset tė Vlorės e te
Ēamrit nė atė anė Kudo nė botė ēdo fis
shqiptar E me ba pajtim komtar Gjithė shqyptarėt qė
emrin ma kan tė ndigjue Ku kanė lindur tė parėt
e mi Mehmet Shpendi e Mark
Sadiku me o Djelmni Ku ka lindur Cunik e
Marash Deli Ku kanė lindur burra nė
Shalė, Deli Pjetra me krah tė bardhė Ku lindur trima e burra
Avdi Kola e Mark Lula Moj princeshė, o
shejtnesh kėtu kanė lindur dragoj e zana Kėtu kanė lindur gra
burrnesha ktu i kanė rrajtė nanat shejtnesha E prej shumė shekujsh
rrajt mbretnesha, te Tė gjitha fiset qė
emrin ma kan ndigjue Princesh e Tomi Bleri
me i kėrkue Kan njė shpirt tė
mrekullue, vrasėsit e mi me u dėnue Unė nuk thom pėr
me hakmarrė Orėt e Shalės nuk
Ēdo gja nė botė
ka pėr tu pa kurr, mretnia ska per me ra Pecaj e nė Shal
kohėt munden me ndryshue Por, fisnikria
kurr nuk ka pėr tu shue Orėt e Shalės Nė Pecaj tė
Shalės qytet me tė ndėrtue Kurrė Shqypėria
ska pėr tė harrue Sokol Ndue Vuksani - Lindur nė Gimaj tė
Dukagjinit, emigrant nė Itali Festohet me madheshti dy
vjetori i krijimit te UGPV-se Nikolle LESI, President Nderi I
Unionit te Gazetareve Profesioniste te Veriut Antari i Nderit, Prof.Dr. Hamit
BORICI: Eshte nderimi i pare qe me behet dhe me vjen mire qe e ka bere qyteti
ku une kam lindur. Unioni i Gazetareve
Profesioniste te Veriut (UGPV) me qender ne qytetin e Shkodres, ka festuar 2
vjetorin e krijimit te tij. Ne mjediset e Hotel Koloseo, eshte zhvilluar nje
ceremoni madheshtore ne prani te personaliteteve te larta te pushtetit vendor
ne rang Veriu, te diplomateve te huaj, personaliteteve dhe drejtuesve te
mediave etj. Nder te me spikaturit vecojme konsullin italian Roberto Orlando,
shefin e OSBE-se Antuan Rozes, drejtorin e Radio Tirana Gezim Podgorica.
Personalitete te spikatura te gazetarise shqiptare ishin prof.dr. Hamit
Borici, pedagog i Gazetarise dhe krijuesi i medias se pare te pavarur ne
Shqiperi, botuesi i Koha Jone Nikolle Lesi. Prefekti Hasanaj, Kryetari i
Qarkut Luka, Nenkryetarja e Bashkise Ademi, drejtues te institucioneve
vendore, kane plotesuar auditorin e zgjedhur te ketij takimi. Hapja e ceremonise,
eshte bere nga Drejtori Ekzekutiv i shoqates, Gasper Marku, i cili pas
fjaleve te mireseardhjes, i ka dhene fjalen Presidentit te UGPV-se, Blerti
Delija. Pas nje panorame te shkurter te aktivitetit te Unionit gjate dy
viteve jete, kryesisht per mbrojtjen e gazetareve dhe njerezve te medias nga
presidenti, eshte vijuar me shperndarjen e disa diplomave per emra te njohur te
gazetarise ne Veriun e vendit. Keshtu, Shkelqim Dracini, pas vdekjes, eshte
vleresuar me cmimin Mirenjohje i pari i ketij lloji per kete pioner te
gazetarise profesionale te pas viteve 90. Ne vazhdim, prof. Dr. Hamit Borici
eshte shpallur Antar Nderi i Unionit te Gazetareve Profesioniste te Veriut.
