Nr. 64 i gazetës në print

Eshte bere tashme tradite ne Shqiperi qe kur nje parti e re krijohet si rezultat i ndarjes nga nje parti ekzistuese, pavaresisht se me cfare emri njihet zyrtarisht, ajo identifikohet me emrin e kryetrit te saj.

Rrenjet e kesaj tradite mund te gjenden thelle ne shekuj (kujtoni strukturen klanore te shoqerise shqipatre te dominuar gjithnje nga prijesi), por ajo mund te spiegohet edhe me faktin se ndarjet e partive kane ardhur me teper per papajtueshmeri interseash dhe egoje personale midis udheheqseve te tyre se sa nga mosperputhje thelbesore ne filozofine politike.  Si rezultat, kemi sot parti qe njihen si te Pollos, te Shehit, te Cekes, te Imamit, te Lacos, te Milos, te Selfos, etj.  Me turin e tij anti-Nano, Ilir Meta duket se po i shton gjasat qe nje parti tjeter te futet ne kete liste — partia e Metes.

Renditja e partise se supozuar te Metes ne te njejten liste me partite e mesiperme nuk do te thote se partia e tij do te jete domosdoshmerisht nje parti po aq e vogel. Perkundrazi, partia e Metes ndoshta do te jete partia e pare shqiptare lindur nga divorci me nje parti te madhe, e afte te fitoje rreth 20% te votave.  Por sidoqofte, ajo, pavaresisht nga emri me te cilin do te pagezohet, do te njihet thjesht si partia e Metes.

Kjo sepse, sado te mundohet ta paraqese partine e tij si strumbullarin e te shumepriturit pol te trete politik dhe si nje parti me filozofi te re politike, Meta do ta kete teper te veshtire ta ktheje ate ne nje tende gjithperfshirese qe do te terhiqte ne mase elektoratin e revoltuar nga sistemi i sotem politik.  Ne historine e pluralizmit shqiptar, nje tende te tille arriti ta krijoje vetem PD-ja ne vitin 1991.  Dhe per kete arsye ajo nuk u identifikua atehere si partia e Berishes, por thjesht si PD.

Me nje skelet organizativ bazuar te FRESH-i, me nje udheheqje te perbere nga deputete socialiste qe jane te pakenaqur nga Nano, dhe me nje elektorat qe perjetsisht do te ngelet anti-Berishe, partia e Metes vetvetiu do te pozicionohet ne ate qe per arsye historike quhet e majta shqiptare.  Thene ndryshe, partia e Metes nuk do te shkaktoje zgjedhje te reja — ajo thjesht do te detyroje Nanon qe realisht te bashkeqeverise me Meten dhe pasuesit e tij.  Duke krijuar nje parti te pozicionuar majtas, Meta i heq Nanos armen me efikase qe ka perdorur deri me sot per shtypjen e kundershtareve brenda partise — nevojen e unitetit ne perballjen me “gogolin Berisha”.   Duke qene ne krye te partise se tij, Meta nuk do te kete me nevoje te manovroje brenda grupit socialist parlamentar, i cili dominohet nga bolshevizmi i Gramoz Rucit, por do te ulet ne tavolinen e negociatave me Nanon ne pozita pothuajse te barabarta.

Nderkohe qe krijimi i partise se Metes do t’i sherbente atij dhe bashkpuntoreve te tij ne planin politik, edhe demokracia shqiptare do mund te perfitonte dicka nga nje levizje e tille.  Kontrolli i pushtetit nga nje njeri i vetem gjithnje bart rrezikun e asfiksimit te demokracise — kushdo qe ka nevoje per nje shembull ilustrues te kesaj maksime mund ta gjeje ate ne Shqiperine e viteve 1996-97.  Duke iu imponuar Nanos si nje i barabarte, Meta do t’i vinte fre arrogances dhe kontrollimit abuziv te pushtetit qe Nano po demostron gjithnje e me teper.  Me pak fjale, nje koalicion i institucionalizuar midis tyre do te kishte potencialin e demokratizimit te qeverisjes.

Paragrafet e mesiperm u moren me koncepte relativisht abstrakte si orientimi politik i partise se Metes, roli i saj ne demokracine shqiptare dhe demokratizimin e qeverisjes, etj.   Ndersa per shqiptarin e thjeshte qe nuk ka pune, siguri, drita, uje, rruge te asfaltuara, etj ndoshta do te ishte me e rendesishme te dinte ne se krijimi i partise se Metes do te ndikonte ne zbutjen e ketyre mungesave.  Fatkeqsisht, autori i ketij shkrimi, megjithese u mundua te gjente permirsime te ketij lloji qe do te mund t’i atribuoeshin daljes ne skene te partise se Metes, nuk arriti te peshkoje ndonje gje qe ia vlente te permendej.  Nderkohe, nje peshk i madh ra ne rrjeten e perkeqsimeve — kjo ndodhi kur u presupozua se Meta do te vazhdoje te mbetet skllav i unitetit socialist.

Albert Vataj, Sokol Pepushaj

Meta: Veriu në qendër të vëmendjes së LSI-së

Drejtuesi i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta, i shoqëruar edhe nga deputeti Ndre Legisi, zhvilluan dje, disa takime në qytetet e Kukësit dhe Krumës, në Has, si stacioni I pare në Veri që do të vazhdonte edhe me qytete të tjera. Në këto takime, ku merrnin pjesë mjaft socialistë dhe mbështetës të LSI-së, u shkëmbyen mendime mbi gjendjen politike në vend dhe veçanërisht për situatën e rënduar shoqërore dhe ekonomike në zonat veriore të vendit. “Kjo gjendje ka ardhur, – theksoi Meta, – si pasojë e papërgjegjshmërisë të klikës uzurpatore në krye të Partisë Socialiste dhe në qeveri, e cila e ka vënë veten e saj në shërbim të monopoleve, duke injoruar hallet e popullit. Veriu i vendit, – vazhdoi Meta, – jeton sot në vështirësi të mëdha. Ai është lënë në harresë dhe investimet publike janë të pakta. Por edhe në ato pak raste, kur jepen financime, kriteri i tyre nuk është përmirësimi i jetesës tuaj, por politik. Kjo ka sjellë shpërdorimin e fondeve publike, siç denonconi ju me të drejtë. LSI është e vendosur të legjitimohet si një forcë e institucionalizuar politike, ç’ka do të ngjasë në ditët e ardhshme, për të parandaluar ardhjen e opozitës në pushtet dhe për t’u dhënë socialistëve një alternativë të besueshme, që t’u rikthejë atyre besimin tek politika dhe institucionet. LSI është e angazhuar për ta pasur Veriun në qendër të vëmendjes dhe politikës së saj. Në këto takime deputetët Meta dhe Legisi shoqëroheshin edhe nga Qemal Elezi, njëri ndër figurat më të shquara të PS-së në Kukës dhe përfaqësues i saj në institucionet e PS-së dhe në ekzekutiv, si dhe nga Adem Lala, njëri ndër aktivistët kryesorë socialistë në Has.

Korrespondenti

Çfarë tha Nano një ditë më parë

Meta, Braho, Muçi ose Prifti janë të pakënaqur me mungesën e posteve që i kanë pasë fituar vetëm nga kjo mazhorancë dhe i mban mendja se mazhoranca dhe puna juaj, puna jonë e përbashkët është që ata t’i bëjmë vetëm kryeministra apo ministra

Nuk mund të kandidojmë më deputetë që mandatin e kanë përdorur për të pirë birra në kafenetë e Tiranës duke shpifur apo sharë ministrat e qeverisë suaj

Nuk mund të pranojmë të kandidojmë më deputetë që kënaqen kur Berisha shan me libër shtëpie kryetarin tonë të Kuvendit apo anëtarët e kabinetit qeveritar dhe struken me shpresën se nuk do t´ua përmendë emrin atyre

Konflikti Nano-Meta, lojë nervash

Eshtë konsideruar një lojë nervash ajo që po ndodh mes Nanos e Metës. Të dy palët, të cilët kanë shtuar tonet e sulmit ndaj njëri-tjetrit, duket se kërkojnë t´i lënë kundërshtarit në dorë lëvizjen e parë për të kërkuar përjashtim nga partia, ose për të shpallur parti të re. Mbështetësit e Nanos janë shprehur dje të habitur me këmbënguljen e Metës për të vazhduar ta konsiderojë lëvizjen e tij “pjesë të PS-së”, ndërkohë që metistët e shikojnë vonesën e përcaktimit të saktë të emrit të lëvizjes si një përpjekje për të bindur bazën e PS-së se duhen mbështetur dhe jo larguar.

Korrespondent

    Interpoli: Në zyrat e institucioneve të shtetit shqiptar ka skandale seksuale

Sipas burimeve të besuara nga Ministria e Rendit Publik, mësojmë se; pranë strukturave të Interpolit Shqiptar gjurmohen rastet e marrëdhënieve seksuale të drejtorave dhe shefave të institucioneve shtetërore me sekretaret, apo punonjëset e administratës nëpër zyra dhe banjot e institucioneve. Interpoli, pasi e ka kryer detyrën e vet, duke i zënë të gjithë ata kriminelë që shëtisin lirshëm, me pasaporta fallso nëpër botë, pasi i ka riatdhesuar prostitutat që punojnë me dhe pa dëshirë nëpër Evropë, ka përgatitur planin e gjurmimit dhe zbulimit të seksit të paligjshëm.

Këtë aksion të moralshëm kërkon ta shtrijë në të gjitha ministritë e shtetit shqiptar. Për t’i paraprirë aludimit iluziv të Ministrisë së Rendit Publik, Kryeministri Fatos Nano ka bërë prezent shqetësimin e tij, në një mbledhje të radhës, ku ka cituar; -Ndalohet rreptësisht ardhja në punë në institucionet shtetërore, e femrave të veshura gjysmë nudiste, se na tundohen burrat e shtetit!

Ka të drejtë zoti Nano. Po a zbatohet në të vërtetë kjo normë estetike e etikës zyrtare të punonjësve të administratës në institucionet shtetërore, që nga Ministria e Drejtësisë e deri tek bashkitë e rretheve??? Fundja, fundit, pse duhet të mendojmë që burrat e shtetit janë fajtorë, kur ndodhen para sekretareve me minifund e shalë të gjata, me gjysmën e gjoksit jashtë edhe në kërthizën e barkut vezullon vathi ngulur në mish? Syri s’ka faj që lundron në joshjen e intimitetit. Një mendje është e shkreta, turbullohet… dhe mbyllet dera e zyrës me çelës… Mbingarkesat epshore janë të rrezikshme për shëndetin. Ka raste, nga dehja e epshit shtazarak, burrat harrojnë edhe autoritetin e postit dhe sulen në nevojtoret e institucionit, për derdhjen e flirtit. Po ç’faj kanë burrat e shtetit, apo titullarët e pushteteve lokale, ku sekretaret dhe punonjëset e administratës vijnë në punë të veshura sikur të jenë klientet e trotuareve të natës???

Megjithatë, s’kemi të drejtë t’i gjykojmë keq. Edhe ato kanë një arsye të fortë, që i fusin në kurthin e seksit këta burra të ethshëm për seks.

Paaftësia në punë është nocion shkatërrimi në profesion, por jo në hormone. Këto fenomene të procesit intim, që ngjasojnë si lehjet e ndërzimeve të qenve rrugaçë, kanë dëshmitar të vetëm muret e zyrave dhe fatkeqësisht edhe jakat e këmishave të burrave “fatkeqë” njollosur nga buzët e kuqe… Por fatmirësisht në mediat nuk kemi lajme skandaloze për t’i bërë publike, pasi burrat e shtetit shqiptar janë shumë të ndershëm në pandershmërinë e tyre, ashtu sikurse aftësia profesionale e këtyre modeleve femra që paaftësinë e tyre e konvertojnë me seks në ambientet ku punojnë. Pa dashur të gjykojmë jetën private të çdo individi, burrë shteti ose jo, na gëzon fakti që burrat shqiptarë janë potent në seks. Se fenomene të tilla kemi dëgjuar edhe nga personalitete të politikës botërore, siç ishte edhe rasti i vdekjes në rrethana misterioze të ish-ambasadorit amerikan, z. Xhefri në Liqejtë e Lurës…

Pa dashur të përmendim edhe emra të tjerë të politikanëve në botë, që s’i kanë shpëtuar dot skandaleve, por lidhjet e tyre kanë një ndryshim; nuk i ngatërrojnë përgjegjësitë institucionale me ngërthimet e jetës private.

Prandaj, strukturat e Interpolit të Ministrisë së Rendit Publik, e kanë marrë seriozisht zbulimin dhe ndëshkimin e “krimit” intim të seksualitetit nëpër zyrat e institucioneve të shtetit shqiptar.

Për këtë janë hartuar plane konkrete me inspektorë të krimit seksual. I urojmë suksese në nismën e tyre, dhe mos u kryqëzofshin me fijet e merimangës të pushtetarëve të fuqishëm, për të normalizuar moralin e pamoralshëm.

Nga Fatime Kulli

Kohë për terrorizëm

Orland Zef Gjoni, 17 vjeç, u pushkatua me armë zjarri më 28 gusht në fshatin Trush. Ngjarja makabër ka ndodhur publikisht në lokal. Dëshmitarë okularë thanë për gazetën “Shqipëria Etnike” se i riu u vra në emër të Allahut, pasi një grup islamikësh kishin shtruar ëmbëlsirë në lokal, duke bërtitur se muslimanët do e fitojnë luftën në Irak, duke mposhtur me turp Amerikën dhe gjithë ushtrinë e aleancës shumëkombëshe. I riu Gjoni ka ndërhyrë në bisedë, duke thënë se terroristët nuk kanë zot, pasi vetëshpërthimi i kamikazëve është antinjerëzor e antibesim. Kaq është dashur dhe është pushkatuar, duke mbetur i vdekur në vend. Pasi kanë zbrazur automatikët, një islamik me mjekër të gjatë ka deklaruar se kemi hesape për të larë në veri të Shqipërisë dhe ka përmendur edhe emrin Ardian Urita, kushëri i largët i viktimës.

Vrasja e 17-vjeçarit Gjoni dyshohet të ketë lidhje edhe me vrasjen e babës dhe vëllait të Ardian Uritës, të quajtur respektivisht Gjon Shuk Urita dhe Gjeto Gjon Urita, vite më parë. Në të vërtetë Ardian Urita ka vite që për siguri të jetës është detyruar të largohet nga Shqipëria, ndoshta për të mos u kthyer më. Gjithsesi, akti barbar i vrasjes së të riut Orland Gjoni, ka ardhur pak ditë pasi fondamentalisti Abdi Baleta ka dhënë një intervistë të gjatë te Televizioni “Shkodra TV1”, ku u bën publikisht thirrje forcave shumëkombëshe të drejtuara nga Amerika e Britania, të tërhiqen nga Iraku dhe mos të provokojnë sipas tij, “vëllezërit muslimanë”. E, kur terrori bëhet përmes mediave, atëherë do të thotë se është kohë e përshtatshme edhe për të vrarë besimtarë katolikë pa probleme. Është detyrë e shtetit, nëse i ka mbetur paksa moral, të bëjë hapa konkretë për qetësi e tolerancë fetare.

Vasel Gilaj

Vlora është e trazuar nga pasiguria për jetën

Në qytetin e Vlorës, në mbrëmjen e 27 gushtit, tek kthehej në shtëpi, disa persona të panjohur, sulmojnë 70-vjeçaren Fize Seferi. Gruan e sakatosur e gjejnë disa kalimtarë, të cilët e shoqërojnë në spital ku qëndron 3 net. Ajo ka disa fraktura të rënda, por mbi të gjitha është e terrorizuar. Gruaja plakë drejtohet për të kërkuar ndihmë në polici, por atje një polic i kthen vetëm një përgjigje të prerë: “S’mund të bëjmë asgjë”.

Shumëkush mund të pyesë veten se kush mund të sulmojë, të torturojë për vdekje një plakë fillikate. Në pamundësi të një përgjigjeje prej njërit prej policëve që “dinin” rreth ngjarjes, ne iu drejtuam vetë Fize Seferit, e cila fillimisht me mosbesim na tregoi versionin e saj.

Ajo ka disa muaj që është kthyer nga shteti fqinjë, Greqia, ku ka qëndruar pa shkëputje rreth 1 vit e gjysëm. Me mendimin se ngjarjet e dy viteve më parë, verë 2002, do të ishin harruar dhe ajo mund të jetonte në qetësi në shtëpinë e saj, kthehet në vendin e lindjes. Por atje, disa persona i kanë shkuar në shtëpi. Ata e kanë pyetur se ku fshihet djali i saj, Gani Seferi bashkë me gruan. Ajo nuk u ka kthyer përgjigje. Ata i kanë shkatërruar, thyer shumë gjëra dhe janë larguar duke e kërcënuar edhe me vdekje. Gruaja, për t’u shpëtuar kërcënuesve, ka lënë shtëpinë e saj dhe është vendosur në qytetin e Vlorës. Ajo ka patur frikë se do t’i ndodhte e njëjta gjë që ndodhi djalit të saj prej këtyre kriminelëve. Ajo nuk pranon, e frikësuar, të tregojë se çfarë i ka ndodhur atij, por thotë se ai është detyruar të jetojë i fshehur bashkë me gruan që ata mos ta gjejnë. Por ajo nuk e di se a është i sigurtë atje ku fshihet.