Borici eshte nje nga pedagoget e pare, me me pervoje dhe me te afte ne
gazetarine shqiptare, botues i shume librave per median, pende e fuqishme
prej disa dekadash ne shtypin shqiptar. Me pas, gazetari i njohur sportiv,
statisticieni, analisti dhe komentatori Ymer Striniqi, eshte vleresuar me
cmimin Mirenjohje, fryt i nje pune prej disa dekadash ne media te ndryshme,
te shkruara dhe elektronike. Nje surprize e vecante, ishte edhe shpallja
President Nderi i Unionit te Gazetareve Profesioniste te Veriut, e botuesit
Nikolle LESI, cmim i cili iu dorezua nga presidenti i shoqates Blerti Delija. Pjesa zyrtare e
ceremonise ka vazhduar me shperndarjen e disa diplomave Falenderim per
autoritete lokale si Prefekti i Qarkut Shkoder, Ramadan Hasanaj; kryetari i
Qarkut Shkoder Lorenc Luka (njekohesisht dhe kryetar i PD-se), kryetarit te
Bashkise Shkoder Artan Haxhi. Diploma kane marre edhe disa drejtues te
institucioneve vendore, miq te gazetareve dhe te shoqates si Pellumb Dani,
Ndreke Rukaj, Engjell Gjondrekaj, Nik Ndoci, Engjell Radohina, sponsor
gjeneral i aktivitetit. Pjese e fundit e
ceremonive te kesaj feste, ishte dhe nje koktej i pergatitur nga Unioni i
Gazetareve Profesioniste te Veriut, gjate te cilit per vete pjesmarrjen e
gjere te politikaneve, pushtetareve, deputeteve dhe gazetareve, nuk munguan
edhe thumbimet apo romuzet. Cmimet Nikolle Lesi,
President Nderi, Motivacioni: Ideator, krijues
dhe ndertues i medias se pare te pavarur ne Shqiperine post- komuniste. Ai
dhe media e tij Koha Jone ishin Fakulteti i Pare i Gazetarise Shqiptare,
duke zbuluar e pergatitur nje numer rekord gazetaresh cilesore ne median
tone. Simbol i gazetarise
profesionale, investiguese dhe te paanshme ne Shqiperi. Prof.dr. Hamit
Borici, Antar Nderi, Motivacioni: Si Pedagogu i pare i
Fakultetit te Gazetarise ne Tirane. Profesionist i mirefillte ne median e
shkruar. Autor i dhjetera botimeve te ndryshme per Fakultetin e Gazetarise.
Figure e nderuar, i palodhur si ndertues i nje imazhi te ri te shkolles
teorike te Gazetarise Shqiptare te pas viteve 90. Perfaqesues i denje i
Shkodres dhe i Veriut te Shqiperise ne sferen e tij profesionale. Shkelqim Dracini,
Mirenjohje (pas vdekjes), Motivacioni: Si pioner i shtypit
te pavarur te pas viteve 90 ne Shkoder. Si drejtues dhe menaxhues i afte e
profesional i Gazetes se Shkodres. Nje emer i njohur i gazetarise ne Shkoder
dhe ne Veriun e Shqiperise Ymer Striniqi,
Mirenjohje, Motivacioni: Per kontributin e
dhene, si nje nga emrat me te njohur aktualisht ne Gazetarine Shqiptare,
vecanarisht ne ate Sportive. Per shume dekada ka ushtruar dhe vijon te
ushtroje profesionin e Gazetarit Sportiv, Komentatorit dhe Analistit ne media
te ndryshme, te shkruara dhe elektronike duke qene nje shembull i qarte i
pasionit dhe perkushtimit ne kete detyre sa fisnike, aq te veshtire dhe
impenjative. Presidenca e Unionit
te Gazetareve Profesioniste te Veriut (UGPV) 1. Blerti Delija, President, Kryeredaktor i TV