Pas disa javësh qëndrimi në Vlorë, asaj i ndodh ky sulm. Ajo pohon se kanë qenë të njëjtët njerëz prej të cilëve ajo u mundua të largohej. Ata i kanë thënë se kjo gjë nuk ka mbaruar ende derisa ata ta gjenë Gani Seferin, me të cilin, si janë shprehur: “kanë hesape të palara”. Tani ajo jeton me frikë se ata do të kthehen përsëri dhe asnjë nuk mund ta ndihmojë atë. Shteti është impotent, madje as ka qëllimin e mirë të sigurojë për jetën e shtetasve të vet.

Korrespondent i “Shqipëria Etnike”

    Pushteti i krimit

Ka kaluar kufijtë e durimit pushteti i krimit në Shqipëri. Askush që nuk është në anën e pushtetit, nuk e ka jetën të sigurtë. Një personalitet i letrave shqipe ka disa kohë që matet të bëjë një shkrim të bujshëm për një deputet dhe jo pak herë i është thënë se mund të vritet nëse guxon të prekë qoftë edhe me fakte shumë të sakta dhe në numrin tjetër do bëjmë një shkrim emocional, ku pavarësisht pasojave do i themi ato që mendojmë. Po njerëzit e thjeshtë atëherë si ndihen në këtë çorbë krimi, në këtë klimë me kaq tensione e kaq të papritura. Keq, shumë keq. Të pasigurtë, shumë të pasigurtë. I tillë është edhe i riu demokrat Florian Hilë Vuka, lindur më 22.09.1979. I rrjedhur nga një familje me taban antikomunist, i persekutuar politik, me librezë anëtarësie, është dalluar si veprimtar i PD-së. Ka qenë edhe vëzhgues i kësaj force politike në zgjedhjet e pushtetit vendor të 12 tetorit 2003 në lagjen “Tre Heronj”, në atë lagje ku oficerë të policisë u kapën duke hedhur 100 fletë votimi fallco në favor të kandidatit socialist për kryebashkiak të Shkodrës, Gjergj Leqejza, sot zëvendësministër i energjitikës shqiptare. Pra, Florian Vuka është përballur me presionin për të pranuar manipulim votash dhe pasi nuk ka pranuar, është dhunuar, si shumë të tjerë. Më vonë i është kërcënuar i ati, nëna, të cilën e ka intelektuale, mësuese, por edhe vëllai e motra. Presionet kanë qenë të vazhdueshme, deri sa një ditë u detyrua të braktisë Shqipërinë. Pra, Florian Vuka, ashtu si shumë shokë e shoqe të tij që janë kërcënuar me jetë, zgjedhin si zgjidhje ikjen nga ky pushtet i krimit.

Vasel Gilaj

    Vazhdon persekutimi ndaj familjeve antikomuniste

Shkodra, e njohur si qyteti antikomunist vazhdon të përballojë përsëri persekutimin e qeverisë social-komuniste që vazhdon të persekutojë. Një nga familjet më të njohura si antikomuniste në qytetin e Shkodrës është edhe familja e Benard Shtjefnit, i lindur në Shkodër më 9.02.1941. I burgosur politik gjatë regjimit të Enver Hoxhës, ku u dënua me 18 vjet heqje lirie.

Sot vazhdon të persekutohet dhe të terrorizohet nga shteti në fuqi, për bindjet e tyre kundër këtij pushteti.

Mbas kthimit të social-komunistëve në pushtet në vitin 1997, kalvari i persekutimit vazhdoi me shpejtësi për familjen Shtjefni. I persekutojnë dhe fëmijët e Benardit, Anton Shtjefni dhe Arjan Shtjefni, për kontributet e mëdha që ka dhënë në gjirin e Partisë Demokratike të Shkodrës. Kulmi arrin kur djali i madh i Benardit, Anton Shtjefni, i datëlindjes 19.11.1974, pas datës 21 mars 2003 zhduket dhe nuk dihet asgjë për të nga familja.

Ndërsa djalin tjetër, Arjan Shtjefnin e burgosin disa herë me radhë, ku me datë 2 tetor 2000 e burgosin dhe e plagosin rëndë në dhomat e paraburgimit.

Pra persekutime mbas persekutimesh, gruaja e Benardit, Alberta Shtjefni duke parë këto terrore të padrejta ndaj familjes së saj dhe të bijve, kalon një infarkt të rëndë, ku sot me sy të përlotur shpreson kthimin e dy djemve të saj, Antonit të zhdukur dhe të Arjanit, i larguar nga Shqipëria me bashkëshorten e tij, për të shpëtuar jetën e tyre nga rreziku.

Zef Nika

    Afrim Kurtaj duhet të ndëshkohet për një krim që kurrë s’e ka kryer

Quhet Afrim Rexh Kurtaj. Ka lindur në një lagje periferike të qytetit të Koplikut më 6 Janar 1971. Familja e tij e besimit mysliman, por që nga banorët vendas quhen magjypë (gabelë) nuk dihet si janë vendosur para më shumë se 50 vitesh në lagjen Palvar rreth 2km larg nga qyteti i Koplikut që njihet edhe si qendër e rrethit të Malësisë së Madhe. Babai i tij, Rexhë Kasem Kurtaj me të shoqen Rushen, e divorcuar më parë me Shaban Hotaj, me të cilin kishin patur edhe një djalë, Durimin, që bashkëjetonte me dy vëllezërit e tij nga nëna, Ziain e Afrimin, me shumë mundime kishte arritur të krijonte njëfarë jetese normale e pa probleme. E keqja erdhi ashtu krejt papritmas… Vëllai i Afrimit, Ziai në një zënkë banale ka rrahur Zef Martinin. Ngjarja ka ndodhur në muajin qershor 2003, në afërsi të qytetit të Koplikut. Ky i fundit vetëm pas një muaji për të çuar në vend nderin e nëpërkëmbur, pasi ishte rrahur nga një magjyp, i zë pritën babait të Ziait, Rexh Kurtaj mbi të cilin derdh pa iu dridhë dora një karikator me fishekë e duke e lënë të vdekur në vend. Dhe nuk ishte e thënë që gjithçka të përfundonte këtu. Edhe magjypët në Shqipëri veprojnë sipas ligjeve të Kanunit të Lekë Dukagjinit. Vetëm pas një viti nga vrasja e Rexhës, vëllai i Afrimit nga nëna, Durimi, pikërisht paraditen e 9 korrikut, të premten, aty rreth orës 10⁰⁰, vret në qendër të qytetit Zef Martinin dhe djalin e tezes së tij, Pjetër Agnorin, duke marrë kështu gjakun e njerkut e njëheraz duke futur në telashe dy djemtë e Rexhës, Ziain e Afrimin. E ndërsa Durimi zhduket pa lënë gjurmë pas kryerjes së krimit, dy vëllezërit, Ziai e Afrimi vendosin të largohen për t’i shpëtuar pushkës së hasmit nga fiset Martini e Agnori. Afrimi është i martuar me Agime Kurtaj e datëlindjes 14.10.1972 nga fshati Hysaj i komunës së Gruemirës dhe fryti i jetës së tyre bashkëshortore janë djali Valmiri, i datëlindjes 4 Mars 1998, e vajza Blerta, e datëlindjes 29.12.2001. Me ndihmën e disa njerëzve të njohur, të dy famlijet së bashku kanë hipur në një maune e janë larguar diku jashtë shtetit. Gjatë rrugës, vëllai i madh, Ziai, që kishte shitur 50 dynym tokë e 10 krerë lopë, zbret nga maunja së bashku me familjen e tij dhe zhduket pa lënë gjurmë, duke ia lënë gjithë peshën e gjakut Afrimit e djalit të tij të vetëm, Valmirit 6 vjeçar, të cilët veç e veç ose së bashku duhet të vriten për një krim që kurrë s’e kanë kryer. Martinajt e njerëzit e fisit Agnori kërkojnë t’i vrasin të dy pasi vetëm gjaku i dy magjypëve shlyen vrasjen e një banori vendas, sido që të ketë qenë ai. Afrimi, Valmiri e Agimja me Blertën që vështrojnë plot shpresë në foton që ilustron shkrimin, ndoshta kurrë më s’do të mund të kthehen në vendlindjen e tyre. Në Shqipëri, Kosovë, Mal të Zi e Maqedoni askush nuk i do as i përkrah rracën e magjypëve, siç ndodh në botën e qytetëruar e ku jeta, të drejtat dhe liritë e personit mbrohen e garantohen me ligj pa dallim race, feje, krahine dhe ideje.

Rifat Ymeri

    Me Eminin vritet shpresa.  Lamtumirë, miku ynë!

Jo vetëm unë, gazetarët e Veriut e mbarë Shqipërisë, shkodranët e veriorët, por të gjithë shqiptarët e kanë pritur me hidhërim lajmin për vrasjen e Emin Spahisë, Kryetar i Lidhjes së Misionarëve të Paqes së Shqipërisë. Spahija, siç e thërrisnim ne gazetarët, ishte kthyer në një simbol të shpresës së përbashkët për frenimin drejt zhdukjes së hakmarrjes dhe gjakmarrjes primitive në emër të Kanunit 600-vjeçar. Misionari, ndërmjetës dhe iniciator i qindra pajtimeve në mbarë vendin dhe në hapësirën ballkanike mbarë shqiptare, çlirues nga ngujimi i mijëra familjeve dhe fiseve, shpresëdhënës i qindra fëmijëve që e shikonin nga pas hekurave të dritareve të ngujimit, Emin Spahija, në lulen e rinisë dhe fuqive të tij, nuk jeton më…

***

Imazhi im i parë për Emin Spahinë është krijuar në pranverën e vitit 1997. Ndërsa të gjithë mendonin të largoheshin nga Shkodra e Shqipëria, ndërsa të gjithë kujdeseshin të ruanin kokën e tyre dhe të të afërmve, Emini si pak të tjerë, mori përsipër ruajtjen e institucioneve të shtetit shqiptar. Pamja e tij më ka mbetur e ngulitur dhe shpesh, ndërsa bashkëbisedonim në kohët që do të vinin, ai ndjehej krenar për kontributin që kishte dhënë në mbrojtjen e atyre pak institucioneve që tentonin të qëndronin në këmbë në vitin 1997.

***

Më vonë, me Eminin do të më lidhte puna në Shkodra TV1, ku unë fillova punë në mesin e shtatorit të vitit të çmendurisë kolektive. Një pajtimtar shembullor, një njeri që nuk pritonte të vinte interesat e familjeve të ngujuara përpara sigurisë së tij personale. Janë me qindra familjet ku Emini futej me guxim, edhe pse sipas ligjeve të Kanunit, lejohej të futej vetëm prifti apo hoxha dhe gratë. Një njeri energjik, gjithmonë i qeshur, i ëmbël dhe i komunikueshëm, gjithmonë në lëvizje, gjithmonë në shërbim të më nevojtarëve, me fjalën aq të peshuar, aq ngjizëse. Në këto 7 vjet të kontakteve të mia me Eminin, asnjëherë nuk pata mundësinë ta shoh të nevrikosur, asnjëherë të ngrinte zërin. Emini kishte krijuar konturet e një njeriu të paqes, të mirëkuptimit dhe pajtimit në mes njerëzve pa asnjë lloj dallimi.

***

Bashkëpunimi me Eminin u ngushtua shumë pasi fillova punë në TV Rozafa. Pa më të voglin dyshim mund të them se ai ishte ndër miqtë e këtij televizioni, siç ishte mik edhe i gazetës “Shqipëria Etnike” dhe i mediave të tjera, por edhe i gazetarëve në përgjithësi. Nuk ka asnjë koleg të të gjitha mediave, që të mos ketë krijuar një imazh të mrekullueshëm për raportet me Eminin. Puna e bërë nga ai dhe Lidhja e Misionarëve të Paqes së Shqipërisë, i kishte kaluar prej kohësh të gjitha përmasat normale. Kishte filluar të kthehej shpresa, kishte filluar që fjala “Falje” të përmendej përherë e më shpesh, të futej përherë më shumë në fjalorin tonë, në shpirtin tonë. Nënat dhe gratë shamizeza, fëmijët që rrallë iu qeshte buza, burrat e thinjur që u mungonin bijtë, shihnin tek Emini një mundësi më shumë që i jepte kuptim jetës.

***

Askush nuk mendonte se në mëngjesin e 9 gushtit, jeta tokësore e Emin Spahisë do të merrte fund. Askush nuk e priste që plumbat të përshkonin trupin e misionarit, të njeriut të shpresës. Ata që e kanë njohur nga afër e kujtojnë mirë, se ai kishte plane të jashtëzakonshme, të cilat priste t’i materializonte, por që vdekja ia ndaloi. Shumë shpejt, nga e gjithë Shqipëria, Lidhjes së Misionarëve të Paqes, do t’i bashkoheshin 1000 të rinj e të reja. Me uraganin e tij të nisur prej shumë vitesh, tashmë me në krye të rinjtë, Emini kishte vendosur t’i kundërvihej plagës më të tmerrshme shqiptare të mijëvjeçarit të tretë, gjakmarrjes. Këto ditë, Emini kishte vendosur të shpallte publikisht këtë lëvizje, përmes një konference për shtyp, e cila tashmë nuk do të zhvillohet kurrë. U pre pra që në nisje një nismë mbarërinore kundër gjakmarrjes.

***

E, ndërsa shkruaj këto rradhë, akoma nuk më besohet se Eminin nuk do ta takojmë më. Besoj, të njëjtën përshtypje kanë edhe shumë kolegë, miq e të njohur të tij, qytetarë, fshatarë, intelektualë e punëtorë. Sigurisht, dhimbjen më të thellë e ndjejnë bashkëshortja, fëmijët, vëllezërit e motrat, të afërmit por edhe ne gazetarët, me të cilët ai nuk rreshti asnjëherë të bashkëpunojë. Falë këtij bashkëpunimi, u arrit që institucionet më të larta të shtetit shqiptar, faktori ndërkombëtar të marrë seriozisht nisma për frenimin e hakmarrjes dhe gjakmarrjes. “Ligji është ai që duhet të veprojë dhe jo Kanuni”, ishte shprehja që Emini përsëriste shpesh. Jetën njeriut ia ka dhënë Perëndia dhe vetëm ai ka të drejtë t’ia “shuajë”, ishte sentenca e tij.

***

Sigurisht, Emini nuk kishte vetëm miq. Si në çdo aktivitet edhe në atë të pajtimit, Eminit si edhe shumë misionarëve të tjerë, janë munduar t’i “fusin shkopinj në rrota”. Edhe në punën e tij fisnike, ai dhe misionarët e tjerë, kishin mjaft pengesa. Është një përballje që vazhdon dhe do të vijojë në mes përkrahësve të zbatimit të ligjit, frenimit të gjakmarrjes dhe të atyre që kërkojnë të zbatohet Kanuni, të forcohet mentaliteti i hakmarrjes dhe gjakmarrjes primitive. Megjithatë, sa ishte gjallë, Emini i sfidoi të gjithë duke i dhënë shpresë jetës, fitores së të mirës mbi të keqen, jetës mbi vdekjen. Ishte forca e tij karakteristike, energjia e tij e pashterrshme, vullneti i jashtëzakonshëm që e kthyen në një lider shpirtëror për shumë njerëz, veçanërisht ata që vuanin fenomenin e gjakmarrjes. Vdekja e tij fizike, e hoqi atë nga jeta tokësore, por të gjithë kemi fituar një simbol, një shembull që duhet ndjekur në rrugën e zhdukjes së gjakmarrjes, për t’i hapur rrugë zbatimit të ligjit, sado me pasoja është.

***

U vra një misionar. Është ky lajmi më i kobshëm që tronditi jo vetëm mediat, opinionin qytetar, opinionin ndërkombëtar, tek i cili Emini ishte shumë i njohur. U vra në lule të rinisë, babai, bashkëshorti, vëllai, miku i të gjithëve. Megjithatë, puna e bërë prej tij nuk do të shkojë dhe nuk duhet të shkojë kot. Lidhja e Misionarëve të Paqes së Shqipërisë ka pësuar një humbje të madhe, por ajo do të mbijetojë, kontributi i saj është i domosdoshëm për shoqërinë shqiptare. Ajo ka dhe duhet të ketë në krye përjetësisht presidentin e nderit, misionarin e pajtimeve, Emin Spahinë. Ai do të jetë gjithmonë i pranishëm, në mes misionarëve të tjerë, shpirti i tij do t’i udhëheqë të gjithë në rrugën e vështirë dhe me sakrifica që ka ndërmarrë. Me dhimbje duhet të pranojmë se ti, Emin, miku ynë, nga sot nuk do të jesh më fizikisht pranë nesh. E themi që tani, do të na mungosh! Pushofsh në paqe, Emin Spahija, në atë parajsë të cilën kërkove ta sigurosh për mijëra familje këtu mbi Tokë. Lamtumirë miku im, miku ynë!

Blerti Delija

    Katër plumbat që pushkatuan Emin Spahinë

Emin Spahija, ish-kryetar i Misionit Mbarëkombëtar të Pajtimit të Gjaqeve, u pushkatuar në qendër të kryeqendrës së Veriut Shqiptar, Shkodër, me katër plumba. Trupi i pajetë qëndroi plot katër orë në derë të oborrit të pallatit ku miku ynë banonte. Pas ngjarjes së bujshme, pasi ishte shumë i njohur aktiviteti i Spahisë, u ngritën plot katër pista, të cilat duket se heshtën fiks pas katër ditëve, për të mos u zbuluar asgjë, as pas katër shekujve!

Pak kush mbi këtë tokë shqiptare bëri një bekgraund aq madhështor sa Emin Spahija. Ai shpëtoi jetën e mbi 5000 shqiptarëve në konflikt, të cilët i priste plumbi i Kanunit të Lekë Dukagjinit. Dhe si për ironi të profesionalizmit të zbulimit e hetimit, nuk u gjetën të paktën katër fije floku, katër gjurmë këmbësh, katër pika gjaku, katër gjurmë gishtërinjsh, apo katër pika “djerse” nga të vrasësve. Hetimi e zbulimi e di të paktën se Emini kishte qenë katër orë në dasëm, se kish bërë nja katërqind metra me makinë, se pas parkimit kishte bërë edhe nja katërdhjetë hapa në këmbë, se ishte figurë që kërkonte vetëm ligjin.

Ajo që është e tmerrshme, Emin Spahija nuk jeton sot. Ajo që është e tmerrshme, është vrasja profesionale, çka lë të nënkuptohet se vrasësit nuk e kanë për të parën herë atë zanat. Mos qofshin me katër edhe veprimet e vrasësve.

Edhe faktorët permanent janë shumë. Njeriu që nuk bën emër është njëlloj sikur të mos kishte ekzistuar. Emin Spahija bëri një emër të madh. Ai do të kujtohet pas qindra vjetësh. Ai për katërdhjetë vjet të jetës së tij jetoi sa për katërmijë vjet të vrasësve që herët a vonë do dalin para drejtësisë. Në emër të Eminit do të ketë gjithmonë paqe.

Krimet gjithherë e gjithkund, e ç’kemi studiuar, kryhen në varësi të terrenit dhe vendit. Po Shkodra përgjatë këtyre viteve ka patur shumë vrasje të pazbuluara, në mos u gabofshim edhe njerëz të humbur. Në qoftë ashtu, Shkodra nuk është liqen plot me ujë, por qytet që megjithëse nuk sheh një polic natën, një siguri nga shteti, një dritë të ndezur, ka qytetari, ka kulturë, ka edhe kërkesa për t’i siguruar jetën njeriut.

Po edhe në vende plot me ujë e myshk, edhe në vende plot shkurre, bota ka kërkuar e ka zbuluar, jo më në mes të qytetit.

Eminin e pavdekshëm e njihnin të gjithë, të mëdhenj e të vegjël, e respektonin të gjithë, burra, gra, fëmijë e pleq, ndaj dhe dhimbja është më e madhe. Ai la pas një jetë të lavdishme. Ai la pas fëmijë të ngujuar pas hekurave që sapo shteti të bëhet shtet do dalin në jetë e do të kërkojnë vrasësit, para se të vriten Eminë të tjerë.

Sokol Pepushaj, Albert Vataj

    Politika prodhon anarshi

Shqipëria veç viktimizimit politik, ekonomik, social, nuk ka mundur të perceptojë asnjë realitet tjetër. Pasiguria e jetës është një fenomen i dukshëm në të gjitha prizmet. Politika vazhdon të prodhojë vetëm problematikë, krime, anarshi dhe këto kanë krijuar një gjendje tepër të zymtë në vendin postkomunist. Edhe pranimi i një realiteti të tillë të zymtë nga ana e qeverisë e shtetit në vetvete nuk është as më shumë e as më pak, veçse një krim tjetër, pasi me një formë të tillë përsëritjeje në vazhdimësi dhe rekordeve të krimeve e shkeljeve të të drejtave e lirive njerëzore, ku ligji është impotent e krimi ka zënë për fyti shoqërinë, Shqipëria sot është një Siçili e para pesëdhjetë vjetëve. Ja, ky djalosh që shihni në fotografi, i quajtur Otis Shestani, megjithëse krejt i pafajshëm, detyrohet të braktisë Shqipërinë nga frika se një pushkë do ta vrasë. Po ç’ka bërë ky i ri shqiptar? Babai i tij, Zef Shestani, më 3 tetor të vitit 2003, në gjendje të pirë, kish bërë një aksident automobilistik me makinën e tij, tip Audi. Në atë aksident kish humbur jetën një shtetas shqiptar, i quajtur P.M. Gjithsesi, Zef Shestani nuk tentoi të largohej, siç po ngjet në shumicën e rasteve dhe ku policia lëshon deklaratat “iku në drejtim të paditur”, por pasi shoqërohet për në komisariatin e policisë, nis çështja, dënohet dhe ajo çka është paradoksale, tre ditë pas lirimit, ai zhduket. Sot, ai nuk ka adresë, është i gjallë apo i vdekur. Themi kështu, pasi familja e viktimës së aksidentit, sipas Kanunit, kërkon hakmarrje për të vrarë. Kështu, në kushte të tilla tepër të pasigurta për jetën, i riu Otis Shestani, jeton sa jeton i fshehur, deri një ditë që merr udhët e perëndimit, për të mos u vrarë si qindra e qindra të tjerë moshatarë të tij të pafajshëm, nga plumbi i hasmit. Se raste të përafërta, të lindjes së konflikteve të tilla, meqë shteti nuk ka gjetur ende jo vetëm mundësi, por as qëllim të mirë të vendosjes e zbatimit të një ligji, kanë lënë gjithnjë pas të vrarë, madje edhe në mënyrat më barbare, me sopata.

Kështu pra, e vetmja zgjidhje për Otis Shestanin dhe shumë të tjerë, ka qenë vetëm ikja nga vendi i tyre. Taktikat e përdorura nga shteti për zbutjen e konflikteve me anë të organiatave joqeveritare, kanë lënë nga pas vetëm zhgënjim dhe kanë krijuar bindjen edhe në popull se ligji vonë, shumë vonë mund të veprojë, pasi vetëgjyqësia tashmë ka fituar “normalitet”.

Sokol Pepushaj

    Shqiptarët si gjashtë vjet më parë, kur u vra Azem Hajdari

Më 12 tetor të këtij viti mbushen 6 vjet kur banditët e kuq të rikthyer në pushtet me revolucionin bolshevik të vitit 1997 pushkatuan para selisë së Partisë Demokratike (Tiranë) heroin e pluralizmit e demokracisë shqiptare, të paharruarin Azem Hajdari. Pushkatimi i këtij lideri e deputeti të parlamentit shqiptar ishte vrasja më e tmerrshme e shekullit XX për ne shqiptarët, pasi kjo vrasje paralajmëronte vrasjen e demokracisë e pluralizmit aq të dëshiruar për ne që vuajtëm gjysëm shekulli diktaturë komuniste. Vrasja e Azem Hajdarit ishte paralajmëruar nga pushtetarët socialistë rreth një vit më parë (1997), kur në sallën e parlamentit deputeti socialist Gafur Mazreku qëlloi me pesë plumba mbi Azem Hajdarin, i cili u plagos, por falë Zotit mbijetoi. Dhjetra incidente ispiroi dhe inskenoi Ministri i Punëve të Brendshme të Socialistëve, Neritan Ceka, ku vlen të theksohet incidenti i Milotit ku për pak i mori jetën Azemit së bashku me djalin e tij 14 vjeçar. Gjithsesi socialistët që kishin gabuar disa herë në vrasjen e Azem Hajdarit nuk gabuan më 12 shtator 1998, ku ekzekutuesit e tij ishin dy oficerë të lartë të policisë së shtetit socialist, Fatmir Haklaj e Jaho Salihi, por për t’i shpëtuar kapjes së këtyre kriminelëve ndihmoi i dërguari i qeverisë për Prefekturën e Kukësit, Taulant Dedja, i cili mashtroi dhe tha se dy oficerët që akuzoheshin për vrasje kishin qenë atë natë në Tropojë në krye të detyrës. Pas ndërhyrjes së organizmave amerikano-perëndimore para gjyqit u vërtetua se vrasësit ishin po Fatmir Haklaj dhe Jaho Salihi (sot njëri i vrarë dhe tjetri i burgosur për krimin). Gjithsesi sot krimineli Gafur Mazreku jo vetëm ka dalë nga burgu, por është zgjedhur kryetar i Partisë Socialiste të Rrethit të Hasit, dhe një ndër kandidatët e mundshëm për deputetë në zgjedhjet e ardhshme. Mashtruesi e mbrojtësi i kriminelëve, Taulant Dedja, është deputet i PS e beniamini i Fatos Nanos. Neritan Ceka deputet i aleancës së majtë dhe kryetar i komisionit të rendit e SHISH-it. PS me këto veprime u bën karshillëk shqiptarëve duke u thënë se kriminelët janë pjesë e strukturave të partisë e shtetit të socialistëve, të cilët janë të gatshëm të shqyejnë këdo që dëshiron huqameti rozë. Duket si e pabesueshme se si sot në një shtet të Europës ditën për diell zhvillohet një luftë e tmerrshme klasash, ku demokratët e antikomunistët janë jo vetëm të privuar nga punësimi e zhvillimi, por edhe të rrezikuar nga banditët e veshur me pushtet. Duket interesante evidenca e familjeve që goditen, pasi kjo korrespondon pikë për pikë me listat e atyre që komunistët filluan t’i persekutojnë që në vitin 1945. Shembujt e familjeve që goditen nga pushteti socialist janë të shumtë edhe në trevën e Malësisë së Madhe, por ne si gazetë “Shqipëria Etnike” zgjodhëm një familje nga Vermoshi i komunës Kelmend, e pikërisht familjen antikomuniste e antisocialiste, Tinaj. Kalvari i kësaj familje kishte filluar që në vitin 1945, kur komunistët e sapoardhur në pushtet e shpallin familje armike dhe i japin titullin fyes “kulake”. Pas këtij titulli komunistët familjen Tinaj e izolojnë në fshatin Vermosh, duke e survejuar vazhdimisht nga spiunët e sigurimit të shtetit, ku nuk e linin të dilte nga fshati dhe e punësonin në punët më të rëndomta duke e shpërblyer sa për t’i mbajtur shpirtin gjallë me bukë thatë (misri me racion). Ishte pikërisht kjo histori persekutimi e mjerimi që bëri fëmijët e familjes Tinaj t’i bashkohen uraganti antikomunist të fundit të vitit 1990 dhe fillimit të 1991. Të paharruara për demokratët malësorë do të mbesin pjesëmarrjet e djemve të familjes Tinaj, që bënin 60-70km rrugë në këmbë nga Vermoshi në Koplik e Shkodër, ku zhvilloheshin mitingjet e demonstratat antikomuniste. Mesha e parë katolike që u zhvillua në Shkodër në nëntor 1990 kishte në gjirin e saj edhe vëllezërit Mark Tinaj, Prel Tinaj dhe veçanërisht Anton Tinaj. Madje këta malësorë antikomunistë ishin pjesëmarrës dhe në ballë të demonstratës së 13 dhjetorit 1990 për rrëzimin e bustit të diktatorit në Shkodër. Tashmë familja Tinaj si shumica e malësorëve e më gjerë ishte bërë pjesë e rëndësishme e uraganit antikomunist. Zgjedhjet e marsit 1991 bënë që në Malësi e Vermosh të fitojë Partia Demokratike, por mjerisht në zona të tjera të Shqipërisë kishin manipuluar. Demonstrata e 2 prillit 1991 solli 4 dëshmorët e demokracisë në Shkodër, Arben Brocin, Bujar Bishanakun, Nazmi Kryeziun dhe Besnik Cekën, por edhe plagosjen e rreth 80 demokratëve të tjerë dhe qindra të keqtrajtuarve. Në mes të keqtrajtuarve kishte mjaft malësorë ku vlen të theksohen tre vëllezërit Tinaj (Marku, Prela dhe Antoni), të cilët u arrestuan, por policia pas disa orësh u detyrua t’i lirojë. Ndërsa Anton Fran Tinaj u bë këtë vit anëtar aktiv i Partisë Demokratike, vëllezërit e tjerë qëndruan si simpatizantë e mbështetës të përhershëm të PD-së. Gjithsesi fitorja e PD në zgjedhjet e 22 marsit 1992 bëri që shtresës së të persekutuarve t’u kthehet jeta normale, morale e materiale e humbur për rreth gjysëm shekulli, por kjo nuk zgjati më shumë se deri në vitin 1997, kur në pushtet u rikthyen komunistët e rinj, të cilët menjëherë filluan avazin e vjetër të luftës kundër kundërshtarëve politikë. 12 shtatori 1998 ishte sinjali i luftës së vërtetë që kishin planifikuar komunistët, më 14 shtator u mblodhën mijëra e mijëra demonstrues të heshtur nga gjithë Shqipëria për t’i dhënë lamtumirën e fundit heroit të demokracisë Azem Hajdarit, por edhe në këtë ditë zie shteti i socialistëve nuk pushoi, por sulmoi turmën e demonstruesve, duke bërë vrasje, plagosje, keqtrajtime e arrestime, ku në mes këtyre fatkeqëve kishte dhjetëra malësorë demokratë. Po gjatë vitit 1998 policia e shtetit pushkatoi në shtëpi të tij demokratin nga Fieri, Bujar Suli, me të vetmin “faj” se në antenën e TV kishte shkruar “PD do të fitojë”. Pushkatoi para derës së shtëpisë së tij demokratin nga komuna Gruemirë (M.Madhe) Senahi Gjekaj. Keqtrajtimet e persekutimet vazhduan edhe në vitet pasardhëse, ku në zgjedhjet vendore të vitit 2000 plagoset rëndë kryetari i qendrës së votimit Gradec (komuna Kastrat), Engjëll Broqi, njëkohësisht edhe kryetar i seksionit të PD në Gradec. Pas këtij krimi policia e socialistëve kërcënon me vdekje deputetin e PD, Sandër Uldedaj e tjerë e tjerë… Më pas vjen 20 korriku i vitit 2001, kur PD-ja organizoi një miting proteste në Shkodër, për manipulimin e votave që kishte bërë Partia Socialiste në zgjedhje parlamentare, policia e shtetit arrestoi dhjetra demonstrues, për torturat çnjerëzore që u bënë tregojnë të tmerruar edhe sot vëllezërit Kanto Tinaj, Prel Tinaj e Mark Tinaj. Mjerisht një keqtrajtim të tillë kishin pësuar këta vëllezër, kur i kishin arrestuar në dhjetor 2001, vetëm se në makinën e tyre u gjetën flamurin e PD-së.

Janari i vitit 2002 solli në Malësi një valë të re keqtrajtimesh e raprezaljesh ndaj demokratëve e antikomunistëve, të cilët për të shpëtuar jetën e tyre e të familjeve të tyre janë detyruar ta lënë atdheun e tyre, Shqipërinë, në fakt një fat të tillë të mjerë kishte dhe djali i familjes Tinaj me gjithë familjen e tij, Anton Tinaj. Gjatë vitit 2003 u vranë biznesmenët demokratë Florian Vila (Tiranë), dhe Myftar Çela (Malësi e Madhe), u ekzekutua dhe komisari i policisë Gani Malushi.

Në zgjedhjet e 12 tetorit 2003 dhuna policore u shumëfishua në Malësi të Madhe, ku ditët e nëntorit (datat 3, 11 dhe 19) ishin më të egrat, ku policia e shtetit arrestonte e keqtrajtonte demokratë, veçanërisht në zonat ku kishte fituar PD-ja. Një fat të tillë kishte edhe komuna Kelmend ku kishte fituar Kol Alia i PD-së. Keqtrajtime të tmerrshme pësuan vëllezërit Tinaj, Marku e Kati, të cilëve u kërkohej të firmosnin se kishte fituar kandidati i PS e jo ai i PD, kurorëzimi i të cilit zgjat me muaj. Gjatë vitit 2004 klima politike nuk ishte aspak më e zbutur, dhjetra keqtrajtime, arrestime e kërcënime janë bërë në familjet e demokratëve malësorë e shqiptarë. Sinjifikative është raprezalja e keqtrajtimi i fshatarëve të Vermoshit më datën 11 prill 2004, ditën e Pashkëve, ku policët që keqtrajtuan familjen Tinaj talleshin, hë de sot keni ditën e ringjalljes së Krishtit, e ne po ju rrahim e ju nuk po i kërkoni Zotit tuaj t’ju ndihmojë. Kërcënimet e keqtrajtimet tashmë janë të përditëshme, saqë vëllezërit Tinaj, Marku, Prela e Kanti bëjnë një jetë plot ankthe e tmerre ku shumicën e kohës e kalojnë në malet e Vermoshi larg syrit të socialistëve. Është interesant se në çdo kërcënim që i bëhet familjes Tinaj i thuhet se ku e keni fshehur atë këlyshin e Sali Berishës, që do ta gjejmë e t’ia tregojmë qejfin ne… (e kanë fjalën për Antonin).