Rozafa Shkoder 2. Taulant Kopliku, Sek. I Pergj., Kryeredaktor
i Shkodra TV1 Shkoder 3. Sokol Pepushaj, Zv.President, drejtor i
Shqiperia Etnike 4. Ardian Hoti, zv. President, TV Vizion Plus 5. Anila Dushi, Financiere, Shekulli 6. Vasel Gilaj, Antar, Kryeredaktor TV Kopliku
M.Madhe 7. Fatime Kulli, Antare, Radio Tirana Drejtor Ekzekutiv,
Gasper Marku, TV Alsat Cilet jane personat
qe UGPV I ka vleresuar me tituj nderi President Nderi - Nikolle LESI,
pioner i gazetarise se pavarur shqiptare, botues i gazetes se pare te pavarur
Koha Jone. Antar Nderi - Hamit BORICI,
pedagogu i pare i Gazetarise Shqiptare, emer i madh i teorise se gazetarise. - Pjeter ARBNORI,
ish- Kryetar i Kuvendit te Shqiperise, figure e njohur e letrave shqipe,
publicist dhe shkrimtar i shquar - Alban KRAJA,
pioner i gazetarise se pavarur ne Shkoder dhe Veriun e Shqiperise,
bashkethemelues dhe Drejtor i gazetes Lajmetari i Shkodres. Mirenjohje - Roberto ORLANDO,
konsull i Italise ne Shkoder - Shkelqim DRACINI
(pas vdekjes), pioner i gazetarise se pavarur ne Shkoder, drejtues i gazetes
Shkodra - Ymer STRINIQI,
figure e gazetarise sportive shqiptare - Asllan DOGJANI,
ish- drejtor i Policise se Qarkut Shkoder - Luiz EJLLI, Mbret
i Etheve 2 Falenderim - Gjergj LEQEJZA,
zv.minister i Energjitikes - Ramadan
HASANAJ, prefekt i Qarkut Shkoder - Lorenc LUKA,
kryetar i Qarkut Shkoder - Artan HAXHI,
kryetar I Bashkise Shkoder - Ormir RUSI,
ish- kryetar I Bashkise Shkoder - Engjell
GJONDREKAJ, drejtor Ujesjelles- Kanalizime Qytet Shkoder - Nik NDOCI, drejtor
I KESH-it Shkoder - Engjell RADOHINA,
bisnesmen - Pellumb DANI, shef
I Emergjencave Civile, Prefektura Shkoder - Ndreke RUKAJ,
drejtor i Albtelekom Shkoder Presidenti i Nderit
Nikolle LESI dhe Presidenti i UGPV-se Blerti DELIJA Antari i Nderit
Hamit Borici, Drejtori Ekzekutiv Gasper Marku dhe Financiere Anila Dushi Prof. Borici,
Antarja e Presidences Fatime Kulli dhe bashkethemeluesja e UGPV-se, Esmeralda
Delija Presidenca e
UGPVS-se, gjate nje takimi te zhvilluar me liderin e opozites shqiptare,
prof.dr. Sali Berisha, Shkoder 2005 Zyra e
Shtypit e UGPV-se Antari i Nderit Hamit Borici, Drejtori Ekzekutiv Gasper Marku dhe
Financiere Anila Dushi, Unioni I Gazetareve Profesioniste te Veriut I
propozon Moisiut Prof. Dr. Hamit BORICI
Mjeshter i Madh Burime
nga Presidenca pohojne se Presidenti I Republikes e vlereson pozitivisht
propozimin e UGPV-se. Prof. Dr. Hamit Borici, Antar Nderi i Unionit te
Gazetareve Profesioniste te Veriut (UGPV) eshte padyshim nje nga emrat me te
medhenj te gazetarise teorike shqiptare. Prof. Borici eshte pedagogu i pare i
Fakultetit te Gazetarise Shqip-tare. Kontributi i tij eshte unikal ne botimin
e dhjetera librave profesionale per gazetarine, duke krijuar ne vetvete nje
shkolle shqiptare ne kete fushe, pse jo edhe me emrin e eksperien-cen e tij
personale. Nuk duhet lene ne harrese edhe kontributi publicistik i Prof.