Këto ditë në fshatin demokrat të Lazaratit, policia e shtetit qëllon mbi fshatarët nga helikopteri, gjoja duke kontrolluar për bimë droge. Pas Lazaratit edhe në Malësi të Madhe kanë filluar të fluturojnë helikopterë të policisë të cilët siç thuhet po piketojnë të godasin shtëpi e familje demokratësh e antikomunistësh, shqip jeta është e pasigurtë dhe e tillë do të vazhdojë derisa në pushtet të jenë socialistët e djallit he djalli i marrtë…

Sokol Pepushaj

    Referendumi në Maqedoni, bazuar në fjalimet e Hitlerit

Urdhëri i autoriteteve maqedone, në bashkëpunim me autoritetet shqiptare të partisë së z. Ahmeti, për largimin nga Maqedonia si i padëshiruar të gazetarit realist shqiptar Ylber Lili, përbën aktin e turpshëm të një të ashtuquajturi shtet pordhac, i stabilizuar vetëm nga partitë shqiptare atje por edhe trim kur në pushtet bashkëpunon me ndonjë karrierist kozmopolit, që për 5 lekë shet idealin e bashkëkombësve të vet. S’mund të jetë ndryshe se z.Lili me gruan e tij janë nga Shqipëria e sipas zakonit shqiptar, miku nuk preket apo kërcënohet se ke punë me atë që e ka pritur. Pra shqiptarët atje, desha të theksoj se edhe liderët shqiptarë në Maqedoni mos të çuditen aspak për këto veprime, se janë pikërisht ata, bashkë me qeveritarët tanë në Shqipëri që i kanë dhënë zemër këtij konglomerat shteti të shkelë me këmbë të drejtat e njeriut dhe ato shqiptare në veçanti. Jo vetëm z.Lili, por çdo gazetar e politikan apo biznesmen që mbron çështjen kombëtare, po i kërcënohet jeta e me të gjitha mënyrat po izolohen nga shteti amë, e jo më nga ata që fjala Albani i tërbon e i tmerron.

Mbasi jemi në Maqedoni, duhet theksuar se maqedonasit s’e kanë me z.Lili, por me këtë rast deshën t’i provonin pulsin shqiptarëve sa janë të bashkuar të reagojnë, sepse po përgatitet një referendum tipik hitlerian kundër shqiptarëve, ku kjo kërkesë për referendum po të lexohet me vëmendje është përkthyer nga thirrjet e Hitlerit kundër çifutëve. Pra e ritheksoj që autoritetet maqedone me shpalljen non-grata të gazetarit shqiptar Lili, me një gur vrasin dy zogj, themi ne shqiptarët. Ata që kanë skicuar këtë referendum, i rrenë mendja ndoshta tek tradita jonë, që shqiptarët janë e zeza e vetes dhe e mira e të tjerëve, e për këtë s’gabojnë aspak se ashtu kemi qenë dhe jemi. Në qoftë se janë bazuar te kjo thënie shqiptare, duhet të jenë të qartë se ne shqiptarët fatmirësisht apo fatkeqësisht kemi edhe një thënie tjetër për vete, se “atëherë kur s’ta pret mendja, për një plesht djegim jorganin”, prandaj maqedonasit të kenë kujdes e mos t’i bëjnë vetes me sy e t’i ikin provokimeve, e të mos bëjnë si trima, por të respektojnë shqiptarët, se duke respektuar shqiptarët, respektojnë veten dhe Maqedoninë e brishtë.

Nikolin Pemaj

    Arroganca e shtetit arrogant

Është e dhunuar liria, e kërcënuar demokracia në Shqipëri. Në drejtim të shtetit janë njerëz pa ideale, pa shqiptarizëm! Intelektualët e vërtetë, ata që kanë aspiruar e aspirojnë për një Shqipëri pa dhunë e pa padrejtësi, kanë qenë e janë në teh të arrogancës së shtetit plot anarshi, e këtij shteti që vritet kryetari i Misionit të Pajtimit të Paqes Emin Spahija me plumba në mes të qytetit dhe shteti nuk ndihet, në mos e pastë vrarë vetë, pasi ai pat arritur të pajtojë mbi 5000 shqiptarë në konflikt. Pra, intelektualët shqiptarë me shumë vështirësi edhe me përballjen me vrasjet, përcjellin mesazhe paqeje duke dhënë kontribut në integrim. Këtij kontigjenti i përket edhe intelektuali Besnik Enver Bushati, lindur në Shkodër më 22.08.1976. I rrjedhur nga një familje me taban antikomunist, kur shqiptarëve iu hap pak hapësirë e shpresë pas rënies së diktaturës së Enver Hoxhës, iu fut studimeve dhe arrin të përfundojë me nota të mira Fakultetin e Shkencave Natyrore, dega Fizikë, të Universitetit “Luigj Gurakuqi” të Shkodrës në vitin 2000. Ai angazhohet edhe në proceset demokratike, ku si intelektual jep mjaft. Gjithsesi, punon si mësues provizor për disa kohë në shkollën 8-vjeçare të Laçit, të bashkisë së Vaut të Dejës, e më pas si mësues në shkollën e mesme të Velipojës, rreth 33 kilometër larg qytetit. Kjo, ndërkohë që shumë mësues pa arsimin përkatës japin mësim edhe në qytet dhe çka tregon për një diferencim nga Partia Socialiste në pushtet kundër opozitarëve demokratë. Por kjo do ishte e keqja më e vogël. Intelektuali Besnik Bushati është kërcënuar shumë herë edhe me eliminim fizik. Madje në zgjedhjet parlamentare të 24 qershorit 2001, ku ai ishte afër kandidatit për deputet të PD-së, Valentin Palaj, përballoi kërcënime serioze nga forca anarshiste që ishin të interesuara të vidhnin votat me dhunë në favor të Partisë Socialiste. Pra, vlerat fallco, dhunimi i kundërshtarëve politikë është në metodën e këtyre diktatorëve që po vrasin përditë e përnatë. Dhe shumë intelektualë sot, në qëllimin e fundit për të shpëtuar jetën, si të vetmen rrugë kanë gjetur atë të braktisjes së vendit. Kështu ka ngjarë edhe me Besnikun, i cili sot nuk ndodhet këtu, por diku udhëve të perëndimit.

Veprime të tilla antinjerëzore duket do e lënë Shqipërinë edhe për shumë kohë larg integrimit në familjen e madhe evropiane.

Albert Vataj

    Vajzat, djemtë dhe populli, viktima të ndjeshme të Qeverisë Shqiptare

Amerikanët e quajnë të modës të pushtojnë vendet dhe popujt e tjerë për interesat e veta, të bombardojnë qytete, spitale, baza ushtarake, të vrasin fëmijë, gra, pleq dhe të sëmurë. Populli nuk i kupton shkaqet e vërteta të vuajtjeve dhe fatkeqësie shoqërore të veta.

“Djalë apo vajzë!”. Këto thirrje i gjen vetëm në sportelet e materniteteve, në Shqipëri. Kuptimi i tyre është zgjeruar shumë, se janë bërë një formulë që shpreh një kuptim të shtrenjtë.

Djalë është një “fitore”, një “fat”, kurse “vajzë” na qënka “fatkeqësi”, humbje. Janë 2 fjalë ku aty-këtu dëgjohen si një jehonë e botës së vjetër.

Zemra e ndjeshme e gruas dhe sinqeriteti i pastër i fëmijës, e vuajnë edhe sot në demokraci.

Vajzat duke i grumbulluar dhe duke i qitur në Evropën kurvë, prostituta, kurse 5600 fëmijë dalin nëpër rrugët kryq të Evropës duke lypur, kurse 500 foshnje shqiptare nga Greqia zhduken për t’u prerë për organet e brendshme ku janë shitur nga 10.000 deri në 15.000 euro.

Populli, duke mos patur punë në vendin e vet, frika e pasigurisë për ditën e nesërme dhe optimizmi i bën këta burra, gra, fëmijë të detyrohen të ikin në dheun e huaj për të gjetur një punë, një jetë, një shpresë… për të ardhmen e tyre e të familjes.

Kush mund të thotë se jam i lirë, ku në radhë të parë nuk ka punë sot në Shkodër, dhe në gjithë Shqipërinë, nuk ka asnjë fabrikë dhe uzinë që prodhon. Po s’pate prodhim nuk ka zhvillim. Kjo është një çështje e madhe politike e shoqërore, ku qëndron para parlamentarëve shkodranë dhe Qeverisë Shqiptare.

Pse? Shkodra dhe Veriu në qeveri ka një pabarazi shumë të madhe, nuk ka dashurinë dhe respektin, nuk ka asnjë ministër, duke përjashtuar Viktor Dodën. Nuk shkon Shqipëria në Evropë, nuk është plotësisht e lirë, ku kjo qeveri është plotësisht e korruptuar.

Nuk ka intelektualë të mirëfilltë Shkodra dhe Veriu i Shqipërisë? Pse ndodh kjo zoti Kryeministër…? Qoftë mallkuar toka për ty. Juve jeni një shfrytëzues feudal e bajraktar, ku ke rreth vetes në qeveri tregtarë e fajdexhinj, pronarë të ndryshëm hotelesh, bankash dhe kazinosh, ku jetoni në kurriz të popullit fukara për bukën e gojës, kurse juve bëni një jetë të pasur e luksoze… sheiku.

Ç’mashtrim tjetër më të madh mund t’i bëhet Shkodrës dhe Veriut të Shqipërisë ku juve mblidhni Këshillin e Ministrave duke dhënë dhjetra miliard lekë për rrugët e Orikumit, Llogorasë, Sarandës etj. Pse? Vetëm Jugu ka bregdet, ku ndodhet rruga e Velipojës, Shëngjinit, Patokut-Laç, Razma, Thethi etj? Të pasurve nuk u bën ndonjë përshtypje, zbatoni parimin: “Bëni si them unë, e mos bëni si bëj unë”.

Por, mos harro dënimin më të ashpër, e më të rëndë do të merrni ju. Të jesh njeri dhe të mos trajtohesh si i tillë në shoqërinë demokratike, kjo është një gjendje shumë e rëndë. Këtë gjendje e kanë ushqyer edhe pasardhësit e Enverit pas vdekjes, Ramiz Alia ia trashëgoi Fatos Nanos. Truri i balenës peshon 5 kg, por asnjeri nuk mund të thotë se balena është më e mençura në botë. Truri i burrave peshon 1.386 gram. Kësaj i thonë një fjalë të urtë “Plastë syri i krushkut” andej nga Toska.

Kjo nuk do ndonjë filozofi të madhe që të bindeni ju dhe qeveria, se Shkodra ka legjenda, gojëdhëna, por populli është tepër i zhvilluar, të lënë me gojë hapur, e ka bërë më 14 Dhjetor 1990, pse nuk e bën edhe sot 2004.

Është tepër të zgjatemi me mrekullitë dhe pasuritë tuaja, si ka mundësi që Ministri i Bujqësisëm, Agron Duka, të deklarojë një pasuri prej 60 milion dollarë për një kohë kaq të shkurtër, si e vuri këtë pasuri?

Le t’i lutemi Zotit që të dalë një ditë e vërteta.

Kurse punëtori, inxhinieri, mjeku apo kushdo, këtë pasuri mund ta vërë ndoshta për 100 vjet duke llogaritur një rrogë vjetore 600.000 dollarë. Konkluzionet janë të qarta “argumenta” ose “prova” janë nuk i qëndron as gjësë më të thjeshtë, janë dy pika uji në përrallat për fëmijë. Juve e nënvleftësoni e mospërfillni jetën dhe errësirën e popullit shkodran. Nuk e zini me gojë emrin e njëri-tjetrit qeveritar, për pasuritë përrallore, për djalin e njërit apo tjetrit, si dhe për nipat tuaj, ku dalin në mediat vizive dhe të shkruara: “Pyeta djalin, i kuj na je? Jam djali-nipi i qeveritarëve”.

Fëmija, thonë pleqtë shkodranë, është pasqyra e prindit. Dua të jetoj, punoj dhe të jem i qetë një i ri shkodran më tha: “Mua nuk më duhet Amerika, e dinë apo nuk e dinë po të kem punë, siguri këtu e kam Itali, Gjermani, Zvicër, Angli etj. Këtu duhet luftuar kriminaliteti dhe pasiguria e jetës së popullit. Mos krijoni urrejtje ndaj popullit shqiptar. Gratë, nënat prisnin e prisnin, ku e gjenin gjithë atë durim? Oh, ky kurbeti! Me u futë në zemrën e kësaj gruaje-nënë kushedi sa brengë dhe mall do të gjesh në të. Janë brenga dhe malli i 14 viteve të ndara me burrin apo djalin për emigrim dhe sot nuk i dihet…!

Shikoj gra dhe nëna shqiptare që kanë hedhur shikimin e thellë nga deti! Ç’mendon kjo grua, kjo nënë? Mos i lutet detit t’i bjerë burrin, djalin. Malli është mall, por fatkeqësia është fatkeqësi.

Fjala e fundit është kjo: Këtu akuzohen qeveritarët dhe jo populli shqiptar.

Nuk e di, kjo është politikë apo krim.

Hasan Kurtaj

    EMPIRIZMI  I  REXHEP QOSJES  NDAJ  NJE  LIBRI PA VLERA  TE  RUDINA XHUNGES

    Nga:  Pjeter  Jaku

Ne gazeten “ Shekulli” qe mban daten 30 Maj 2004, me terhoqi vemendjen shkrimi i Prof. Qosjes me titulli “ Romani ndryshe”, mbi romanin e Rudina Xhunges “Preja e nje martese te lodhur”. Them te drejten, kur e mbarova se lexuari shkrimin, nuk i besova vetes se kisha lexuar diçka nga R. Qosja, pasё parasysh analizat qe kam lexuar prej tij dhe tekstet mesimore si : “ Historia e Letersise shqipe” romantizmi”, “ Prej tipologjise deri te periodizmi”, “ Porosia e madhe”, “ Panteoni i rralluar” si dhe romanin e tij te vlersuar “ Vdekja me vjen prej syve te tille” etj…

Ne shkrimin-analize te Qosjes, romani “ Preja e nje martese te lodhur”, (qe per mua nuk eshte roman, nuk mbart asnje element qe mund ta klasifikojne ate liber ne nje veper artistike dhe, sidomos ne gjinine e romanit, aq me teper te romanit modern)! e ngre ne qiell duke e klasifikuar si “ betsellerin e pare  ne historine e letersise shqipe”, (sa gjykim i varfer!), si “roman popullor”- term i pa degjuar me pare, kur krijimtaria, sidomos romani,  dihet se i perket nje niveli qytetarie shume te zhvilluar, si “roman i lexuar prej shtresave te ndryshme” , “ shume i komentuar prej lexuesve  te zakonshem dhe profesionist” ( paska dhe lexues profesionist!), por qe  “nuk paskan dhene mendime per kete veper shkrimtaret dhe kritiket letrar”.  A nuk do te ishte me mire qe Qosja ta pyeste veten : pse shkrimtaret dhe kritiket nuk paskan dhene mendime? Thua te jete xhelozia?! Jo professor! Edhe pse ju e pranoni  se eshte roman i thjeshte, roman dialog, jeteshkrim etj.., une mendoj se nuk mund te kete roman te thjeshte dhe jo te thejshte, nuk mund te kete roman pa perbersit e romanit, ndryshe ka klaisifikime te tjera, gjini te tjera. Nuk eshte pengese aspak te mos çmohet pse eshte shkruar fund e krye dialog, siç thoni ju. Pengese eshte, ndertimi i dialogut, mjeshtria dhe qartesia e mendimeve, transmetimi i mesazheve, dramaciteti, ngarkesa emociomale qe percjell, niveli artistik pak me lart se i nje bisede mes njerezve pa ide. Nuk e kuptoj se  ç’i duhet lexuesit nje bisede e tille mes dy grave debile dhe nje burri te paqene, qe fillon e mbaron si nje histori e rendomte, me nje leksik shume te varfer dhe me perseritje te pambarimta. Te duket moderne pse jane mesazhe ne celular?! Mesazhe te tilla dhe shume me cilesore ka me mijera ne dite neper faqet e internetit. Keto ju mund ti kishit mesuar shume me cilesisht te Fatos Kongoli, le ne letersine boterore qe jane tema te vjela prej vitesh. A nuk eshte leksiku nje element i romanit? Po perseritja pa mesazhe, ose rutine a nuk eshte ne dem te nje vepre artistike?! A ka nevoje lexuesi te harxhoj kohe me libra te tille, kur shume vlera te tjera i kalojne per mungese kohe?! Pastaj ja ne ç’perfundim arrini Ju: “… ka dashur te shkruaj nje roman qe t’u pelqeje sa me shume lexuesve dhe qe sa me shume lexues do ta lexojne me sa me shume qejf.” Me duhet te them profesor se, vertete mund ta fillojne me qejf, nga propaganda qe i eshte bere keti libri, por bindem se te gjithe e mbarojne te merzitur, ose e hedhin pambaruar me merakun e kohes se humbur. Mire se e lexojne, po çfare do t’u mebetet ne koke pas leximit?