Boricit gjate shume dekadave ne organe te ndryshme te shtypit shqiptar. Per te gjitha keto, Unioni i Gazetareve Profesio-niste
te Veriut, me qender ne Shkoder, e vetmja shoqata aktive e ketij lloji ne
veriun e Shqiperise, i ka propozuar zyrtarisht Presidentit te Republikes
Alfred Moisiu, qe ti akordoje Prof. Hamit Boricit urdherin mese te merituar
Mjeshter i Madh. Per kete qellim, Presidenca e UGPV-se ka depozituar
shkresen-propozuese zyrtare ne Presidence, duke i kerkuar mbeshtetje edhe dy
shoqatave te tjera homologe si Lidhja e Gazetareve Profesioniste me kryetar
Ylli Rakipi dhe Shoqata e Gazetareve Profesioniste me kryetar Armand
Shkullaku. Burime nga Presidenca, bejne me dije se presidenti Moisiu e ka
vleresuar propozimin e UGPV-se dhe eshte shprehur pozitivisht. Tashme mbetet
qe formalisht, te behet edhe akordimi i titullit per Prof. Boricin. Per te
gjithe ata qe duan te njohin personalitetin e Prof.Dr Hamit Borici, po
percjellim CV-ne e tij. Curriculum Vitae e Profesor Dr. Hamit
Boriēi Publicist, pedagog, studiues, historian i gazetarisė Adresa: Rruga: Komuna e Parisit; Pallati 142, hyrja I, ap. 7; Tirane Tel. (H) +355 4228178; Tel. (M) +355 69 21 32 783 E-mail: hamitborici@yahoo.com Tė dhėna personale Datėlindja: 20.03.1930 Vendlindja: Shkodėr Shqipėri Vendbanimi: Tiranė Kombėsia: shqiptare Gjendja familjare i martuar Shkollimi · Shkollėn fillore e kreu nė qytetin e Shkodrės · Mėsimet e mesme i kreu nė Shkollėn Pedagogjike Shejnaze
Juka nė Shkodėr. · studioi pėr gazetari nė Universitetin Llomonosov nė Moskė
Rusi. · U diplomua pėr gjuhė e letėrsi shqipe nė Fakultetin
Histori-Filologji tė Universitetit tė Tiranės. · Studimet pasuniversitare dhe i kreu gjatė viteve 1974-1978 nė
Universitetin e Tiranės i profiluar pėr letėrsinė publicistike. Kualifikimi shkencor a. Grada shkencore · Nė mars tė vitit 1981 kam mbrojtur gradėn shkencore KANDIDAT I SHKENCAVE
(Vendim i Komisionit tė Lartė tė Atestimit, nr. 39 datė 17.06. 1981) · Nė maj tė vitit 1988 kam mbrojtur gradėn shkencore DOKTOR I
SHKENCAVE (Vendim i Komisionit tė Lartė tė Atestimit, Nr.178, date
09.07.1988) · Mė ėshtė dhėnė edhe njė DIPLOMĖ (Shtojcė) me gradėn shkencore
DOKTOR (Vendim i Kėshillit tė Ministrave Nr. 351, date 30.06.1993., nr. i
regjistrit 611) b. Tituj shkencorė: · BASHKĖPUNĖTOR I VJETĖR SHKENCOR (Docent), Vendim i
Komisionit tė Lartė tė Atestimit, Nr. 93, date 22.02.1984) · DREJTUES SHKENCOR (Profesor), Vendimi i Komisioit tė Kualifikimit Shkencor pranė
Kėshillit tė Ministrave tė Shqipėrisė, Nr. 30, date 31.01.2000. Pėrvoja gazetareske · Korrespondent i gazetės Zėri i rinisė pėr rajonin e
Shkodrės (1954-1958) · Gazetar, redaktor dhe pėrgjegjės redaksie nė gazetėn e
pėrditshme Bashkimi nė Tiranė (1963-1974). · Kryeredaktor gazetės sė pėrditshme Bashkimi nė Tiranė
(1978-1990). Pėrvoja pedagogjike · Njė nga themeluesit i tė sė pares Degė-Katedėr tė Gazetarisė
(1964) · Pėr mė shumė se 40 vjet ligjėrues, titullar i lėndėve:
Teoria dhe praktika e gazetarisė dhe Mjeshtėria (Format e pasqyrimit