Ne vlersimet tuaja me superlativat; “ artiste e vertete e dialogut”, “ artsite e gjuhes”, “ e ka te zhvilluar dhuntine e vrojtimit”, “ shtrirje te nje subjekti te pazakonshem qe e trajton ne menyre te jashtezakonshme, bash te jashtezakonshme”.  E çuditeshme dhe e pabesueshme te jene keto vleresimet e Qosjes! Le kur autorja krahasohet me Servantesin, Stendalin,Balzakun, Floberin, Zolan, Dostojevskin, Dikensin dhe O’Henrin..  A thua te jete nje lajthitje, apo keshtu e gjykon ate liber R. Qosja?! Me vjen keq po te jete e dyta! Kush e ka lexuar Dostojevskin dhe nuk ka perjetuar situata dramatike ne çdo dialog? Po Balzakun, O’Henrin, qe edhe nje mjeti i ka dhene shpirt? Mos don te thuash se jemi ne kohe meoderne dhe nuk mund ta vleresojme gazetaren R. Xhunga, per nje bisede te rendomte qe mundohet te na e paraqese si roman?  Me vjen keq  te te them, por je shume i vonuar profesor. Romanin modern nuk bejne mjetet teknike, pra futja e celularit as internetit, ka perberes te tjere qe e klasifikojne ne modern ose jo moderne folkloriko-popullor! Ku jane mbresat qe te len dialogu i R. Xhunges, kur ju m’i krahasoni me Mopasanin e Çehovin?! Mos valle e ke fjalen per kete dialog: “ Tani qe ti thashe te gjitha, te pares dhe te vetmes, jam me mire. Tani them te cohem nga kompjuteri dhe te shkoj te ha nje supe te bukur.” Me vjen te qesh me vete… ka supe te bukur?! Si te duket ta udheheq romanin nje personazh i tille?! Pak provokime te tilla ka ne ditet e sotme, kur mundesite jane te shumta, per te zbuluar ekzistencen e nje fenomeni, siç ishin dyshimet qe kishte gruaja e te dashurit per mardhenjet mes dy bashkebiseduesve?! Pra,  lexuesi nuk sheh ndonje gje te veçante ne kete subjekt kaq te lehte dhe pa asnje mbrese. Personazhi kryesor, pas gati nje viti kujtohet ta pyes bashkebiseduesin per emrin, genjehet si femije, pse e donte nje njeri qe se kish pare e takuar kurre! Aq me keq; mund te behesh xheloze per nje te panjohur?!  Ja dhe nje rast tjeter per te vleresuar dialogun “jashtezakonisht mbreselenes”: Une nuk njoh, per fat ndoshta, asnje fatkeqesi tjeter, pervec atyre qe prodhon ndjenja e humbur, qe te te bej te ndjesh humbjen deri ne palce… fq.104 .. te prodhosh ndjenja( phhhh!). Shkrimtaret dhe kritiket nuk jane marre me kete liber se, ne fund te fundit, eshte veshtire te vleresosh nje veper qe nuk eshte veper, vetem pse reklamohet si e tille.  Per analize mund te marrim shume shembuj, por me kot, dialogu nuk permban asnje peshe ne emocionet e lexuesit e, jo pse ne nuk mund ta quajm roman per shkakun e vetem se qenka shkruar ne dialog! Le ta hapim librin ku te na kap dora dhe do te ndeshemi me dialogje te tille: -Je shume i ngutur, e  di kete? – Po nguti nuk eshte faj, eshte deshire. Tjeter? –Ki durim dhe ca dite. – Durim, sa fjale e poshter. ( fjale e poshter..hhheeh). Kjo eshte letersia profesor?!  Le komentet pa lidhje qe gjenden  ne fq. 56, ne forme keshillash. Le ta hapim perseri qe te ndeshemi me”xhevahiret” e keti libri! – E mbyllim, Ti vendos. Portja eshte jotja, topi gjithashtu: si mund ta bej une golin? – cfare bisedon ti me ate kur takohesh keto kohe?  Nuk  mund ta paragjykoj lidhjen qe mund te kete autori i keti shkrimi per gazetaren R. Xhunga, por gjithsesi nuk mund ta marre me mend pse behet nje vlersim kaq siperfaqesor, kur kemi me dhjetra botime, qe ia vlen te merremi seriozisht me to, siç jane krijimet e fundit te Kongolit, Zhitit, Dibres etj.. A nuk eshte nje bezdi e pakerdishme te lexosh nje liber me rendomesi te tilla: te thashe –  s’te thashe, e don –se don, te pashe – s’te pashe, me tako- s’te takoj, me shprehjet steriotipe “ ia leme kohes”, “ kontrollo parandjenjen”, “komunikim te pastabilizuar”, “ sqarim-kujtimeve”, “sekret-sugjerimeve” “ nje dreke kujtim-sqarimi”, “sqarim –pajtimi”, “rendiment –komunikimi” etj.. etj.. “krijime” artificiale dhe te pakuptimte. Veç kesaj, perseritjet jane aq pa vend sa te sjellin shume bezdi, si: “ jam ndare me ate”,  “ ti e don ate”, “ per t’u lidhur ne jete”, “lidhje te re”, “ do te takohemi” etj.. etj. Le t’i kujtojme studiuesit R. Qosja dialogun mjeshtror te romani “Oh” i Anton Pashkut ne rastin e Vashes ( Asaj) me Bariun, i cili i qepet malit perhere per te kerkuar delen e 100-te. Delja e 100te! Eshte ndoshta edhe nje simbol, qe vasha nuk arrin ta kuptoj, ndaj  dialogu zgjat aq shume dhe nuk te merzit. Pra, zgjatja e dialogut e ka nje domethenie, ka nentekstin, eshte artistikisht lart dhe me leksik te zgjedhur, qe kurre te mos e merzit lexuesin. Nje tjeter rast ku Prof. Qosja mund te ishte ndalur eshte romani i Visar Zhitit “ Funeral i pafundme”. Bindem se ia vlen te ndalemi te ky roman professor! Nje popull i tere qe mba mbi kurriz nje arkivol. Nuk dine ku ta varrosin, gjunjet u dridhen nga pesha e tij dhe qendrojne. Nese ju e vleresoni dialogun si risi te re ne letersine shqipe, vleresoje dhe zerin e brendshem te personazheve. Por ai nuk gjendet te R. Xhunga, ndaj eshte nje liber aq pa peshe, saqe kur ta mbarosh, pendohesh pse e ke lexuar. Ju permendni thjeshtesine te libri i R. Xhunges, dhe mua vetetimthi me lind pyetja: a mund te qendroj vlera e nje vepre artistike te thjeshtesia?!

Nese ju e vleresoni kete liber si modelin e letersise moderne shqipe, mjere letersia shqipe, qe ne perberjen e saj do te kishte vetem ca njolla bardhe e zi pa kurrefare efekti. Te pakten te ishte letersi zbavitese! Te te pelqej tematika?! Edhe kjo s’eshte ndonje teme e parrahur. Pastaj eshte shume qesharak pohimi juaj : “ Rudina na u paska rrembyer shkrimtareve nje mundesi krijuese te re” Dhe ku eshte gjithe ky novacion? Te celulari dhe mesazhet e lena ne te. Sa i vonuar je ne kohe o Rexhep! Po aq e pamenduar eshte shprehja juaj ne fund te shkrimit analize per R. Xhungen. Le ta perserisim fjale per fjale: “  Ne qofte se do te keme jete e te shkruaj ende proze, do ta shfrytezoj kete pervoje te re krijuese, qe Rudina  Xhunga ia ka sjelle letersise sone”.     Meqe edhe ju keni deshire, urojme qe te  rrosh gjate, per te rene sa me poshte ne kete pervoje krijuese, pasi jane shume elemente, qe nuk te lejojne as t’i imagjinosh zhvillimet e reja elektronike, qe ne shume raste po zevendesojne njeriun fizik, shpirtin dhe ndjenjat e tij.

    Demokratët e Malësisë së Madhe duhet të bashkohen si në 1991

Sa kushton kryetari i PD në Malësinë e Madhe? Kjo është pyetja, mos u çudisni se është e vërtetë sa drita e diellit kjo që po them, e dihet nga të gjithë, por heshtet, kur duhet denoncuar ky veprim i ulët, kur Malësia gjatë periudhës komuniste u persekutua si askush për bindjet e saja antikomuniste, prandaj të shitet vota për të majtën socialiste, është krimi i dytë që i bëhet Malësisë.

Në shtator janë zgjedhjet për kryesinë e kryetarin e PD në Malësi dhe interesimi është i madh, siç është shkruar në gazetën “Shqipëria Etnike”, që çdo biznesmen apo anëtar kërkon të shpallet kryetar. Kjo situatë kritike s’duhet lejuar, por edhe duhet pasë kujdes që deputeti socialist po mundohet të blejë me para apo tendera, pra njeriu i socialistëve të vihet kryetar i PD Malësi e Madhe, kjo është çështja e çdo koment është i tepërt.

Njëri nga anëtarët e parë të PD në Malësi më tregoi për këtë fenomen dhe ai, pra z. Gjergj Termali, i irrituar për këto tentativa të ulëta, ka njoftuar PD në Tiranë, e apelon që të gjithë anëtarët në Malësi të lënë mëritë ndaj njëri-tjetrit e të mblidhemi siç jemi mbledhur në fillimet e demokracisë për përmbysjen e kësaj Qeverie anti-kombëtare e kriminale.

PD në qendër të ketë kujdes dhe të kapë situatën në dorë e për këtë veprim vetë kryetari i PD, Berisha, e askush tjetër, se të deleguarit s’kanë bashkuar por kanë prishur harmoninë e kanë përçarë Malësorët demokratë. Shkurt, lideri Berisha ka autoritetin e besueshmërinë që në Malësinë e Madhe, në zgjedhjet e ardhshme për parlament, fitorja të jetë bindëse e të valëvitet flamuri i Skënderbeut dhe jo ai komunist.

Nardin Kola

    Trashëgimi të pavdekshme bashëjetese mes religjioneve në Shqipërinë veriore

Ndonëse pushtuesi aziatik detyroi një pjesë të madhe të banorëve të Shqipërisë veriore për të ndërruar fenë nga katolike në atë myslimane, për fat të mirë tonin ky pushtues shekullor nuk arriti kurrë të “ndërrojë” gjakun tonë të përbashkët, si dhe të prishë bashkëjetesën e qytetërimin me të cilin na kishte falë Zoti dhe e kishim trashëguar brez pas brezi. Madje trashëgimia e bashkëjetesës të palëkundur ishte themeli që garantoi qëndresën tonë për shekuj me radhë në mote të mira me pakicë e mote të këqia me shumicë, duke na sjellë deri në ditët e sotme si vëllezër të një race e të një gjaku të paprishur kurrë… Gjithsesi, trashëgimia jonë e bashkëjetesës ndër shekuj ka pasur jo vetëm ngjitje të pafundme, por edhe lëkundje e zbritje të vogla që u thyen përballë bashkëjetesës e qëndresës sonë, shpesh e shfaqur edhe në formën e mbijetesës. Mbase bashkëjetesa e shqiptarëve të ndarë sipas besimeve ka fillesën në rreth pesë shekuj më parë, tregon qartë vlerat e pavdekshme të një bashkëjetese normale të vëllezërve të një gjaku që fetë i dallonin më shumë vetëm me emra e gati në asgjë tjetër. Aq e fuqishme ishte kjo bashkëjetesë në mes nesh sa jo rrallë “çuditen” miq dhe armiq të shqiptarëve…

Natyrisht unë në këtë shkrim nuk do të përshkruaj hollësisht këtë trashëgimi të pavdekshme të cilën jo vetëm na e trashëguan të parët, por e jetojmë edhe ne sot. Unë do të mundohem të shkruaj vetëm disa episode konkrete të bashkëjetesës ku shqiptarët e Veriut të Shqipërisë i kanë jetuar e trashëguar si gjërat më të shtrenjta të jetës së tyre, pasi bashkëjetesa ka sjellë bashkimin e forcën me të cilat përballuan sfidat e kohës.

Për të vërtetuar këtë trashëgimi të pavdekshme bashkëjetese në mes ne vëllezërve të një gjaku shqiptar, po filloj pak më vonë se një shekull nga ajo ditë kur Perandoria Otomane kishte pushtuar trojet e bekuara ilire, dhe konkretisht po i referohem një relacioni të Arqipeshkëvit të Tivarit (Antivarit) të vitit 1610, Marino Bizzi, i cili ndër të tjera i shkruan Selisë së Shenjtë… “… se ditën e fesës së Shën Ilijës (sot në popull quhet Shën Illia, kjo për arsye të kuptimit të I- parë si L dhe është lexuar Ll, N.B.), kisha ishte mbushur me muhamedanë dhe të krishterë në numër pothuajse të barabartë… Është bërë një gjë e zakonshme për prindërit kristianë të martojnë vajzat e tyre me djem myslimanë, dhe gratë kristiane nuk i kundërshtojnë këto martesa. Djemtë që lindin nga këto martesa të përziera rriten si muhamedanë, ndërsa vajzat lejohen të ndjekin fenë e nënës…”. Kjo mënyrë martese e bashkëjetese ishte për të dyja palët njëlloj, dhe ishte mënyra më e mirë për t’i bërë ballë furisë turkoshake të shekujve të parë që kërkonin t’i ndanin shqiptarët jo vetëm në fe, por edhe në gjak e kombësi…

E sa për ta ilustruar kujtojmë se në këto vite tek fqinjët serbo-malazezë ndodhnin vëllavrasje të tmerrshme në mes ortodoksve dhe ortodoksve të myslimanizuar, që në fakt ishin të një kombësie e gjaku, pra sllavë… Në Malësi të Madhe edhe sot qarkullon si gojëdhënë apo si histori e ndërtimit të Kishës së Shkrelit (Bzhetë) shekuj më parë. Kur diskutohej nga katolikët e Shkrelit se ku do të ndërtohej kisha e tyre (Shën Kollit – Maj), për këtë kishte një mosmarrëveshje, ku ishin të ndarë me grupe për përcaktimin e vendit. Në fund u vendos së shkrelasit katolikë të pyesin vëllezërit e myslimanë se ku mund ta ndërtojnë këtë kishë, dhe në fakt kështu u bë, kisha u ndërtua aty ku thanë myslimanët e Shkrelit…

Kur në vitin 1856 filluan ndërtimet për kishën e Bajzës, disa myslimanë të trullosur nga propaganda turkoshake, kërkuan të pengojnë ndërtimin e kësaj kishe. Në këtë kohë katolikët e Bajzës kërkuan ndihmë te vëllezërit e tyre myslimanë të Aliajve, të cilët menjëherë dolën në mbrojtje të ndërtimit të kishës, ku siç thuhet edhe sot, ndërsa punëtorët punonin në ndërtimin e kishës, Aliajt i ruanin me pushkë në dorë, e kjo vazhdoi deri sa u qetësua puna e u ndërtua kisha… Një fenomen i përafërt ka ndodhur edhe në Grudë, ku myslimanët e Grudës ndihmuan e financuan ndërtimin e kishës në fshatin Llofkë të Grudës… Por me vlera më duket një përshkrim i vojvodës famëmadh të Malit të Zi, Mark Milanit, i cili në librin e tij “Jeta dhe zakonet shqiptare”, në faqen 78 thotë: “… Ata (shqiptarët, N.B.), nuk prishen kollaj me njëri-tjetrin. Megjithëse çdonjëri prej tyre do të kishte dashur që vëllai të mos e ndërronte fenë, por të gjithë e ruanin fenë e vjetër. Mirëpo tani ai është i detyruar ta pranojë si fakt të kryer, dhe nuk kërkon në asnjë mënyrë që vëllai të rikthehet në besimin e mëparshëm… Kjo është arsyeja që secili prej tyre dëshiron që vëllai më mirë të mbetet në atë fe, së cilës tashmë i përket, se sa ta ndërrojë atë dhe njerëzit të thonë: -Ky nuk qenka i zoti të mbajë asnjë fe. Kështu ata e ndihmojnë dhe janë gati edhe të vdesin për njëri-tjetrin. Ata sa i bashkon gjaku i përbashkët, po aq i ka mësuar edhe nevoja, se feja nuk mund t’i pengojë që ata të jetojnë si vëllezër. Kjo gjë jo vetëm i ka forcuar, por edhe u ka siguruar jetën…”

Interesant mbetet një ngjarje në Pukë, kur në vitin 1913 pasi ishte asgjësuar pararoja serbe dhe para se të vijë ushtria tjetër, ut ha që katolikët të bëjnë kryqa të mëdhenj në shtëpitë e tyre, pasi serbët do të sulmonin vetëm shtëpitë myslimane, por katolikët e pukës nuk pranuan dhe serbët dogjën e rrënuan jo vetëm shtëpitë katolike e myslimane pa dallim, por dogjën edhe xhaminë e kishën e Shën Sebastianit. Gjithashtu sot në Dinosh (Grudë) qarkullon një gojëdhënë (e mbledhur nga A.Çeta, e botuar në “Folklori ynë” III, Prishtinë, 1995) e cila na tregon: “Se s’bani kryq mos me korit katundin”… Bien nga Dinosha tre ushtarë malazezë, e gjejnë Prek Ulin me berra e çobaneshën (myslimane, N.B.) Bibe Keqja, pasi i përshëndesin e pyesin Prekën se prej kah je ti, i u thotë jam prej Dinoshe, ata e pyesin përsëri a je katolik apo mysliman (se Dinosha është shumica myslimane, N.B.)? Jam katolik, përgjegjet Preka. Ushtarët deshtën me e vërtetue këtë gja dhe i thonë, në qofsh katolik, ban kryq. Prek Uli u thotë: Nuk ju lypet ju kjo gja me m’ba me ba kryq, por ushtarët i thonë o ban kryq ose të vrame, se ti nuk na ke kallxue të vërtetën… dhe tre ushtarët ia kthejnë pushkët… Bibe Keqja i lutet të bajnë kryq se përndryshe po të vrasin, dhe ti Prekë për ditë ban kryq he bre burrë. Ndërsa Preka i thotë ma mirë të më vrasin se po bana kryq do të thonë se e bame një mysliman prej Dinoshe me ba kryq përdhunë, e kështu do të koritet fshati jonë…

Në Pukë katolikët ndalojnë një gjakderdhje në mes myslimanësh, për këtë shkruan studiuesi Kahreman Ulqini në librin e tij “Faktor Kulturor e Fetar”, ku ndër të tjera lexojmë: “… Më 1889 myslimanët e katundit Iballë (Pukë) ishin ndarë në dy parti për çështje trashëgimie. Në krye të njërës palë qëndronte hoxha e tjetrën e drejtonte Niman Aga. Pritej të fillonte përleshja me armë ditën e Bajramit kur do të bëhej falja. Mirëpo 15 iballas katolikë, të armatosur zunë derën e xhamisë e penguan gjakderdhjen, duke mos lejuar asnjeri të hynte i armatosur.”

Po në këtë libër lexojmë edhe për një ngjarje tjetër interesante që në fakt njihet e është trashëguar nga shumë banorë të Dukagjinit, por ne po e riprodhojmë sipas autorit në fjalë… “Nga fundi i shekulli 19, një hoxhë i panjohur kosovar u vra në fushën e Ndermajes (Dukagjin) nga dy shoshjanë. Barinjtë që po kullosnin bagëtitë në pyllin pranë kishin dëgjuar hoxhën duke thënë “jam tue ra te bajraktari i Shalës”, u hap lajmi se Mark Lulës iu pre miku dhe ai pa vonesë ia mori gjakun. Cili i krishterë jo shqiptar mund të vriste dy të krishterë për një hoxhë…”

Për të ruajtur harmoninë ndërfetare në mes vetes, shqiptarët malësorë e më gjerë, ndëshkuan këdo që guxoi të ngrinte dorë kundër bashkëjetesës të harmonishme e vëllazërore, një rast i tillë që ka bërë bujë dhe kujtohet edhe sot pas më shumë se një shekulli, është ndëshkimi që u është bërë disa banorëve të lagjes Kokaj në Rrjoll, në vitin 1897. Kjo për arsye se disa nga këta banorë kishin prerë derrin në një xhami në Shkodër, ndoshta të nxitur nga fqinjët malazezë. Ndëshkimi u bë pas gjyqit dhe me pjesëmarrjen e forcave me shumicë katolike (se katolikë ishin edhe rrjollasit që kryen aktin e turpshëm). Nga K.Ulqini tek libri “Struktura e shoqërisë tradicionale shqiptare” mësojmë se sipas një burimi të cituar nga ai, morën pjesë në ekspeditën ndëshkimore në Rrjoll këto forca: Gruda 50 vetë, Hoti 50 vetë të udhëhequr nga bajraktari Met Çuni, Kelmendi 100 vetë me bajraktarët Can Luca dhe Turk Shabi, Kastrati 50 vetë me bajraktarin Nikoll Doda, Shkreli 100 vetë me bajraktarin Vat Marashi, Reç e Lohe 50 vetë, Grizha 50 vetë, Kopliku 50 vetë dhe nga bajraku i Rrjollit 150 vetë.

Gjithsesi, trashëgimia e mrekullueshme e mbijetesës sonë i ka rrënjët më të thella e më të gjera se sa kjo pak trashëgimi që paraqitëm ne në këtë shkrim të shkurtër. Të paktën në trevat e veriut të Shqipërisë në përgjithësi e në Malësi të Madhe në veçanti thuajse nuk ka familje që nuk e ka pasur dhe e ka një kumar apo mik të trashëguar ndër shekuj, që e ka pasur afër në ditë të mira apo të vështira katoliku myslimanin apo myslimani katolikun, që natyrisht e quajnë njëri-tjetrin dhe e kanë vërtet vëlla të një gjaku e kombi, që padyshim nuk do të mund ta ndajnë kurrë as shekujt e rinj që kemi përpara… dhe predikojnë bashkimine jo ndarjen…

Ndue Bacaj

A MUND T’A BËJMË SHQIPËRINË BIXHOZ PËR AGJENDAT POLITIKE TË DISAVE?