publicistik), ligjėrues edhe i lėndės Historia e Gazetarisė dhe Etika
profesionale e gazetarisė · Vijoj pedagog i jashtėm i Departamentit tė Gazetarisė nė
Universitetin e Tiranės dhe ligjėrues
nė Fakultetin e Gazetarisė Faik Konica nė Prishtinė (Kosovė). Veprimtaria pedagogjike e shkencore
nė forumet drejtuese · Shef i Katedrės sė Gazetarisė nė UT (1986-1991) · Anėtar i Kėshillit Shkencor tė Institutit Gjuhėsisė e tė
Letėrsisė tė Akademisė sė Shkencave (1980-1985) · Anėtar i Kėshillit Shkencor tė Fakultetit tė Shkencave
Politike-Juridike (gazetari) tė Universitetit tė Tiranės (1986-1989) · Anėtar i Kėshillit Drejtues tė Fakultetit Histori-Filologji
tė Universitetit tė Tiranės (2001-2003) Botimet I. TEKSTE UNIVERSITARE 1. Teoria dhe praktika e shtypit (- cikėl ligjeratash, mbajtur
nė degėn e gazetarisė, Tiranė 1972) 2. Llojet e shkrimeve informative dhe analitike tė gazetarisė
(1985) 3. Redaksia dhe puna e gazetarit (1986) 4. Njė shekull e gjysmė publicistikė shqiptare (1848-1997) 5. Doracak i gazetarit (2000) 6. Gazetaria -1 (2000, ribotim 2003) 7. Gazetaria -2 (2002, ribotim 2004) II. MONOGRAFI 1. Mbi disa probleme e gjini tė publicistikės (1973) 2. Publicistika letrare (1982) 3. Gazetaria dhe Publicistika
(1990) III. PUBLICISTIKĖ 1. Kosovė
Nė jetėsim tė lirisė (Udhėpėrshkrime, artikuj, ese,
Prishtinė 2001) dekorime: Pėr veprimtarii
publicistike, pedagogjike e shkencore ėshtė dekoruar edhe me: 1. Me Urdhėrin PĖR SHĖRBIME TĖ SHQUARA SHTETĖRORE DHE SHOQĖRORE
TĖ KLASIT I. dekreti nr. 6193, dt. 29.5.1980) 2. Me Urdhėrin FLAMURI I KUQ I PUNĖS. (Dekreti nr. 7205.
Dt. 5.3.1988) Zyra e Shtypit e UGPV-se Fati i
keq i Liliana Halilit nga Peja Shumė shqiptarė tė Kosovės janė bėrė viktima tė
dhunės dhe raprezaljeve serbe. Por, fati i vajzave ka qenė shumė mė i keq. E
tillė ėshtė edhe kjo vajzė qė po publikojmė edhe me fotografi. Quhet Liliana Halili,
lindur mė 5 maj 1975 nė Pejė tė Kosovės. Kėsaj vajze para katėr vjetėve
serbėt i dogjėn shtėpinė dhe i vranė babėn Zef Halili dhe nėnėn Marije
Petrash. Nuk mjaftoi vrasja e prindėrve, por edhe e u pėrdhunua nga disa
serbė. Nga njė vajzė e mirė kosovare, me dėshira e aspirata pėr jetėn, ajo
tashmė traumatizohet dhe rrjedha e jetės i merr sė prapthi. Mbetet e vetme,
nė mes tė rrugės, pasi Kosova nuk ka organizma qė merren me rehabilitimin e
viktimave tė tilla. Liliana Halili gjen njė mundėsi dhe niset pėr Maqedoni.
Por, sipas burimeve tė gazetės sonė qė nuk duan tė konfirmohen, pasi mendojnė
se do tė kenė pasoja me jetėn, kjo vajzė, duke qenė e vetme nė Maqedoni, duke
qenė e stresuar, duke qenė nė vėmendjen e grupeve mafioze qė merren me
trafikimin e vajzave, duke qenė se ishte rritur e edukuar nė Kosovė me
ndjenja morali, bėn si bėn dhe ikėn edhe nga Maqedonia. Merr rrugėt e
Perėndimit. Fati i saj sot nuk dihet, por ėshtė mjaft i zi, si edhe i shumė
vajzave tė tjera kosovare, viktima tė pėrdhunimit. Ėshtė edhe kjo njė plagė shumė e rėndė pėr jetėn
kosovare. Korresp. i Shqipėria Etnike |