Sami Gjoka

Në përgjigje të disa sugjerimeve për të Përkrhur Kerrin në kurriz të Bushit Shqiptaret si nënshtetas dhe shqiptarët si komunitet, gjendur përballë alternativash të veshtira, dhe nisur ndër udhë të gabuara shpesh herë, ndodhen serish të hutuar në udhëkryqin e politikës Amerikane. Është menyra fatkeqe e jetës që në boten shtazore të njeriut i dobeti e i vogëli duhet t’i nënshtrohet instikteve të veta, dhe në bazë të këtij instikti të zgjedh atë që përceptohet të jetë më i fortë e pikërisht atij t’ia lyej qerren, me shpresë që me vonë të marrë rrahje supesh e shpërblim buzëqeshjesh (nga sunduasit në ardhëje e sipër të shoqërisë) dhe të ndjehet kështu më i sigurtë edhe për pak kohë. Si të dobët e të vegjël, (në fakt më të dobetit e më të vegjelit në botë, po të kihen parasysh rrethanat tona gjeo-politike) kombi ynë që njeh veçse mpak-zhdukjen e vet të llahtarishme, shtrirë dikurë që nga deti Egje e deri në veri të Danubit, e tashme shtrydhur nën darën sllavo-greke, më këmbet në varr, dhe ndërsa tretet fizikisht e njolloset moralisht, jo nga bota katile që aq na pëlqenë ta fajësojmë por nga bëmat tona që nuk çbëhen më, sytë e tanë janë drejtuar për ndihme, larg, larg në Perendim, ku Amerika e madhërishme rrinë. Shqipëtarët janë një komb pa miq. Askush nuk mundtë përfitoj ndonje gjë prej nesh. Nëse dikush zgjedh të miqësohet me ne, pa dyshim do të behemi barrë e tyre e panevojeshme. Asnjë llojë përfitimi reciproke që mund të mendohet. Çfarë mund të offrojmë ne përveç dorë-shtrirjes sonë të zbrazët që kërkon ndihmë? Si të tillë, ne s’mund të rrezikojmë të shkatërrojmë çka po përpiqemi të sigurojmë me kaq veshtirësi. Nuk mundemi ne të dëgjojmë të tilla këshilla individuale që gjithsaherë kanë patur pasoja të pakthyeshme shkatërruese për qenësine tonë kombetare. Nuk mundemi ne të shkojmë tek një familje që duam e na pëlqen, e mbi të gjitha ku kemi turp të trokasim, se zhelat tona ndotin luks e salltanet e kur sherri, zenka e shamate atje zjen, të zgjedhim krah siç sugjerojnë ca mendje tona të “ndritura” të përkrahin Kerrin në kurriz të Bushit, thjeshtë vetem sepse Kerry ka pohuar një fakt të vertetë, që shqiptarët jane kombi më pro-amerikan në botë. Ne si shqipëtarë jemi prekur të mësojmë deklaratën e senatorit Kerri, që “Populli i Kosovës të përcaktoj të ardhmen e vetë, përfshirë menyrën e qeverisjes. ” Uroj dhe shpresoj që kjo deklaratë nuk është bërë thjesht para ndonje grup(imi) shqiptarësh, apo edhe më keq akoma shprësoj që këto fjalë nuk janë nxjerrë me grep nga Zoti Kerri prej ca intervistuesish shqipfolës, se në qentë kështu, është thjeshtë një fjalë-pazar pa vlerë, një orvatje politikanesh për të blerë pak më shumë vota nga komunitete jo të vogla shqiptaresh në fare pak qytete të mëdhenj të Amerikës. Përderisa shumë shqipëtarë po e jehonë-përcjellin këtë qëndrim momental të kandidatit për president, besoj që Kerri e bëri këtë deklaratë, përballë ndonjë turme njerëzish kryesisht jo-shqiptarë, ndoshta në një nga fjalimet e tij rreth politikes se jashteme, pamvarësisht se unë nuk e kam dëgjuar, e as nuk dëgjova madje një fjalë mbi Ballkanin në tërësi e jo më për Shqipërinë, kur mbajti atë fjalimin e tij të shkëlqyer në Kongresin e Bostonit. Epo sjam unë ai që dinë gjithshka rreth si-ve e ku-ve e çfarë është thënë. Por prap unë pranoj habinë për mua ndërsa përpiqem të imagjinoj votuesit amerikane që qenkan kaq të shqetësuar dhe se mund tu influencokan nga çfarë presidenti i ardhëshem do të bëka për Shqipërinë a Greqinë a Bullgarinë apo Maqedoninë!!! Thënë a mos thënë, pa a me gjithmend, tashmë vetem shpresoj e dëshiroj që ca individë shqiptarë nuk do ta keqpërdorin këtë deklaratë të ndershme (uroj) për të imponuar opinionin dhe agjenden e tyre politike tek komuniteti shqipatro-amerikan në emër të interesit të së ardhmes sonë kombetare. Ndërsa shumë kombe presin nga udhëheqesit e tyre t’i prijnë drejtë begatisë, për Shqipërinë është koha e luftës për existencë. Ndërsa vrapoi të radhitesh ndër të parët aleatë të Amerikës në luftë kundër terrorzmit, Shqipëria tashmë besohet t’i dorëzojë të vetmin aeroport internacional që ka kontrollit grek, nga frika se policia e ushtria shqiptare nuk qenka aq e aftë sa të ushtrojë një stop-arrest-komand mbi terrosristet me konfidencen që grekët mund. (Për turp të shqipëtarëve Greqia nuk është madje në listen e vendeve qe i përkushtohet luftës kundra terrorizmit me zellin e Shqipërisë dhe aleances së re) e për më keq akoma nën zjarrin që qeveria e Moisi Nanos i dha krenarisë shqiptare le t’i kujtojmë Tiranës së shitur kaq lirë se Shqipëria kurrë nuk ka ndërmarrë akte terroriste ndaj vendeve të tjerë por krejt në të kunderten është Greqia ajo që vazhdimisht ka manifestuar akte të tilla kundra interesave perendimore. E prap se prap ne vazhdojme udhën tona mes zgjedhjeve të gabuara si kjo që po therritkami një vend me viruse terrorizmi ne damarë si Greqia të na siguroj mos-infektimin po nga ky virus; është ky një zgjedh-vendim i vetë shqipëtarëve që fton dhelpërat greke të vijnë e na ruajn kotecët me pula Shqipëtare. Kjo – është vazhdim i gjatë i historisë sonë kombëtare në përzgjedhjen e gabuar të vendimeve tona ndërkombetare shpësh herë në kohra shumë të vështira; histori gabimesh që zënë fill që kur zë fill historia e shkruar dhe vazhdon deri me sot e ditë më ditë. Bazuar në vendime jo reale shpesh herë ne zgjodhem të trajtojmë si miq vende që na konsideruan me pas si armiq. A s’qe kështu me Marko Boçaret e revolucionit grek vetem pak dekada me parë? Ja kështu pra ndodhi koh e më kohë. A sqe aleanca me greket gjatë luftës Greko-Persiane, vendim i gabuar i sterghysherve tanë ilirë që çoi ushtrinë e mbretit Dar në Veri kunder fiseve ilire të Panonjes në territoret e Maqedonisë së sotme? Atje Perset hasen me të vetmen rezistence serioze deri sa të arrinin fiset Skithe në veri të Danubit; luftë që i gjeti Ilirët pa ndihmen grekeeve edhe pse që pikerisht ndihma qe u dhane grekeve ajo që vuri perballë ilireve gjithë arseanilin luftërak Pers të asja kohë. Qe pikërisht llogari e gabuar për të ndihmuar ushtarikisht komshinjtë të cilët as që deshen të dinë për ndihmë kur e njejta gjë kërkohej prej tyre, qe shkaktoi tragjedinë e parë më të madhe të stergjysherve tane. Mijra mijra Ilirë u dynden me force drejtë lindjes deri ne brigjet e Kaspikut ku akoma mbeten gjurma të pa asimiluara shqipfolës. A s’qe Pazar i pallogaritur mirë për Ilirët, vendimi individual i Aleksandrit të Parë, at i Filipit dhe gjysh i Aleksandrit të madh, që thjeshtë për të marrë pjesë në garat olimpike, rezervuar në atë kohë vetëm për grekët, pretendoi publikisht se ai nuk ishte vertetë Iliro-Maqedonas por qe me origjinë greke, se, sipas një legjende të hershme që ai vetë sajoi, paraardhësit e tij patën emigruar në Pale, nga territoret Hellene në Jug të Maqedonisë. Po, ky vendim-pretendim (stërgjysh i një peshëngritësi të sotëm që ai që pështyjnë vlerat kombetare për ca lavdi përsonale) e bëri vertëtë të mudnur Aleksandrin të mirrte pjesë në garat olimpike, por ama, në kurriz të shpejtimit të asaj që Herodoti do ta quante pak shekuj më vonë, zgjerim-shtrirje e vazhdueshme e familjes greke në veri, në saj të asimilimit të fiseve jo-greke dhe përvetesimit të trojeve të tyre jo greke. Shqiptarët vazhdojnë edhe sot e kësaj dite të bëjnë të njejtën zgjedhje, t’u shtojnë Fat-it një os pas bythe the Fatet na shëndërrohen pastaj në Fatosë, thjeshtë për të djersitur vullnetarisht nëpër tokat greke e për të lenë djerr tokat e veta, dhe gratë e tyre të plaken jav-për-javë në pritje ne sa e sa shtretër gjysëm të zbrazët. A s’qenë sulmet piratike të herë-pas-herëshme mbi flotën romake, vendim i gabuar i stërgjyshreve tanë, kur Ballkani po shihej me syrin e lakmi-pushtimit, si hap i parë i marshit të perandorisë në lindje, që i detyroi romakët të shkatërronin çdo gjë Illire në revanzhin e tyre, ndërsa ruajtën me fanatizëm çdo gjë greke, prej të cileve nuk patën asnjë llojë reziastence serioze? Si rezultat i këtij guximi të tepruar në fakt guzim që tejkalonte fuqinë ilire të cunguar, në saj të mos koperimit e rivalitetit midis fiseve si sot (kujto rival-mëritë e pahijeshme Jug-veri, Gehg-Toskë, Kosovë-Shqipëri), Ilirët pësuan shpërnguljen e dytë masive me forcë ketë radhë jo më në lindje por në Perendim. Mijra Ilirë kryesisht të rrafsheve të ulëta të bregdtit të Shqipërise së sotme u debuan në italinë qendrore dhe atë të jugut, ndërsa Ilirët e Dadardnisë dhe Keltet u dërguan kryesisht në veri të italisë së sotme. Ishte si gjithmonë përzgjedhja jonë e keqe për të sulmuar kur nuk qe koha për sulm dhe për të rezistuar kur nuk patëm shance rezistimi, që na nisi nëpër tatpjetën e shkatrrimit dhe zhdukjes sonë kombetare për shekuj me rradhë, nga ku vashdojme të shaksim në humbje ditë për ditë. E, prap, kur më në fund shqiptarët e herëshem vendosen të bënin paqe me Perandorine Romake, kjo zgjedhje e gabuar shkaktoi dhënjën paqësore të territorit Dardan si fushë rekrutimi për armatën Romake. Ndërsa Shqiptaro-Ilirët u shëndërruan në miq të pushtuesve thjeshtë për trajtim më butësorë nga romakët, rinia Illire në vend të pushonte gjak-derdhjen e kotë për mbrojtjen e asaj që se mbrojti dot, nisi të derdh gjakun për tej-zgjerimin e perandorisë në lindje, në kurriz të mpakjes së tokë-kombit të vet. Qe kjo vuajtje e gjatë shekullore e Ilireve, fakti që bëri shqiptarët të nxitonin ne gabim-zgjedhejen tjeter tragjike në mesjetë. Më saktësisht në shekullin e 11të, kur fiset serbo-slave kapercyen Danubin drejt jugut, në territoret Ilire, në kohen kur vetem pakësoheshim në numër, do të mirëpriteshin nga popullsia vendase si mjet balancim kundrejt pushtuesve. Historia do të deshmonte edhe njehërë sa shumë dëmë i shkaktuam vetes me këtë vendim të pamatur të mirpritjes serbe kryesisht në Fushën e Kosovës. Sot Serbët pretendojnë se Kosova është djepi i tyre historik, që është me të vertetë, por ajo që fshihet ne pohime të tilla përverse është fakti se ky djep civilizimi, qe strehuar e u përkund paqësisht në mes të njerzeve tanë në tokën tonë të lashtë. E gjitha kjo history analitike, e parë kalimthi me shpejtësinë e këtij shkrimi, dëshmon se në ç’fardo lloj këndveshtrimi, i përngjanë gjithësahere fabulës së ujkut me qengjin. Ja kështu qe vendimi për të luftuar fillikat Perandorine Osmane, tradhëtuar nga fise-kombesite e tjera baklkanase, që braktisen Kosoven drejt male-luginave të Bosnjes fill pas vrasjes së Princit Serb Lazar. Kjo rezistence e vetmuar Ballkanase ndaj otomaneve kur të tjerët kuptuan se nuk ishte koha për humbje jetësh të çmuara, ndërsa fuqia e ushtrisë pushtuese që në ngritje-shpërthimin e saj, i shkatoi Shqipërisë fill me vdekjen e Skenderbeut dëbimin masivë të tretë, në Jug të Italisë ku Ilirët e 12 shekujve më parë qënë thuajse tërësisht asimiluar. Kur shqiptarët kuptuan se nuk mund të mateshin për nga numri i popullsisë dhe fuqia e armeve me pushtuesit që patën nën këmbe tër Evropen, dhe nisen nxitimthi të ndërronin fenë, që më së fundi të miqesoheshin me sunduesit, kjo përzgjidhje që prap një shpresë e kot, e rremë; që koha kur shkelqimi i Perandorisë po venitej, karvani ottoman i rraskapitur po bëhej pre tashmë i pa zot për vetëmbrojtje nga revoltat që gjatë-gjum-dremitësit zun fill, se kombet që flinin tash kokën e ngrinin, kombe që dinin e njihnin më mirë, kur ishte koha të struktërhiqeshin me butësi kërmilli e kur koha qe për sulm mbi të tjerë. Ky vendim i dëmshem në serinë e gjithe vendim-gabimeve që janë bërë në kohrat më të papërshtateshme për tu bërë do ta portretizonte më pas Shqipërinë përpara Evropës si bashkëpunëtore e sunduesve të së njejtës fe dhe me terhqejen turke i vetmi vend qe luftoi pushtuesit kur të tjërët e braktisen fushbetejen që ne shekullin e 13të, ose akoma dhe më keq që masakruan popujt fqinjë siç bëri Greqia ndaj Bullgarise, nën mbrojtjen e “Gjysëm Hënës”, po paguante tani për krimet e pushtuesit. Kjo do të shkaktonte debimet masive të më shume se nje milion banorve nga trevat e Sandxhakut e të Nishit në Turqi e të mijra çameve nga krahinat e Shqiprisë së poshtëme rreth e qark Janinës. Sa e sa herë ne s’ditem çfarë bëmë? Pse çdo gjë na shkon neve kaq terrs? Kur ne qemë i vetmi vend gjatë luftës se dytë botërore ku nje çifut i vetëm nuk e humbi jeten në saj të tradive të pakrahasueshme të kombit tonë, por krejt ne të kundertën komuniteti çifut u rrit e u zmadhua, Grekët e Serbët do ta akuzonin Shqipërinë si bashkëpunëtore me gjermanët për faktin se shqipëria përfitoj gjatë luftës ribashkimin e trojeve të saja, dhëne kryesisht jugosllavise, 20-30 vjet më parë. E prap ndërsa luftuam okupatorin fashist ne ndërmorrem nje tjetër gabim trashenik atë të përqafimit të ideologjise komuniste jo se e urrejmë komunizmin si ideologji por nga thjeshtë fakti se komunizmi që shëndërruar në një çeshtje sllave, e sllavët vetm një intëres kanë për Shqipërinë, interesin e zhdukjes së saj për të siguruar njeherë e përgjithmone mesdheun veri-lindore races sllavo-orthodokse. E kush është një vendim i drejtë që morrem ne? Në u kujtuam të përqafojmë vlerat perendimore në kohën kur e gjithë bota komuniste po trokiste në dyert e Evropës, e askush bile nuk na vuri re që po qanim lënë në shi për të hyrë rishatzi në familjen Evropiane ku kurrë në fakt ne s’paskëshim qenë. E prap udhëheqesit tanë me shpresa debile e ide të pahijeshme na shtynë deri atje sa të shkatërronim ç’do gjë qëpatëm ndërtuar në emer të gjoja flakjës tutje të komunizmit. Social-Communistet me frikën në palcë se po humbnin pushtetin dhe duke dashur më tepër të shikonin deshtimin e demokrateve se sa begatine e vëndit qenë të interesuar vetëm për shkatërrim. Democratët nga ana tjetër nga frika se socialistet mund te fitonin në zgjedhje serish, deshten çdo gjë të shkatërrohej se vetëm kështu do te falimentonin ata nëse fitonin, e tua linin vendin demokrateve si kopil në preher porse Demokratet do të gjenin ndihme anëkënd botës demokratike për aq kohës sa do të qene antikomunistë. E prap na u desh ta mesonim vonë çfarë shkatërrimi tragjik e zgjedhje feminore pati qene ajo. Qe gabim të shkosh në perendim me një pjatë të zbrasur në një dorë e me një lug të ndryshkur në tjetrën, kur na pati ikur treni, vetm pak vite më parë, kur mundësia i qe dhënë Alisë. Fatkeqësisht të tjerë patën mberritu atje para nesh, qe qene me më shum interes për Evropën, në kërkim lëmoshash. Edhe, bile, gabim tjetër qe vajtaj në vendet isalme për të siguruar ndihmen e mohuar, kur po përpiqeshim t’i sqaronim botës se ne nuk perkasim me qenë atje ku na lanë qëkurse na çuan. E ja pra pse, pse mbetëm qyqe, në varfërinë dhe tru-mufepsjen tonë. Kjo është pasoja e llogarive tona që na sjell prap tek qendrimi ynë në zgjedhjet amerkane të dymijekatrës. Nuk jam unë ai që ka mundësi të ndikojë në komitetin shqiptaro-amerikan- ndaj lutem mos, mos përseri të ndikojnë për keq ata që dëshirë e mundësi ndikimi mendojne të kenë ose dukët që kanë. Besimi im pesimist është: një vend që nuk mund të ushqejë veten e tij as qe mund të mendohet të ketë aftësi të luftoj urinë e kombeve të tjera. Një vend që kurrë nuk ka demonstruar para botës ndonjë aftëse të votojë për njerzit e vetë me të denj, me zemer dhe llogjik por ne fakt voton me mendje të ngushtë e sy të lidhur, për të kenaqur djalin e halles apo vajzen e dajos, që mban nje punë të pakëpaguar qeveria dhe qe do atë punë të ruaj nëqoftëse zgjedjet e reja nuk sjellin ndryshime të dëmeshme; sipas besimit tim pesimist është qesherake që një vend a komb i tillë të cilit unë i përkasë të cilësojë për kë duhet votuar në vënde të tjera. Thënë me kaq, unë mendoj se cilido ka të drejtë të votojë për cilindo kandidat që atij i pëlqen dhe nëse mndet të ndikojë tek të tjerët të votojnë për të, por kurrë përzgjedhje të tilla individesh për president të një vendi kaq të fuqishem dhe mik yni si Amerika nuk duhen shënderruar në çështje komuniteti sepse dashje pa dashje ajo bëhet çeshtje kombetare. E kësaj i thonë të luash bixhoz me fatet e atdheut tend, kur madje askush nuk të ka autorizuar për një gjë të tillë, e skush nuk duhet të gëzoj këtë të drejtë. Ne shqiëptarët që për 40 vjet i quanim kinezet vellezer e Kosovarët miq nuk mund te jemi kurrë aq qartë parës që të dimë së paku kush po fiton. Prandaj të bësh deklarata se shqiptarët duhet te votojnë për demokratet në Amerike është lajthitje mendore qe nënkupton- Shqiptarët kundra Republikaneve—që do të thotë më tej- kundër qeverise se sotme Amerikane. Shqiptarët si nenshtetas amerikane mund të votojne për Ralf Najderin nëse duan—por jo si komunintet. Thirrja e hapur publike madje ne media e ketyre “intelektualeve” qe komuniteti shqiptarë të votojë për Kerrin, rrezikon ta ktheje Shqipërine në çshtje e vetem demokrateve, dhe si e tillë mbetet diçka e nxituar, që duhet me çdo kusht the po vonese të terhiqet pas, për më tepër kur është bërë nga njërëz që me gjith zemer i’a duan të mirën Shqipërise dhe luftojnë për një gjë të tillë. Sami Gjoka CAN WE GAMBLE OUR NATION FOR THE POLITICAL AGENDA OF THE FEW? By Sami Gjoka In response to some suggestions of supporting Kerry at the Bush’s expense. Albanians as citizens and Albanians as a community, facing hard choices and taking wrong turns many times in their history are once more confused in the cross roads of the American politics. It is an unfortunate way of life that the small and the weak in this animal kingdom of mankind, has to always trust its inner instincts, selecting to bribe the perceived stronger ones, hopping to get an appreciation smile in return (from the rulers to be of our society) that makes them (the small and the weak) feel a little bit more secure for a very short time. As small and weak, (in fact the smallest and the weakest in the whole world we are, if we keep in mind our geo-politics surroundings), being the fastest distinguishing nation in the world, once spread from Aegean Sea to north of Danube and now squeezed under the slavo-greeko pliers, in the verge of our own death, and while being diminished and degraded every day not by the cruel world that we love to blame but by our own misdeeds, our eyes are looking for help far far west where this great country of America stands. Albanians are a nation without friends. No body can gain from us anything. If someone chooses to be our national friend we are for sure going to become their unnecessary burden. No mutual benefit that we can think of. What do we have to offer except our empty extended hands that seek help? Such we cannot risk spoiling what we are getting with so much effort. We do not have to listen to individual judgments that always have had irrevocable and disastrous consequences in our being as a nation. We do not go to a family we like while there is fight among themselves to pick sides like some of our “great minds” are suggesting to support Kerry at the Bush’s expense, just because Kerry has confirmed a true fact that Albanians are the most pro-American nation in the world. We as Albanians are touched to be informed that senator Kerry has stated “The people of Kosovo must be able to determine their own future, including how they want to be governed.” I only hope this statement is not simply made in front of some Albanian groups, worst even than that I hope it is not extracted from Kerry by some Albanian interviewers because if that is so, it is simply a cheap talk to reap only a few more votes, from large Albanian communities in a few major American cities. Since many Albanians seem to resonate this promising stanza of the Presidential candidate, I believe that Kerry made this statement, perhaps talking about his foreign policy in front of mainly non-Albanian audience, even though I did not hear it, nor did I hear any of his political agenda of foreign policy mentioning Balkans let alone Albania, while he gave that brilliant speech of his, at the Boston Convention. Well, I am not the most well informed where he said what have been said, but I must accept that it is strange for me trying to imagine the American voters worried and being influenced by what will their next American president intent to do about Albania or Greece or Bulgaria or Macedonia!!! Said or not said, meant or not meant I only wish and hope that some Albanian individuals will not misuse this hopefully honest statement to force their political opinion and agenda to the Albanian community in the name of our future national interest. While many nations look upon their leaders for guidance how to prosper it has come the time that the Albanians are struggling how to survive. Albania, while it run to be among the first US allies in the war against terrorism, is now believed to give its only international airport to the Greek control for fear that the Albanian army and police can not secure or be trusted to secure a stop-arrests to the Terrorists with the confidence that the Greeks can (by the way, to add shame to this shameful Albanian decision, —Greece is not in the list of the wholeheartedly-contributing-nations in the fight against terrorism, like Albania is. And, to add salt to this shameful injury of the Albanian pride by the government of Moisi Nano, let me remind this anti-Albanian government of Tirana that the country of Albania never had a terrorist action against any western countries while quite to the contrary it is Greece who always have embattled, terrorists and has been frequented by terrorist violence against western interests. Yet we seem to continually make wrong choices as the one calling a nation with terrorist viruses in its veins like Greece in the name of securing us from being infected by the same virus; it is a choice of the Albanians themselves that invite the Greek foxes to tend for the Albanian hens. This is our long national history of making wrong international choices in many very difficult times. It has started since the time of the recorded history and continues constantly day after day. Based on some irrational decisions many times who have chosen to treat like friends people and nations who treated us back like enemies. Wasn’t it like that with the Marco Bocaris of the Greek revolution, only a few decades ago? Yes, it was like this for Albanians, time after time. Wasn’t it our Illyrian ancestor’s wrong decision to ally with Greeks during the Greeko Persian war that sent King Dareo’s Army north to the Illyrians of Pannonia? That was the only big resistance to the Persians until they reached Skithians north of Danube. A fierce long battle where Illyrians got no support at all from the Greeks in return. A wrong calculated Illyrian choice to assist militarily a neighbor who did not care to help back when the same help was needed from them that caused the very first forceful ethnic cleansing of our people, sending them as far east as the Caspian Sea where still a few remain un assimilated. It was a bad choice of Alexander the first, Philip’s father and grandfather to Alexander the Great, who for the simple reason to participate in the Olympic games, restricted at that time only to the Greeks, decided to claim that he was not Illiro-Macedonian but a Greek descendant because, according to an ancient legend that he himself invented, his great ancestors had immigrated to Pale from Hellenic territories. Yes, that choice made him able to participate in the Olympic games at the cost of speeding up what Herodotus will later call expansion of Greek family by assimilating northern non-Greek population and claiming their non-Greek territories. It was our ancestors wrong choice when the Balkans were eyed as the first step toward east expansion by Romans to time after time manifest to the roman fleet daring attacks that when Romans fed up with these attacks lunched in the Balkan shores, they destroyed everything Illyrian on the site while saving with a great care everything Greek, from whom they met no serious resistance. As a result of that choice, a choice bolder than their might, Illyrians suffered the second recorded massive ethnic cleansing, this time not east but west. Thousands and thousands of our people were expelled to central and southern Italy while Dardanians and Celts living among Dardanians at that time, were expelled in what is today northern Italy. It was our bad choices to attack when it was time not to do so and resist when we were not able to, that headed us for distraction and disappearance for many centuries to come and that still is going on day after day. And again when our people chose to finally befriend with the roman empire that bad choice came with the consequence of surrounding to the Romans the Dardanian territories as a recruiting ground for the empire’s soldiers. While they chose to be friend with occupiers in order to be treated by Romans no longer as enemies, their males started instead of dying defending their homeland as they had till now, they started to spell their blood to expend the empire at the cost of reducing their own territories. It was the centuries long suffering and longing for the shrinking Illyrian population the fact that the Serb Slavic tribes crossing south of Danube River on the 11th century AD to the Illyrian territories were welcomed by the local remaining population, as way of balance. History had to prove once more how much damage we have done to ourselves with such, at that time, appearing good decisions to welcome Serbs, mostly in the field of Kosova. Today Serbs claim Kosova as their historical cradle, which of course it is, but in perverse way their claim hides the fact that such a small cradle was sheltered and rocked peacefully among our people and in our ancient land. So if any and all aspects of our history will be analyzed, no matter what, it will resemble the fable of the wolf and the lam. So it was fighting the ottomans alone betrayed by the other Balkan warlords that fled Kosova to the Bosnian Mountains with the death of the Serbian prince Lazar. This sole Balkan resistance to the ottomans when others had understood it was not time to waste their precious lives in vain, while the power of the invading army was still in the rise, caused the Albanians after Skenderbe’s death its third massive ethnic cleansing to the almost disappearing Illyrian traces of the southern Italy. When finally the Albanians understood that their small population was no match for the Turks, under whose feet laid the whole Europe and started to convert to Islam to make peace with their enemy it was again an attempt in vain, a false hope; it was the time of the fading shine for an old empire now in decline; the ottoman caravan was all exhausted unable to defend itself from the revolts that the long-sleep-and-snorings had just now bring upon that slow dying horse, because those nations that had fallen asleep, now were waken; it was because those nations among the many choices, chose the better. They had known it was time like the snails to pull and hide and they knew when to come out of no where like an army of cicadas, and start to fight. This terrible choice of conversion left the Albanians to be portrayed by the world as collaborators with invaders and now they even shared the same religion with a dying old giant and with the Turkish retreat, the only country who fought the occupation while others gave up since the midst of the 13th century, or worst who massacred the neighboring people like Greece did against the Bulgarians under the protection of the “half moon”, was now made to pay for the invaders cruelty. That gave birth to the massive fourth ethnic cleansing of more than a million Albanians from Sanxhak and Nish areas to Turkey and thousands and thousand of Cames from, then, southern Albania in and around Janina. How many times did we mess up? Why everything goes so wrong with us? While the only country under WWII occupation where not a single Jew was killed but to the contrary the Jewish community grew in numbers, Greeks and Serbs would accuse Albania as the German collaborators for the shear fact that the Albanians applauded the decision to reunite the ethnic Albanian territories, mostly given to the Former Yugoslavia, by decisions of Europe. Yet while fighting the nazi occupation we made another very bad choice to embrace the communist ideas not that we hate communism as an ideology, as much as we hated the fact that communism became a Slavic issue, like some armature politicians want to make Albania a Kerry issue, and Slavs had only one interest in mind, that of wiping out Albania, giving access to the Adriatic sea only to their Slavic race. And where is there a good choice that we made. We came to embrace the western values at the time when all the communist world was begging to Europe and no one even noticed us that we were coming to be part of Europe (again) in fact we never had been. Yet our leaders with foolish hopes and shameful ideas pushed us once more to destroy whatever little we had accomplished in the name of throwing away the communism. The Social-Communists were afraid they were losing power and desiring to see Democrats fail more than seeing the country prosper were only interested for distraction. Democrats on the other hand afraid that socialist again might win elections, wanted everything destroyed so the socialists would had no grip in power, if they would win, and would be forced to turn the country to them, who in turn would get a lot of help from west as long as they were pro westerners. And again we had to learn tragically what a disaster and childish choice that was. It was wrong to come to the west with an empty plate in one hand and with the spoon on the other while we had missed the boat only a few years before, when Alia was presented that chance. Unfortunately there had arrived others of more interest than us to Europe begging for Europe’s help. And it was even a worst decision to go to the Islamic world to secure some help when we were trying to convince the world we do not feet where we had gone. And that’s why we are left alone in our poverty and confusion because of our own miscalculated choices that brings us back to the American elections of 2004. I am not in position to influence any one to the Albanian Community. I am no body to the Albanian decision-makings. My pessimist believe is that a country that is not able to feed itself can not be expected to fight famine in other parts of the world, a country who has never shown to the world any ability to vote for their right people with heart and logic, but votes instead with narrow mind and closed eyes to simply please a cousin who has a low paying government job that he still intents to keep if the new election cause no major changes, to my pessimist believe it is laughable for such a country and such a people to whom I belong to indicate and promote the elections of other countries. This said, I think any one can promote any candidate he likes, but in no way shall it become and Albanian community decision. That is gambling with your country and no one shall have that right to gamble in the name of a country in the elections of other nations. We Albanians who for about 40 years called the Asian of China our brothers while calling Albanians of Kosova our friends, can not be expected to clear-see who will next American president be. Therefore to make such instructive statements that Albanians must vote Democratic is a bad idea that means in other words- Albanian community against the Republicans- that in turn translates – against the current American Government. Albanians as US citizens can vote even for Ralf Nader if they so desire, but not as a community. The open call even in the public media of some, that the Albanian community must vote for Kerry, risk turning Albania in a Democratic issue, and as such it is a rushed decision, that must immediately, without delay be taken back, even more when it is made by people who only wants the best for Albania and work for the good of our country.

    Amaneti i Balajve të Reçit për Fishtën!

Një i vdekur nuk flet, le të flasin ata që kanë mbetur gjallë.

Babë! Amanetin kam me ta çue në vend. Kam me gjetë një njeri me shkrua me dëshirë për shkatërrimin e varrit të At Gjergj Fishtës që ndodhej në altarin e Kishës së Fretërve në Gjuhadol.

Ishte viti 1968, u dha urdhër nga Komiteti i Partisë Shkodrë që të shkatërroheshin kisha dhe xhamia. Ku u shkatërrua çdo gjë me urdhër të Sekretarit të Komitetit të Partisë, Xhemal Dini, duke i dhënë urdhër Drejtorit të Komunales, Shyqyri Rrjodhit të çonte një brigadë prej 15 vetë, ku ndër këta ishin punëtorë, teknik dhe inxhinierë.

Lufta për të shkatërruar kultet fetare ishte sapo kishte filluar. 1967, fjala e partisë, fjala e Enver Hoxhës kishte shkuar në çdo shtëpi, në çdo brigadë apo komitet partie.

Një ndër këta punëtorë ishte edhe Tafil Bajram Balaj, nga fshati Balaj i Reçit-Shkodër, i datëlindjes 15.02.1927, sot i vdekur, më dt. 20.02.1997, i cili me detyrim për të punuar me shkatërrue Kishën e Fretërve në Gjuhadol, ku në brendësi të kishës dolën dy varre: At Fishtës dhe Lazër Mjedës, tregonte malcori i ndjerë 70-vjeçar djemve të tij, Abdylit, Qerimit, Bardhylit, Cenit, ku do t’ju lë një amanet, që do të vijë një ditë ku ndoshta unë nuk do të jem gjallë, juve mos ta lini në heshtje, cilido le të shkruajë për Fishtën që i shkatërruan varrin.

Halli i madh, buka e gojës, të çon me prishë edhe varre, me luejt kocat e të vdekurve nuk ka gjynah, por ishte “urdhër” nga partia. Çdo gjë të shkatërrohet. Çdo njeri kur vdes duhet të ketë një varr, ku t’i pushojnë kockat. Më kujtohet, tregon i biri Tafil Balës, kur i morën kockat dhe gjymtyrët i futën në një thes letre prej atyre të çimentos por mungonte gjëja më kryesore, mungonte koka e Fishtës… Ia kishin vjedhur… Ia dhanë një shoferi me emrin Can… i cili kishte një reportabël të komunales me një grup prej 3 vetësh i hodhën në Lumin Kir, në zall. Ku edhe sot nuk i dihet se ku është varri i tij, ku i pushojnë kockat, eshtnat.

Çdo ndërtese i vihet një themel në dhe, dhe çdo njeriu kur vdes i hapet një varr në dhe. Pse të bahemi të pakenun, t’i humbim njerëzit pa shenjë, pa u dukë, pa nishan siç e hodhën Fishtën komunistët e Enverit.

Kemi gurët e rërën e na mungon gëlqerja për të ndërtuar, ku këtu kanë marrë pjesë edhe prifti bojaxhi, djali i Hafis Sabri Koçit, inxhinier dhe ata që sot kujdesen për shkollat fetare. Hulumtimet vazhdojnë… Zoti ju shpëtoftë, se unë jam më i pari ku po u jap besën e Zotit, se jam tuj qitë kushtrimin, se tash e kanë pa edhe qorrat se ato sisteme komuniste nuk do të rrojnë ma në Shqipni.

Po nuk patët mend me kujtue Fishtën, të keni sadopak zemër me ndigjue e me lexue…

Hasan Kurtaj

    Haberret e akshamit në gazetën “Shqipëria Etnike”

Kur menduam të hapim këtë “rubrikë” kishim frikë se nuk do të arrinim vijmësinë në çdo numër të gazetës sonë, por për këtë qenkemi gabuar, pasi haberret që kanë mbërritur në redaksinë tonë janë aq të shumta sa do të mbulonin gjithë faqet e gazetës. Ndaj ne u detyruam të zgjedhim vetëm disa nga haberret e shumta që mbërrijnë pa pushim me të ardhur akshami…

    Moisiu i “ri” si Moisiu i vjetër

Kur tashmë i biri i Spiro Moisiut, Alfred Moisiu është kthyer nga president konsensual në kryeplak konfidencial i Kryeministrit Fatos Nano, opozita ka shpallur “divorcin” me pjesën që i takon nga presidenti. Madje opozita ka ngritur edhe një sërë akuzash për zotin Moisiu, duke e quajtur vegël e bindur e Partisë Socialiste. Për të vërtetuar këto akuza thuhet se vetë shefi i opozitës ka ngritur një komision i cili po punon për zbardhjen e punëve të Presidentit që çojnë ujë në “mulli” të Kryeministrit. Komisioni siç duket po punon shumë ngadalë, dhe nuk po kënaq kërkesat e opozitës dhe interesimin e popullit. Për kundër opozitës që pret rezultatet e këtij komisioni, populli ka filluar të bëjë vetë konkluzionet e bashkëpunimit Nano-Moisiu, që në fakt janë kapitulim i Presidentit dhe triumf i Kryeministrit. Populli thotë se përdorja e Moisiut të Ri nga Enveri i Ri (Fatos Nano) nuk është një gjë e re, ajo është vazhdim i përdorimit të gjatë që i ka bërë Enveri i vjetër Moisiut të vjetër. Ku siç dihet Spiro Moisiu (babai i Moisiut të ri) gjatë Luftës Nac.-Çl. ishte de jure komandanti i ushtrisë, ndërsa Enveri (babai shpirtëror i Fatosit) ishte komisari i vetëshpallur. Spirua ishte i paparti, ndërsa Enveri komunist. Para botës të dy bashkë paraqiteshin si dy drejtues të luftës së shqiptarëve kundër fashizmit. Madje edhe mbas Çlirimit, Moisiu shërbeu në poste të rëndësishme drejtuese, por gjithnjë në shërbim të Enverit e Shtetit komunist. Shqip, populli thotë një traditë e vjetër me aktorë të rinj. Ky konkluzion popullor përfundoi në veshët e shefit të opozitës, ai paska thirrur komisionin dhe i ka thënë të pushoni nga aktiviteti, pasi ne kemi thënë njëherë se populli është sovrani, e kur flet ai duhet të heshtin të tjerët… Mirëpo Moisiu i ri dhe Enveri i ri vazhdojnë “punën” pa e çarë kokën për sovranin… i cili me sa duket do të zgjedhë heshtjen për t’i shtuar botës së qytetëruar kureshtjen…

    Partia Socialiste “vjedh” mëkatarët e Bezhanit

Pas 60 vjetëve që ka mbaruar Lufta e Dytë Botërore, veteranët komunistë janë pakësuar aq shumë sa rrezikohen të zhduken përfundimisht për pak vite nga kjo botë. Mirëpo duke ditur se organizata e veteranëve (komunistë) është themeli i Partisë Socialiste në pushtet, ajo ka rënë në pikë të hallit për të ruajtur këto themele. Mjaft eksperimente janë bërë duke shtuar fiktivisht radhët e kësaj organizate, ku janë pranuar “veteranë”, njerëz të moshave tepër të reja e që një pjesë as nuk kishin lindur e jo më luftuar, por është përdorur edhe trashëgimia, ku të afërt të ish-veteranëve të vdekur janë pranuar duke i quajtur “mëkëmbës”, që gjithsesi këta jo vetëm nuk kanë mbushur boshllëkun, por nuk po paraqesin as devotshmërinë e kërkuar. Në këto kushte Partia Socialiste këto ditë thuhet se ka shpërndarë një udhëzim sekret që po punohet në radhët e anëtarësisë së saj, ku kërkohet me çdo kusht që radhët e veteranëve të shtohen me ish-agjentët e sigurimit të shtetit, të cilët sipas Bezhanit janë rreth 400 mijë. Natyrisht nga këta gjen me bollëk edhe nga ata që e kanë moshën për të qenë veteranë, e nëse ata nuk kanë luftuar me armë në dorë, të paktën luftuar kanë në një front tjetër që quhej Lufta e Klasave. Mbasi emrin e ka luftë për luftë këta Mëkatarë të “Bezhanit” janë jo vetëm goxha si numër, por edhe mjaft besnikë të Partisë… Gjatë diskutimit me anëtarësinë socialiste mësohet se ka pasur shumë debate, pasi thuhet se Mëkatarët e “Bezhanit” jo të gjithë janë pranë PS, pasi një pjesë janë në partitë e djathta, ku atje mund të kenë humbur besimin e socialistëve… Por debatet në mes socialistëve kanë edhe një front tjetër, atë të smirës, se kush do të jetë veteran më i devotshëm, ata që kanë qëndruar besnikë pranë PS apo ata që e kanë dridhur apo ua kanë dridhë tek partitë opozitare… Gjithsesi sipas haberreve kjo nuk është e rëndësishme, por e rëndësishme është se “Bezhanit” po i vidhet ditën për diell “shoqata”, dhe përkundër kësaj nuk ka asnjë protestë as nga Komiteti i Helsinkasve tanë dhe sa nga Avokati i Popullit, madje as edhe nga opozita… që haberret tani i merr vetëm në aksham.

    Gramoz Ruçi do të dërgohet në vendet arabe për të punuar në favor të SHBA

Këto ditë po bëhet shumë zhurmë për mosdhënien e vizës për në SHBA të numrit 2 të PS, Gramoz Ruçit. Hamendësimet nga opinioni dhe politika nuk kanë të sosur, madje arrihet të thuhet se SHBA-ja e ka shpallur person non grata Ruçin, duke e lidhur me pozitat e tij antidemokratike gjatë sistemit komunist, ngjarjen e 2 Prillit 1991 e deri në lidhjet e tij me organizata kriminale e terroriste në Shqipëri e më gjerë. Mirëpo të gjitha këto në përgjithësi janë hamendësime të opozitarëve dashakeq. Për të sqaruar opinionin, partia në pushtet këto ditë ka sejdisur një haberr interesant që qarkullon “Top-Sekret”, por që haberristët tonë e “vodhën” në buzë të akshamit dhe e dërguan në redaksinë tonë. Haberri socialist thotë se Gramozit mohimi i vizës nga SHBA-ja i është bërë për arsye taktike e strategjike, pasi Gramozi është zgjedhur të bashkëpunojë me amerikanët në punët e zbulimit në vendet arabo-islamike. Zgjedhja është bërë për dy arsye: Së pari se z. Ruçi është ekspert me përvojë në punët e agjenturave, pasi ka qenë edhe Ministër i Punëve të Brendshme gjatë kohës së Ramiz Alisë, por edhe ka një përvojë të hershme që fatos apo pionier i Enverit. Së dyti, Gramozi është i besimit mysliman gjë që e bën më të besueshëm pranë organizatave islamike. Disa thonë se familja e Gramozit duke qenë komuniste e moçme nuk ka pranuar që djalin e tyre ta bëjnë synet, gjë që do ta pengojë disi këtë “shërbëtor” të amerikanëve, por edhe për këtë Gramozi ka pranuar sakrifica, pasi këto ditë mësohet se është duke e prerë rrushin nën kujdesin e një mjeku amerikan, e pikërisht ky qenka edhe shkaku i heshtjes së shokut Gramoz.

Ndërsa mosdhënia e vizës qenka arsyeja e tretë që i paska munguar zotit Ruçi, pra armiqësia e palëkundur që paska me amerikanët që e kanë shpallur person non grata… Për ta vërtetuar këtë thuhet se këto ditë Gramozi gjoja do të shajë e sulmojë me fjalë SHBA si imperialiste e antiislamiste. E pas kësaj socialistët duket se kanë pse krenohen, se nga radhët e tyre ka dalë një “agjent” që do të zbulojë shumë plane të Al-Kaedës, ndoshta edhe vetë Bin Ladenin e tjerë…

    Tre shifrat ters për dëmshpërblimin e të persekutuarve politik

Socialistët tashmë janë në delir pasi shtresën e të burgosurve politik dhe të pushkatuarve politik do t’i dëmshpërblejnë me nga 10 deri në 15 mijë lekë të vjetra në muaj, ku kohëzgjatja do të jetë fiks 8 vjet. Gjithashtu u tha se shifra e atyre që do të përfitojnë është rreth 12 mijë vetë. Rreth kësaj mënyre shpërblimi ka pasur shumë debate e pakënaqësi, madje të persekutuarit kanë bërë thirrje që kush është i persekutuar i vërtetë politik nuk do të pranojë të përfitojë nga këto shifra qesharake përbuzëse që ofrojn bijtë e kriminelëve të kuq në pushtet që shkaktuan këtë dramë kombëtare. Gjithsesi na ka ardhur një haberr interesant që e komenton krejt ndryshe dëmshpërblimin dhe shifrat që serviren… dhe ne po i japim origjinal: Shpërblimi 10 deri 15 mijë lekë të vjetra në muaj thuhet se është aq sa paguheshin dikur ish-spiunët e sigurimit të shtetit komunist (kjo duke bërë indeksimin e rritjes së çmimeve 10-15 herë).

Koha prej tetë vjetësh e zgjatjes së shpërblimit koinçidon me kaq vite burg që dënohej një person që akuzohej sipas nenit 55, për agjitacion e propagandë.

Shifra prej 12 mijë vetave që përfitojnë këtë dëmshpërblim është një koinçidencë e keqe me shifrat që jepen se nga radhët e të persekutuarve ka pasur 12 mijë spiunë të sigurimit (këto natyrisht brenda 400 mijëshit në total).

Mirëpo përkundër këtij haberri ka mbetur pa u zgjidhur “çështja” se këto para do t’u jepen kot pa bërë asnjë punë, apo do të riaktivizohen përsëri në punë…

I seleksionoi këto haberre nga akshami deri në të dalur të dritës

Ndue Bacaj